Ciąża i czas macierzyństwa to okres wielu zmian dla kobiecego ciała. Szczególnie tym w okresie ważna jest świadomość własnego ciała i wiedza na temat jego funkcjonowania. Dzięki temu można wspomóc regenerację organizmu oraz przeciwdziałać ich negatywnym skutkom i/lub je hamować.
Ponieważ zmiany dokonują się na różnych płaszczyznach, pod wpływem wielu czynników, dlatego każda z nich wymaga osobnego omówienia. Naszym celem jest przedstawienie częstego, a bardzo rzadko otwarcie poruszanego tematu, czyli występowania świądu w okresie ciąży i po porodzie. Poniżej prezentujemy również kilka niezbędnych informacji poświęconych jego profilaktyce oraz metodach leczenia.
Przyczyny występowania świądu
Świąd to dokuczliwy i wstydliwy problem, który dotyka wiele kobiet. Jeśli jednak posiada się wiedzę na jego temat, można ograniczać możliwości jego wystąpienia oraz skutecznie z nim walczyć. Świąd to specyficzne dla skóry odczucie wywołujące odruchową „czynność obronną” – drapanie. Najczęstsze objawy jego występowania to bezwiedne i ciągłe dotykanie swędzącego miejsca, pocieranie oraz wystąpienie zaczerwienień. Przyczyny świądu w ciąży i po porodzie mogą być różne. Niektóre z nich są związane np. z niewłaściwą higieną oraz noszeniem sztucznych tkanin. Do innych czynników wywołujących świąd należą: zwiększone upławy, które wywołują drażliwość miejsc intymnych oraz suchość skóry lub nadmierna potliwość. Gdy ciało intensywnie się poci doprowadza to albo do złuszczania naskórka, chroniącego skórę bądź do odparzeń mających charakter zaczerwienienia. Niekiedy świąd może wywołać, występująca krótkookresowo w ciąży, cukrzyca. Najczęstszą jego przyczyną u kobiet są jednak zaburzenia hormonalne, które powodują zmianę flory bakteryjnej.
Charakterystyka świądu
Skutkami zmian zachodzących w organizmie podczas ciąży są m.in. zwiększona drażliwość skóry oraz skłonności do nadmiernego pocenia się. Z tego powodu u kobiet ciężarnych można zaobserwować zwiększoną skłonność do pojawienia się świądu, w szczególności świądu skóry oraz okolic płciowych.
Świąd skóry jest subiektywnym nieprzyjemnym odczuciem zmuszającym do odruchowego pocierania lub drapania. Mogą go wywoływać czynniki chemiczne, elektryczne, mechaniczne oraz termiczne. Najczęstszym jego objawem są zmiany skórne.
Świąd okolic płciowych oraz sromu może być związany z niewłaściwą higieną, uczuleniem, chorobami np. dermatologicznymi narządów moczowo-płciowych oraz cukrzycą. Powstaje on również pod wpływem czynników hormonalnych i nerwowych.
Leczenie, czyli jak radzić sobie ze świądem
Świądu nie należy się bać, ale nie wolno go lekceważyć. Jeśli utrzymuje się on dłużej niż kilka dni powinien być zbadany przez odpowiedniego lekarza specjalistę. Świąd leczy się przeważnie farmakologicznie. W ciąży w walce z tym problemem nie stosuje się jednak lekarstw. Zastosowanie silnych środków farmakologicznych nie pozostaje bowiem bez wpływu na płód. W przypadku pojawienia się pierwszych oznak świądu zaleca się przemycie podrażnionego miejsca wodą, przewietrzenie oraz osuszenie. W początkowej fazie pojawienia się problemu, zaleca się stosowanie bezzapachowych i natłuszczających, działających uśmierzająco maści typu L 3 Prurigo. Jest to środek dostępny w aptekach, bezpieczny dla kobiet w ciąży.
Profilaktyka świądu, czyli jak chronić organizm
Kobiety w ciąży i młode mamy mogą starać się ograniczać ryzyko wystąpienia świądu, przestrzegając prostych zasad. Poniżej przedstawiamy kilka z nich:
- Dbaj o odpowiednią higienę. Do kąpieli używaj najlepiej szarego mydła bądź innych bezzapachowych środków, wody oraz ściereczki zamiast gąbki.
- Pamiętaj o zachowaniu równowagi w higienie. Zbyt częste kąpiele powodują bowiem suchość naskórka oraz wypłukiwanie właściwej flory bakteryjnej, która stanowi naturalną ochronę skóry.
- Wybieraj bezzapachowe kosmetyki. Kobiety w ciąży są często przewrażliwione na wiele zapachów. Poza tym tego rodzaju kosmetyki mogą zawierać substancje podrażniające oraz powodujące złuszczanie skóry.
- Noś ubrania i bieliznę z naturalnych materiałów przepuszczających powietrze. Dzięki temu skóra się mniej poci i nie podrażnia.
- Dbaj o sprawność fizyczną. Częsty ruch zapewnia lepsze funkcjonowanie organizmu.