Termin psychokineza w parapsychologii obejmuje również zjawiska zachodzące podczas seansów spirytystycznych, tzw. poltergeist. Spadające z półek talerze, pukanie w ściany, zawodzenie na strychu, przechylanie się stołu oraz lewitacja przedmiotów – to zjawiska, które według parapsychologów wywoływane się przez umysły ludzi nieświadomie, pod wpływem dużego stresu lub emocji. Terminem psychokinezy określa się również zdolności ludzi do rzekomego wpływania na otaczającą ich materię (ciało stałe, płynne lub gazowe) za pomocą sił psychicznych.
Zalicza się do nich również gięcie łyżek i kluczy siłą woli, z których to zdolności zasłynęło w swoim czasie parę osób. Podobne zdolności prezentują czasem magicy na deskach scenicznych. Niektórzy twierdzą, że swoje zdolności telekinetyczne najlepiej wypróbować na poziomie mikroskopijnym – nie podczas przenoszenia stołu, ale np. gier losowych, gdyż wierzą w możliwość wpływu psychicznego na skomputeryzowane wnętrze maszyny do gry.
Klasyfikacja
Parapsychologia wyróżnia kilka typów psychokinezy: telekinezę, lewitację (zdolność unoszenia przedmiotów lub osób za pomocą sił psychicznych), teleportację (możliwość przemieszczania przedmiotów lub osób w przestrzeni bez strat czasowych, pojawianie się nagle w innym miejscu), pirokinezę (zdolność psychokinetyczna polegająca na podnoszeniu temperatury obiektu za pomocą siły woli, aż do spowodowania jego samozapłonu), kriokinezę (efekt odwrotny niż przy pirokinezie – wychładzanie obiektu) oraz elektrokinezę (zdolność wytwarzania błyskawic).
Weryfikacja
Psychokineza jako zjawisko jest częścią tzw. pseudonauki. Nie ma żadnych naukowych dowodów, które potwierdzałyby istnienie tego zjawiska. Parapsycholodzy posiłkują się niepełnymi i wątpliwymi wyjaśnieniami typu: „pole magnetyczne ciała”, „kosmologiczne połączenie ze światem” lub nawet otwarcie przyznają, że przyczyny istnienia tego zjawiska pozostają nieznane. „Operują teorią i terminologią nie poddającym się weryfikacji. Oficjalna nauka potępia „naukę popularną” jako opartą na fałszywych przesłankach, zniekształcającą za pomocą mediów obraz rzeczywistości a tym samym społecznie szkodliwą.