Egzystencja nie narodzonego maleństwa oprócz snu i baraszkowania obejmuje jeszcze inną czynność to znaczy jedzenie. Dieta płodu z konieczności jest płynna. Nikt nie karmi go kotlecikami ani kanapeczkami.
Ku wielkiemu zaskoczeniu wielu mam i nie tylko, w trzecim trymestrze ciąży płód codziennie pochłania do 750 ml płynu owodniowego. Taka ilość płynu owodniowego to około jednej trzeciej tego, ile waży dziecko przy urodzeniu.
Płyn owodniowy wytwarza nabłonek owodni. Od 12. tygodnia ciąży w jego wytwarzaniu ma udział mocz płodu a w ostatnich tygodniach ciąży płyn wydalany przez płuca płodu. We wczesnej ciąży płyn owodniowy to ciecz o żółtawej barwie. Natomiast w ciąży zaawansowanej jest on białawy i klarowny. W przypadku gdy dojdzie do niedotlenienia płodu, wydala on wewnątrzmacicznie smółkę, to sprawia zielonkawe zabarwienie wód płodowych. Natomiast brunatne zabarwienie wód płodowych (charakter popłuczyn mięsnych) stwierdzić można w przypadku wewnątrzmacicznego obumarcia płodu. Płyn owodniowy ochrania płód przed wysychaniem, urazami mechanicznymi oraz wahaniami temperatury. Tworzy on miejsce dla wzrostu płodu i jego ruchów.
Wielu przyszłym rodzicom wydaje się, iż to tylko łożysko jest odpowiedzialne za odżywianie płodu, dostarczenie mu tlenu oraz usuwanie produktów przemiany materii. Jednak oprócz łożyska także płyn owodniowy odpowiada za transport i wymianę substancji odżywczych i produktów przemiany materii.
Płyn owodniowy zawiera wysokokaloryczne składniki odżywcze, w tym białka i cukry. Również witaminy A, B, E, C, kwas pantotenowy oraz kwas foliowy. Sean Mulvihill, lekarz i badacz z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco odkrył, że płyn owodniowy zaspokaja 10-14% zapotrzebowań odżywczych płodu. Odkrył również, że płyn owodni przechodząc przez żołądek i jelita płodu pomaga ich tkankom w prawidłowym wzroście.
Część połykanego płynu przechodzi do organizmu mamy przez pępowinę, a część jest po prostu wysiusiana z powrotem do worka owodniowego.
Małowodzie- ilość płynu owodniowego < 100ml, występuje w przypadku niedorozwoju nerek lub niedrożności dróg odprowadzających mocz. Natomiast wielowodzie- ilość płynu owodniowego > 3000ml stwierdza się w przypadku zarośnięcia przełyku, zwężenia tchawicy lub cukrzycy przyszłej mamy.
W przypadku problemów z łożyskiem, płód otrzymuje zredukowane ilości pokarmu. Jest to przyczyną wewnątrzmacicznego opóźnienia wzrostu tzw. zespół IUGR. Ale skoro płyn owodniowy połykany przez płód stanowi dodatkowe źródło pożywienia, może zminimalizować skutki uszkodzonego łożyska poprzez wprowadzenie dodatkowych czynników odżywczych bezpośrednio do macicy.
Źródło:
„Położnictwo praktyczne”., W. Pschyrembel, „Jak zaczyna się życie”, Ch. Vaughan, „Ciąża. Poradnik dla rodziców”., Dr Anne Deans,
