fot. Fotolia
Czym jest zdrada?
Zdrada jest naruszeniem zasad panujących w relacji, zaburza bliskość i oczekiwania wobec związku. Narusza normy ustalone przez partnerów, które są dla nich ważne. Najczęściej zdradę rozumie się jako naruszenie wyłączności seksualnej.
W praktyce pary zgłaszają także inne zachowania, które identyfikują ze zdradą, np.: ukrywanie dzielenia się intymnymi informacjami, myślami, uczuciami z innymi, flirtowanie z innymi, dzielenie się fantazjami seksualnymi przez internet, korzystanie z pornografii, wyłączając z tego partnera itp. Każda para ustala własne zasady, na które wspólnie się zgadza w kwestii rozumienia wzajemnej wierności.
Jak zdrada wpływa na relacje?
Zdrada często wywołuje chaos i cierpienie partnerów, dotyka niezależnie czy jest się zdradzonym, czy zdradzającym. Ból i cierpienie dotyczy obojga partnerów, którzy zostają postawieni w obliczu kryzysu, z którym muszą się zmierzyć. Zdrada często burzy bezpieczeństwo, zaufanie i wiarę w związek, wymusza podjęcie pewnych decyzji: czy chcemy być ze sobą i starać się wspólnie odbudowywać relacje po kryzysie, czy może chcemy się rozstać. Zdrada zarówno może wpłynąć na związek negatywnie, jak i przynieś dużo pozytywnych zmian – wszystko zależy od otwartości partnerów wobec siebie.
Ujawnienie zdrady… i co dalej?
W pierwszym okresie po ujawnieniu zdrady osoba zdradzona jest w szoku, trudno jest jej uwierzyć, a nawet może chcieć zaprzeczać sytuacji, w której się znalazła. Po przejściu pierwszego etapu często doświadcza się zmienności emocji – przechodzenia ze smutku do gniewu. Po ujawnieniu informacji mogą pojawić się koszmary, problemy z zasypianiem, poczucie lęku, natrętne myśli, problemy z koncentracją, złe samopoczucie, poczucie krzywdy, jak również poczucie winy, że nie jest się wystarczająco dobrym dla swojego partnera/partnerki, zmniejszenie własnej samooceny oraz poczucie wstydu. Doświadczenie złości na osobę zdradzającą może czasem doprowadzić do chęci odwetu. Zdrada nadwyręża także zaufanie do partnera/partnerki, gdyż wzrasta obawa, że nie był i nie będzie to tylko jednorazowy incydent.
Jak para może sobie poradzić z kryzysem?
Doświadczeniu zdrady towarzyszą różne skrajne emocje, z którymi często trudno jest nam sobie poradzić, a które w tej sytuacji są ludzkie. Warto zastanowić się nad wizytą u psychoterapeuty par, który pomoże bezpiecznie przejść przez kryzys. W ten sposób unikniemy dodatkowych zranień, a co więcej wspólnie z partnerem/partnerką możemy spróbować rozwiązać kryzys.
Pamiętaj, że doświadczając trudnych emocji, często nie jesteśmy w stanie podjąć rozważnej decyzji. Czasami pomocna może być rozmowa z zaufaną osobą, która nas wysłucha i pozwoli na wyrażenie przeżywanych emocji. Paradoksalnie zdrada czasami może stać się początkiem bardziej satysfakcjonującej relacji, choć jest to trudne i wymaga zaangażowania wspólnego partnerów. W pierwszym okresie po ujawnieniu informacji o zdradzie wato dać sobie czas na pobycie z własnymi emocjami i refleksjami nad przyszłością związku. Pomocne może być spisanie uczuć w formie listu do partnerki/partnera związanych ze zdradą. Czas na własne przemyślenia może uchronić przed wypowiedzeniem nieprzemyślanych słów, których później możemy żałować, a które mogą jedynie dodatkowo zranić.
Każdy z nas posiada swoje sposoby na poradzenie sobie z gniewem, złością czy smutkiem. Ważne jest to, żeby ich w sobie nie tłumić. Danie sobie prawa do bezpiecznego wyrażenia tego, co czujemy, jest ważne w kontekście dbania o siebie.
Zdrada jest bardzo bolesnym doświadczeniem, któremu towarzyszy wiele skrajnych emocji. Szukać pomocy w tym okresie możemy w różnych miejscach: u psychoterapeuty par, przyjaciół czy kogoś, kto jest dla nas zaufany i czujemy, że jest w stanie nam pomóc.
Zobacz też: Mój chłopak to patologiczny kłamca! Co robić?
Zdrada a dzieci
Warto pamiętać, że dzieci nie są najlepszymi powiernikami naszych problemów małżeńskich. Bardziej czekają na wsparcie i informacje, że rodzice przeżywają konflikt nie z ich winy. Przeżywając silne emocje, parze bardzo trudno jest uniknąć kłótni przy dziecku, które bardzo przeżywa tę sytuację. Jej rozwiązaniem może być ustalenie przez partnerów dogodnej pory na emocjonujące rozmowy, bez udziału dzieci.
Kolejnym krokiem może być wspólna refleksja nad satysfakcją z relacji. Przeżywany kryzys może stać się dobrą przestrzenią do spojrzenia na naszą relację i zastanowienia się czy potrzeby obojga są w niej realizowane. Podczas psychoterapii zapraszam parę do wędrówki przez ich związek w celu wspólnego zastanowienia się nad źródłem np. odsunięcia się partnerów od siebie, braku satysfakcji z relacji, problemów w komunikacji czy przyczyn zaspokajania potrzeb poza związkiem.
Osoba zdradzająca, jeżeli podejmuje decyzję o naprawie relacji, musi kategorycznie zakończyć relację pozamałżeńską. Niemożliwe jest naprawianie związku w przypadku gdy jest w nim osoba trzecia.
Podejmujemy decyzję o pracy nad relacją i co dalej?
Nierealistyczne jest oczekiwanie, że zranienie szybko i bezboleśnie minie – potrzeba czasu na odbudowę relacji. Często po podjęciu decyzji nie odczuwamy ulgi i jest to ludzkie.
Do odbudowania zaufania potrzebny jest czas i wyjaśnienie sobie faktycznie tego, co się wydarzyło. Pamiętaj, że masz prawo wiedzieć, jak do tego doszło, co kierowało zdradzającym, by dopuścić się tego czynu. Często pojawia się potrzeba uzyskania szczegółów tego, co się wydarzyło, co może jeszcze bardziej przysporzyć problemów. Nie pytaj o rzeczy, które nie są ci potrzebne, a mogą pobudzać wyobraźnię.
Ważne jest to, że zdrada to odpowiedzialność osoby zdradzającej, a odpowiedzialność za poprzedzający kryzys należy do obojga. Jeżeli podejmiecie decyzję o byciu razem, wspólnie odpowiadacie za rozwiązanie kryzysu. Nie oskarżajcie się wzajemnie, a swoją energię postarajcie się wykorzystać do szukania zrozumienia przyczyn kryzysu. Jeżeli chcemy ratować związek, potrzebna jest otwartość na siebie i relację. Nie jest to łatwe zadanie, dla tego warto rozważyć, czy w procesie odbudowywania relacji nie będzie pomocny specjalista, który pomoże przejść ten niełatwy czas.
Zobacz też: Zdrowa bliskość czy próba usidlenia – jaki jest twój związek?
Autor: Tomasz Rejent – psycholog, seksuolog, Fundacja Pomocy Psychologicznej i Edukacji Społecznej RAZEM www.razem-fundacja.org
