Policjant z patrolu drogowego powinien mieć na mundur nałożoną kamizelkę odblaskową z napisem „policja”. Gdy chce cię zatrzymać, musi:
- w warunkach dobrej widoczności – dać sygnał ręką lub specjalną tarczą (tzw. lizakiem);
- przy złej widoczności – dać sygnał latarką z czerwonym światłem lub tarczą ze światłem odblaskowym lub czerwonym.
Gdy zobaczysz sygnał nakazujący zatrzymanie się, powinnaś tak wykonać polecenie, by nie tamować ruchu na drodze. Po zatrzymaniu samochodu nie wysiadaj z niego (chyba że funkcjonariusz tego zażąda). Trzymaj ręce na kierownicy. Na polecenie policjanta wyłącz silnik i włącz światła awaryjne.
Zatrzymujący cię policjant ma obowiązek podać ci:
- swój stopień służbowy;
- imię i nazwisko;
- przyczynę zatrzymania.
Warto wiedzieć! Nieumundurowany policjant może cię zatrzymać tylko na obszarze zabudowanym. Nie wolno mu zatrzymać samochodu ręką (wyłącznie lizakiem) i musi od razu pokazać swoją legitymację, bez twojego żądania.
Uwaga! Gdy podróżujesz nocą i nie masz pewności, czy zatrzymująca cię osoba jest rzeczywiście funkcjonariuszem policji (np. jedzie samochodem cywilnym mającym tylko lampę błyskową), zwolnij i jedź powoli dalej. Skontaktuj się przez komórkę z policją, dzwoniąc na bezpłatny numer 997 lub numer 112. Poproś policję o sprawdzenie, czy patrol jest prawdziwy (wystarczy, że podasz tzw. numer taktyczny, który jest na bocznych drzwiach samochodu lub rejestracyjny pojazdu). Jeśli nie masz przy sobie telefonu, podjedź do najbliższego miejsca (np. stacji benzynowej), z którego będziesz mogła zadzwonić.
Mandat zawsze kredytowy
Jeśli naruszysz przepisy kodeksu drogowego i policja cię na tym przyłapie, nie unikniesz mandatu. Wysokość grzywny określa tzw. taryfikator (znajdziesz go w Internecie, np. na stronie www.automoc.pl). Policjant wypisze ci mandat kredytowy, który musisz zapłacić w ciągu 7 dni od daty otrzymania. Mandat gotówkowy może otrzymać tylko osoba, która nie ma stałego miejsca zamieszkania na terenie naszego kraju.
Warto wiedzieć! Możesz nie przyjąć mandatu.
Wówczas sprawa będzie skierowana do sądu grodzkiego, który orzeknie, kto ma rację.
Uwaga! Nie próbuj proponować policjantowi pieniędzy, bo grozi ci sprawa karna za próbę dania łapówki!
Punkty karne
Za wykroczenie możesz być ukarana nie tylko mandatem, ale też punktami karnymi (skala wynosi od 0 do 10). Na przykład: za przekroczenie dozwolonej prędkości o 10 km na godzinę dostaniesz 1 punkt, a za ominięcie samochodu, który zatrzymał się, by ustąpić drogi pieszemu – aż 10 punktów. Jeżeli popełnisz kilka wykroczeń jednocześnie, punkty zostaną zsumowane. W ciągu roku możesz „zarobić” maksymalnie 24 punkty (początkujący kierowca – 20). Jeśli przekroczysz tę liczbę, czeka cię egzamin sprawdzający.
Po roku nienagannej jazdy twoje konto zostanie oczyszczone.
Uwaga! Jeśli jesteś młodym kierowcą z rocznym stażem i zorientujesz się, że twoje konto punktowe jest bliskie limitu, możesz je częściowo oczyścić. Masz prawo raz na 6 miesięcy odbyć specjalne szkolenie w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego. Po takim kursie z konta zostanie odjęte 6 punktów.
Kiedy policjant zatrzyma dokumenty
W określonych sytuacjach kontrolujący policjant może zatrzymać prawo jazdy kierowcy. Wolno mu to zrobić, gdy:
- kierowca jest pod wpływem alkoholu;
- dokument jest zniszczony lub upłynął termin jego ważności;
- kierowca uzbierał 24 punkty karne (20 – gdy ma prawo jazdy od roku);
- podejrzewa, że prawo jazdy jest sfałszowane.
Gdy policjant zatrzyma prawo jazdy, bo np. jest zniszczone, wyda kierowcy pokwitowanie. Mając je, można jeszcze prowadzić auto przez 7 dni. Potem trzeba wyrobić nowe prawo jazdy. Jeżeli natomiast kierowca został zatrzymany za jazdę po pijanemu, musi opuścić samochód. Auto zostanie na polecenie policji zholowane na koszt właściciela. W tym wypadku decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy wydaje prokurator.
Funkcjonariusz może też zatrzymać dowód rejestracyjny. Zrobi to, gdy:
- auto zagraża bezpieczeństwu, porządkowi ruchu albo narusza wymagania ochrony środowiska;
- kierowca nie ma ubezpieczenia OC;
- nie ma badań technicznych;
- dokument jest zniszczony.
Propozycje zmian w prawie jazdy i przepisach o ruchu drogowym:
- Młodego stażem kierowcę będzie obowiązywał dwuletni okres próby. Gdy popełni w tym czasie jedno wykroczenie, dostanie list ostrzegawczy. Przy dwóch czeka go kurs reedukacyjny, przy trzech – prawo jazdy zostanie cofnięte.
- Za prowadzenie pod wpływem alkoholu kierowca straci samochód. Pod określeniem „prowadzenie” należy rozumieć samo wprawienie pojazdu w ruch i nadanie mu kierunku jazdy (a więc także holowanie – gdy pijany siedzi np. za kierownicą uszkodzonego samochodu).
- Za jazdę pod wpływem alkoholu kierowca może być skazany nawet na 12 lat pozbawienia wolności.
Oni też mogą Cię kontrolować
- Funkcjonariusze Straży Granicznej. Mają prawo kontroli nie tylko w strefie nadgranicznej, ale na obszarze całego kraju.
- Strażnicy leśni i funkcjonariusze Straży Parku. Mogą zatrzymać kierowcę, który nie stosuje się do obowiązujących na terenie lasów znaków drogowych.
- Pracownicy Zarządu Dróg. Kontrolują przestrzeganie przepisów, m.in. o wymiarach i masie pojazdów (tylko w obecności policji lub inspektora transportu drogowego!).
- Strażnicy Straży Gminnych (miejskich). Mogą zatrzymać samochód i skontrolować dokumenty, ale także usunąć lub zablokować auto. Mają prawo kontroli samochodu i dokumentów, a także rejestrowania za pomocą fotoradarów wykroczeń drogowych i karania za nie mandatami. Nie wolno im jednak kontrolować stanu trzeźwości kierowców.
Alicja Hass / Przyjaciółka