Możliwość przenikania przestrzeni, materii i czasu, jaką mają niektóre jednostki ludzkie, oraz widzenie wydarzeń i przedmiotów poza ich granicami nazywamy zdolnością parapsychologiczną.
Parapsychologia [gr.], to dziedzina badań z pogranicza psychologii, zajmująca się tzw. zjawiskami paranormalnymi (np. telepatia, psychokineza, spostrzeganie pozazmysłowe), które trudno wyjaśnić na gruncie znanych praw przyrody. Termin został wprowadzony w 1889 r. przez M. Dessoira.
Poznanie człowieka
Choć od wielu już lat zagadnienia zjawisk parapsychologicznych fascynują uczonych, którzy usiłują je wyjaśnić, to jednak dla nauki pozostają one nadal nie rozwiązane. Sam człowiek jest bowiem istotą zagadkową, nieznaną. Istota ludzka w swej psychofizycznej strukturze jest zbyt złożona, aby ją można było w całości ogarnąć i zrozumieć.
A.Carrel w swym dziele "Człowiek istota nieznana", wywodzi słusznie, że nie ma metody do uchwycenia człowieka w całości, do powiązania jego części i jego stosunku ze światem zewnętrznym: „Człowiek poznany przez specjalistów nie jest człowiekiem konkretnym, rzeczywistym, gdyż jest rozczłonkowanym przez anatomów trupem. Jest zaobserwowaną świadomością dla psychologów. Jest nieuchwytną osobowością dla siebie samego. Dla chemików jest substancją chemiczną, która tworzy tkanki i ciecze organizmu, dla fizjologów jest cudownym zbiorem komórek, których prawa współistnienia badają. A przecież człowiek stanowi zespól organów i władz psychicznych ściśle ze sobą złączonych”.
Współczesna nauka już poznała dokładnie zespoły organów i ich współdziałanie. Z każdym rokiem odkrywa skomplikowane układy komórek organicznych. Coraz śmielej badawczy umysł uczonych wdziera się w precyzyjny aparat ludzkiego mózgu. Olbrzymie natomiast dziedziny świata psychiki ludzkiej, jej wszechstronne funkcje pozostają nadal dla nas głębią tajemnicy.
Psychika człowieka
Wśród uczonych panują liczne i odmienne poglądy na psychikę i jej powiązanie z mózgiem człowieka. Jedni utrzymują, iż pamięć, świadomość, wyobraźnia i wszelkie przejawy psychiczne powstają nie w mózgu, lecz w samym duchu. Mózg jedynie utrzymuje procesy świadomości w napięciu i nastawia je do praktycznego życia (Bergson).
Drudzy, jak W. James, uważają, że mózg ludzki nie wytwarza świadomości, lecz jedynie przepuszcza ją z innego świata, podobnie jak soczewka przepuszcza światło i je zmienia. Świadomość ludzka stanowi drobną cząstkę ducha, który istnieje poza mózgiem, i cały świat psychiczny bytuje w dziedzinie ponadzmysłowej. Jednak dla większości naukowców jedynie mózg jest głównym siedliskiem wszystkich władz psychicznych. W nim one powstają i manifestują się w różnej formie na zewnątrz.
W splocie tak licznych poglądów, najczęściej sprzecznych, powstaje zasadnicze pytanie - czy w ogóle istnieje jakakolwiek możliwość ujęcia w pewne kryteria naukowe zjawisk parapsychicznych.
Jasnowidzenie, telepatia i intuicja, to jakby ta sama energia płynąca trzema strumieniami do punktu informacyjnego.
Nie można w praktyce między tymi pojęciami przeprowadzić rozgraniczenia. W toku działania zjawisk parapsychicznych występują one koordynacyjnie, synchronicznie i są równomiernie ze sobą powiązane, tak jak np. zespół sercowo-płucny w organizmie ludzkim. Można jedynie o tych trzech fazach parapsychicznych mówić w aspekcie teoretycznym.