Czynniki biologiczne (organiczne)
Głównym czynnikiem biologicznym, który wpływa na wstrzemięźliwość seksualną, jest nieprawidłowa budowa narządów płciowych. Nieprawidłowości czy anomalie w budowie narządów płciowych mogą utrudniać bądź nawet uniemożliwiać podjęcie zachowań seksualnych. Osoby takie mogą traktować wstrzemięźliwość seksualną jako przymus bądź wybór w zależności od przyjętych strategii rozwiązywania problemu.
Kolejnym ważnym powodem są zaburzenia hormonalne. Wpływ tego czynnika, zwłaszcza w osi podwzgórze-przysadka, na zachowania seksualne podkreślany jest przede wszystkim u kobiet. W tego typu zaburzeniach wymagana jest dokładna analiza stanu zdrowia i wykonanie specjalistycznych badań.
Czynniki psychologiczne
Powodem wstrzemięźliwości seksualnej są niekiedy przyczyny psychogenne. Zalicza się do nich zahamowania wobec seksu związane z wychowaniem rodzinnym, urazy i szoki seksualne pochodzące z okresu dzieciństwa, negatywne doświadczenia wyniesione z własnego domu rodzinnego (najczęściej wiążące się z konfliktowym małżeństwem rodziców), rygoryzm religijny itp.
Mogą one stanowić dużą przeszkodę dla potrzeb i zainteresowań w tym zakresie. W takich przypadkach dopiero powrót do przeszłości danej osoby, niekiedy do jej lat dziecinnych, umożliwia poznanie źródła blokady seksualnej.
Jeśli chodzi o uprzedzenia i lęki wobec kobiet i mężczyzn to przyczyna leży w obarczaniu dzieci przez rodziców własnymi doświadczeniami bądź poglądami dotyczącymi osób płci przeciwnej. Na przykład synowie wychowywani są w atmosferze nieufności wobec kobiet, które chcą złapać męża i ograniczyć mu swobodę życia. Kobiety mogą być przekonywane, że mężczyźni chcą je tylko wykorzystać, zależy im wyłącznie na seksie, a nie na angażowaniu się w związki uczuciowe.
Wenerofobia oznacza lęk przed zarażeniem się chorobą weneryczną, co może skłaniać niektóre osoby do unikania współżycia seksualnego w ogóle bądź do czasu związania się ze stałym partnerem/partnerką.
Neurotyzm, zahamowania, poczucie niższości i kompleksy. Stany te mogą być uświadamiane albo tkwić w podświadomości i wówczas bywają uruchamiane różnorodne pozorne wyjaśnienia swej postawy.
Kolejnym ważnym aspektem psychologicznym jest lęk przed ciążą. Opóźnia on inicjację seksualną zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, przy czym lęk ten może być na tyle silny, że osoby te nie są bądź nie byłyby w stanie zaufać partnerowi, nawet gdyby używał środków antykoncepcyjnych.
Sprawdź: Choroby weneryczne - wiedza w pigułce
Zaburzenia rozwoju psychoseksualnego
Opóźnione dojrzewanie psychoseksualne to kolejny powód wstrzemięźliwości seksualnej. U niektórych osób okres „dzieciństwa” w sferze seksualnej utrzymuje się w młodości, a nawet dojrzałości. Rozbudzenie zainteresowań i potrzeb seksualnych pojawia się u nich w wieku późniejszym.
Jeżeli jednak nawet w małżeństwie, życie seksualne pozbawione jest jakichkolwiek pozytywnych doznań, wówczas dojrzewanie psychoseksualne może się opóźniać, a nawet zablokować. Mechanizm ten jest oczywisty, seks bowiem nie jest w takim wypadku wyrazem potrzeb, a uprawiany nie daje żadnych pozytywnych przeżyć.
Niekiedy to skłonności homoseksualne blokują seksualność kobiety/mężczyzny wobec osób płci przeciwnej, ale nie są dopuszczane do świadomości. Pozornie jest to odbierane jako aseksualność, a w rzeczywistości seksualność tych osób jest blokowana w nieakceptowanym przez świadomość kierunku.
Czynniki społeczne
Bardzo ważne mogą być normy religijne, które wyznaczają same w sobie regulację podjęcia współżycia seksualnego, co powoduje, że zarówno kobiety, jak i mężczyźni utożsamiają inicjację seksualną z małżeństwem. Może się również zdarzyć tak, że czynnikiem regulującym decyzję o podjęciu bądź nie współżycia seksualnego będzie lęk przed podjęciem zobowiązań wobec siebie i drugiej osoby.
Sprawdź: Seks a społeczeństwo i tradycje
Fragment pochodzi z książki „Kobiecość w obliczu zmian” (Impuls, 2009). Publikacja za zgodą wydawcy. Tytuł, lid i śródtytuły pochodzą od redakcji.
