Nawet najmniejsza ilość alkoholu może mieć negatywny wpływ na rozwój dziecka. Tymczasem z badań TNS OBOP zrealizowanych w sierpniu 2010 roku na zlecenie Związku Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy (ZP PPS) wynika, że co szósta kobieta w wieku 18-35 lat uważa, że alkohol w niewielkiej ilości spożywany w trakcie ciąży nie szkodzi przyszłej mamie ani jej dziecku.
Odpowiedzią na brak pełnej wiedzy w społeczeństwie na temat zagrożeń wynikających wprost ze spożycia alkoholu w trakcie ciąży jest kampania edukacyjna „Lepszy start dla Twojego dziecka” organizowana przez ZP PPS. Od sierpnia poprzez akcje informacyjne i promocyjne Polski Przemysł Spirytusowy przekazuje kobietom spodziewającym się dziecka bądź planującym ciążę informacje, że nawet niewielka ilość alkoholu wypita w ciąży może mieć negatywne i nieodwracalne skutki dla dziecka.
Celem PPS jest jednocześnie budowanie świadomości w społeczeństwie na temat konieczności całkowitej abstynencji od alkoholu w trakcie ciąży. W szczególności w ramach kampanii „Lepszy start dla Twojego dziecka” PPS zwraca uwagę na ryzyko wystąpienia u dzieci alkoholowego zespołu płodowego (FAS), o którym przypomina również społeczeństwu Międzynarodowy dzień FAS obchodzony 9 września. Kampania walczy z istniejącym wciąż w polskim społeczeństwie błędnym przekonaniem, że okazjonalnie wypity drink, lampka wina czy szklanka piwa nie może zaszkodzić nienarodzonemu jeszcze dziecku. Partnerami merytorycznymi tegorocznej edycji kampanii są Polskie Towarzystwo Ginekologiczne i Polskie Towarzystwo Pielęgniarek i Położnych.
- Bardzo nam zależy, aby alkohol pod żadną postacią i nawet w najmniejszej ilości nie był spożywany przez osoby nieletnie, siadające za kierownicą ani przez kobiety w ciąży. Już po raz trzeci organizujemy kampanię edukacyjną „Lepszy start dla Twojego dziecka”, w której chcemy głównie dotrzeć do jak największej liczby kobiet w wieku 18-35 lat z informacjami o zagrożeniach będących następstwem spożywania alkoholu w trakcie ciąży. Jest to o tyle istotne, że - jak wynika z badań - 15% kobiet w tej grupie jest zdania, że spożywany alkohol w niewielkich ilościach nie szkodzi kobiecie ciężarnej i jej dziecku. W społeczeństwie wciąż istnieją pewne mity, które sugerują, że niektóre alkohole mogą nawet służyć zdrowiu kobietom w ciąży, jak czerwone wino na trawienie czy piwo dla lepszej pracy nerek. Aż 10% kobiet w wieku 18-35 lat przebadanych przez TNS OBOP uważa, że kobieta w ciąży może od czasu do czasu wypić kieliszek czerwonego wina. Prawdą jest jednak, że kobiety spodziewające się dziecka przez 9 miesięcy nie powinny spożywać żadnych alkoholów. Nikt nie jest w stanie określić, jaka dawka alkoholu jest już szkodliwa dla nienarodzonego dziecka, dlatego przyjmuje się, że żadna ilość alkoholu nie jest bezpieczna. Zatem każda kobieta w ciąży powinna zachować pełną abstynencję od początku do końca ciąży dla zdrowia dziecka i jej samej. Tylko ciąża bez alkoholu w pełni gwarantuje, że u dziecka nie wystąpi alkoholowy zespół płodowy, zwany FAS, czyli zaburzenia zarówno fizyczne jak i umysłowe będące wynikiem spożywania alkoholu przez matkę. FAS to problem, który przez świadome i odpowiedzialne postępowanie przyszłych mam oraz osób je otaczających można całkowicie uniknąć. Warto o nim głośno mówić, aby uświadamiać i zapobiegać jego występowaniu, stąd też co roku 9 września obchodzony jest Międzynarodowy dzień FAS. Przede wszystkim należy pamiętać, że dziecko w łonie matki jest całkowicie bezbronne, dlatego każda mama powinna otulić je miłością i zapewnić jak najlepsze warunki rozwoju i lepszego startu po urodzeniu - mówi Leszek Wiwała, prezes Związku Pracodawców Polskiego Przemysłu Spirytusowego, organizatora kampanii.
Aż 38% badanych przez TNS OBOP kobiet w wieku 18-35 lat było świadkiem sytuacji, kiedy ciężarne kobiety spożywały różnego rodzaju alkohole. Co czwarta z badanych kobiet w tej grupie była świadkiem, jak ciężarna piła piwo, co siódma widziała, jak kobieta w ciąży spożywała wino, a co jedenasta drinki. Wyniki pokazują, że kobiety ciężarne pijące alkohol nie są przypadkami sporadycznymi. Odpowiednia wiedza w tej grupie kobiet jest o tyle istotna, że są one w wieku, w którym podejmowane są i realizowane decyzje o posiadaniu potomstwa.
- Każdy alkohol spożywany przez kobietę w ciąży bez przeszkód trafia w takich samych ilościach do krwioobiegu dziecka i jest dużym zagrożeniem dla jego życia i zdrowia. Kobiety muszą być świadome tego, że ciąża i alkohol ze sobą się nie łączą. Za każdym razem kiedy kobieta sięga po alkohol w trakcie ciąży zwiększa ryzyko poronienia, przedwczesnego porodu, zahamowania wzrostu płodu, wystąpienia wad wrodzonych. Należy również pamiętać, że rozwijające się w łonie dziecko nie ma jeszcze wykształconych enzymów umożliwiających eliminację alkoholu. Na szczególną uwagę zasługuje alkoholowy zespół płodowy FAS. Dzieci obarczone FAS od początku swojego życia skazane są na problemy zdrowotne. Kiedy widzimy dziecko z takimi zaburzeniami, trudno pogodzić się z myślą, że tak łatwo można było tego uniknąć, wystarczyło, żeby matka nie sięgała po alkohol bezpośrednio przed ciążą i w trakcie jej trwania. Jednocześnie chciałabym zwrócić uwagę społeczeństwa, że ten problem nie jest marginalny i myli się ten kto uważa, że dotyczy on tylko rodzin patologicznych. Każda matka, bez względu jaki alkohol spożywa działa na szkodę swojego dziecka, powinna zatem być tego zagrożenia w pełni świadoma. Kampania „Lepszy start dla Twojego dziecka” nagłaśnia ten problem i z pewnością wspiera budowanie dobrych i świadomych zachowań kobiet w okresie ciąży. Ze względu na nieodwracalne skutki działania alkoholu na rozwój dziecka, należy głośno mówić o tym, że kobieta w ciąży nie powinna pić ani nawet smakować alkoholu, a wtedy więcej dzieci będzie miało szansę na zdrowe i szczęśliwe życie – dodaje Leokadia Jędrzejewska, konsultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego.
Alkoholowy zespół płodowy (FAS) to zespół zaburzeń fizycznych i umysłowych u dziecka, które są efektem spożywania przez ciężarną alkoholu. Szczególnie wrażliwy na wpływ alkoholu jest mózg, który może zostać uszkodzony już w łonie matki, ale zagrożenie istnieje dla wszystkich komórek i narządów dziecka. Aby zwrócić uwagę społeczeństwa na problem występowania FAS u dzieci co roku, 9 września, obchodzony jest Międzynarodowy dzień FAS, który przypomina o negatywnych skutkach spożywania alkoholu przez kobiety w ciąży i o sytuacji dzieci zmagających się z FAS oraz ich rodzin. Tym bardziej jest to istotne, że rodzi się w Polsce więcej dzieci z FAS niż z zespołem Downa. Po raz pierwszy Światowy dzień FAS obchodzono 9 września 1999 roku, data symbolizuje 9 miesięcy ciąży. W Polsce jest obchodzony od 2004 roku.
Kampania „Lepszy start dla Twojego dziecka” oprócz przekazywania zrozumiałej informacji bezpośrednio do kobiet i edukowanie ich na temat zagrożeń związanych z konsumpcją alkoholu w okresie ciąży podejmuje również działania mające na celu dostarczenie informacji na temat tego problemu do ginekologów i położnych.
- Warto stale przypominać i ciągle mówić o tym, że kobieta w ciąży nie powinna spożywać alkoholu, bo to pozwala chronić dzieci. Każdy kto widzi, że ciężarna pije alkohol nie musi pozostawać bierny w takiej sytuacji, zawsze możemy grzecznie zwrócić uwagę, że to szkodzi dziecku i dla jego bezpieczeństwa nie powinna spożywać żadnych napojów zawierających alkohol w tym wyjątkowym stanie. Uczymy tego na specjalnych szkoleniach organizowanych dla barmanów i sprzedawców alkoholi. Oni też muszą włączać się w edukację i umieć zareagować w sytuacjach, gdy kobieta w ciąży sięga po alkohol. Wciąż są takie przypadki i to wcale nie chodzi o przypadki patologiczne. Kobieta w ciąży potrzebuje większej uwagi i pomocy, najbliższe osoby powinny otaczać ją opieką i wspierać w abstynencji w trakcie ciąży. Każdy może mieć pozytywny wpływ na to, że będzie coraz mniej kobiet w ciąży pijących alkohol i tym samym mniej dzieci z zaburzeniami wynikającymi z takiego postępowania. Dbanie o dobro dziecka i mam to nasza wspólna odpowiedzialność społeczna – apeluje Leszek Wiwała, prezes Związku Pracodawców Polskiego Przemysłu Spirytusowego, organizatora kampanii.
Kampania edukacyjna „Lepszy strat dla Twojego dziecka” organizowana jest od 2008 r.
