Najnowsze badania wykazały, że dzieci mające bliski kontakt z ojcem tworzą później silniejsze i oparte na zaufaniu związki z innymi ludźmi. Do czego jeszcze dziecku potrzebny jest tatuś?
Fot. Fotolia
Zobacz też: Prezenty na Dzień Ojca
Mężczyzna spacerujący z wózkiem, robiący zakupy z dzieckiem w nosidełku, gotujący mu obiadek i przebierający pieluchę, nikogo już nie dziwi. Dzisiejszy ojciec jest dumny z bycia tatusiem i nie ma problemów z przejęciem obowiązków dawniej określanych jako „kobiece”.
Tatuś od poczęcia
Jeszcze kilkanaście lat temu pokutował tradycyjny model rodziny, w którym mężczyzna zarabiał na utrzymanie domu, a kobieta wychowywała dzieci. Tata, rzadko poza wakacjami i niedzielami, spędzał czas z dzieckiem, bawił się z nim, rozmawiał, przytulał. Zresztą żona wcale tego ode niego nie oczekiwała. Współczesny ojciec chce aktywnie uczestniczyć w wychowywaniu dziecka, widzieć jak rośnie, rozwija się, dojrzewa. Zamierza być tatą nie tylko od święta. Zaczyna już od początku. Chodzi z żoną do szkoły rodzenia, mówi do brzuszka, jest obecny przy porodzie, a potem czynnie uczestniczy w wychowaniu dziecka. Coraz więcej ojców jest także gotowych na rezygnację z kariery zawodowej, by móc być nieustannie z dzieckiem.
Jeśli chodzi o rozwój dziecka, ojcowie są tak samo ważni jak matki, a w pewnych sprawach nawet ważniejsi. Zdaniem naukowców, jeśli ojcowie bawią sięz dziećmi, jeśli są wrażliwi i pomocni (rozmawiają z nimi na ich poziomie, chwalą zamiast krytykować, proponują dobre dla maluszków zajęcia), to dzieci te tworzą później silniejsze i oparte na zaufaniu związki z innymi ludźmi, gdy są nastolatkami, a potem dorosłymi. Co więcej, eksperci doszli do wniosku, że jakość zabaw ojca z dzieckiem jest przynajmniej tak samo ważna dla dobrego samopoczucia i rozwijania kontaktów społecznych jak kontakt malca z matką, szczególnie, gdy stanie się nastolatkiem. Badania wykazały, że dzieci, które do piątego roku życia przywiązały się do ojców, częściej mają poczucie pewności siebie i są lubiane w szkole.
Tatuś jako wzór
Dzięki ojcu dziecko zdobywa przygotowanie do późniejszych ról społecznych związanych z płcią. Rodzice swoim zachowaniem pokazują: jak być mężczyzną i kobietą, jak być mężem i żoną, jak być ojcem i matką, jak trwać w intymnym związku. Aby role te były ugruntowane prawidłowo, dziecku niezbędny jest kontakt z obojgiem rodziców. Wzrastanie w rodzinie pełnej, w której obecne są wzory osobowe rodziców - kobiety i mężczyzny - ułatwia przyswojenie zachowań odpowiadających płci. Chłopiec może (ale nie musi) identyfikować się z ojcem, a dziewczynka z matką. Dzieci już od drugiego roku życia - jakkolwiek jeszcze wyróżniają matkę - przejawiają potrzebę przebywania z dorosłymi obojga płci. Ojciec jako wzorzec potrzebny jest zarówno chłopcom, jak i dziewczynkom. Dziewczynka na podstawie obserwacji ojca, jego zachowania wobec matki, kształtuje swój stosunek do płci odmiennej, do przyszłego partnera. Potrzebuje ojca również po to, by wzrastać w przekonaniu, że jest kochana przez pierwszego w jej życiu ukochanego mężczyznę i jest warta kochania przez innych. Dzięki niemu uczy się, jak mężczyźni powinni ją kochać i szanować, jak ją powinni na co dzień traktować i jak ona powinna się do nich odnosić. Gdy ojciec nie ceni w swej córce kobiecości, jest na nią niewrażliwy, hamuje jej prawidłowy rozwój.
Szczególnie negatywne są skutki braku ojca w życiu potomka płci męskiej. Chłopiec poprzez identyfikację z ojcem powinien odseparować się psychicznie od matki i nauczyć się od niego, co znaczy być odpowiedzialnym mężczyzną, dobrym (po męsku) ojcem, jak okazywać szacunek kobietom i jak wchodzić w relacje z nimi. Gdy nie ma ojca, chłopak może szukać wzoru męskiej realizacji siebie na ulicy, w grupie koleżeńskiej, w mediach itp. Otrzymuje stamtąd często negatywne wzorce męskości. Chłopcy nie posiadający w rodzinie odpowiedniego wzorca męskiego zachowania, mogą tworzyć wypaczony obraz cech „prawdziwego mężczyzny”. Brak ojca rzutuje na ich dalsze życie. Po założeniu rodziny młody mężczyzna nie umie często spełniać ról rodzicielskich wobec swoich dzieci oraz małżeńskich wobec żony.
Fot. Depositphotos
Oczywiście są rodziny, w których wychowaniem dziecka zajmuje się wyłącznie mama i musi być dziecku i ojcem i matką. Należy im się wielki szacunek. Jednakże każda kobieta pragnie mieć przy sobie opiekuńczego czułego partnera, tak jak dziecko troskliwego i kochającego tatę. Warto robić wszystko, by nawet w trudnych relacjach partnerskich między małżonkami, dziecko czuło obecność i wsparcie obojga rodziców.
Czytaj też: Po co dziecku ojciec? Wyjaśnia psycholog, Jarek Żyliński
Źródło:
M. Szwed, Socjalizacja płci w rodzinie. Problemy opiekuńczo-wychowawcze 2007.
D. Kornas-Biela, Oblicza ojcostwa. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Lublin 2001.
M. Ziemska, Rodzina współczesna. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa 2001.
J. Brandshaw, Zrozumieć rodzinę. IPZIT PTP. Warszawa 1994.
H. Mufkoff, A. Eisenberg, S. Hathaway B.S.N., Pierwszy rok życia dziecka. Dom wydawniczy REBIS. Poznań 2010.
