Konsekwencje palenia papierosów w ciąży. Jak zerwać z nałogiem?

palenie w ciąży fot. Adobe Stock, Prostock-studio
Palenie w ciąży jest niebezpieczne dla mamy i dziecka. Dym papierosowy zawiera wiele trujących związków: tlenek węgla, ołów, rtęć, formaldehyd i cyjanowodór. Dzieci kobiet palących w ciąży rodzą się mniejsze, lżejsze, mogą mieć problemy z koncentracją czy częściej zapadać na nowotwory. Palenie w ciąży szkodzi też mamie. Dowiedz się, jakie są skutki palenia w ciąży i jak zerwać z nałogiem.
/ 24.01.2023 16:05
palenie w ciąży fot. Adobe Stock, Prostock-studio

Spis treści:

  1. Palenie w ciąży – skutki dla dziecka
  2. Palenie w ciąży – skutki dla zdrowia mamy
  3. Czy jeden papieros w ciąży szkodzi?
  4. Jak rzucić palenie w ciąży?
  5. Zalety rzucenia palenia w ciąży
  6. Bierne palenie w ciąży – czy szkodzi?

Palenie w ciąży – skutki dla dziecka

Palenie w ciąży szkodzi dziecku. Może prowadzić do komplikacji w trakcie ciąży, podczas porodu oraz rzutować na zdrowie dziecka już po urodzeniu. Skutki palenia papierosów w ciąży to przede wszystkim większe ryzyko:

  • wad wrodzonych u dziecka, np. rozszczepu podniebienia, rozszczepu wargi,
  • uszkodzenia płuc i mózgu, których następstwa mogą dotyczyć dalszego życia dziecka,
  • śmierci łóżeczkowej (SIDS - zespół nagłego zgonu niemowląt), 
  • bezdechu, 
  • uzyskania przez dziecko niskiej oceny w skali Apgar
  • niskiego wzrostu i masy ciała (palenie spowalnia wzrost płodu),
  • przedwczesnego porodu (wcześniaki częściej mają różne problemy zdrowotne niż dzieci urodzone w terminie),
  • rozpoznania u dziecka nowotworów, chorób układu oddechowego, infekcji uszu, alergii pokarmowych, chorób serca,
  • rozpoznania w przyszłości agresywnych zachowań i innych problemów związanych z zachowaniem, a także ADHD.

Trzeba pamiętać, że u wcześniaków występuje większe ryzyko m.in. opóźnienia rozwojowego, porażenia mózgowego, uszkodzenia wzroku lub słuchu. Z dziećmi urodzonymi przedwcześnie trzeba dłużej pozostać w szpitalu, czasami nawet przez kilka miesięcy. 

Palenie w ciąży zwiększa ryzyko komplikacji ciążowych oraz okołoporodowych. Zaliczają się do nich:

  • wadliwe umiejscowienie łożyska,
  • przedwczesne odejście wód płodowych,
  • krwawienie w ciąży,
  • poronienie,
  • poród przedwczesny.

Powikłania te mogą zagrażać zdrowiu i życiu mamy oraz dziecka. 

Palenie w ciąży – skutki dla zdrowia mamy

Palenie w ciąży jest podwójnie ryzykowne dla kobiety, ponieważ inaczej działa w tym okresie układ krążenia. Zmiany hormonalne i anatomiczne wpływają na naczynia krwionośne i przepływ krwi, co sprawia, że wzrasta ryzyko zakrzepicy. Palenie papierosów dodatkowo obciąża organizm, a zwłaszcza układ sercowo-naczyniowy.

Paląca mama zwiększa u siebie ryzyko wystąpienia:

  • zawału serca,
  • udaru mózgu,
  • zaburzenia krążenia,
  • nowotworów (raka szyjki macicy)
  • przewlekłych chorób dróg oddechowych.

Czy jeden papieros szkodzi w ciąży?

Tak, nawet jeden papieros dziennie w ciąży naraża zdrowie dziecka i mamy na ryzyko. Badanie opublikowane w naukowym piśmie Pediatrics dowiodło, że wypalanie nawet jednego papierosa w ciąży podwaja ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej u niemowląt. Okazuje się, że ponad 20% przypadków SIDS może być skutkiem palenia przez mamę. Specjaliści podkreślają, że nie ma bezpiecznego limitu wypalanych papierosów w ciąży albo określonego trymestru, kiedy palenie jest mniej ryzykowne. 

Jak rzucić palenie w ciąży?

Na szczęście większość kobiet, które palą papierosy, w ciąży chce zrezygnować z nałogu. Motywacja i chęć to już duża część sukcesu. Większe szanse na powodzenie w rzuceniu palenia daje wsparcie wykwalifikowanego doradcy, który ma doświadczenie w tym zakresie.

Co powinnaś zrobić? Aby rzucić palenie w ciąży:

  • porozmawiaj z lekarzem rodzinnym lub farmaceutą - może polecić ci środki wspomagające rzucenie nałogu lub miejsca w twojej okolicy, gdzie uzyskasz pomoc,
  • skorzystaj z pomocy psychologa,
  • skorzystaj z pomocy poradni dla osób palących (np. Poradnia Pomocy Palącym przy Narodowym Instytucie Onkologii, tel. 801 108 108 lub wizyta stacjonarna - nie jest wymagane skierowanie),
  • dołącz do grup wsparcia w mediach społecznościowych,
  • skorzystaj z nikotynowej terapii zastępczej dozwolonej w trakcie ciąży,
  • postaw na zdrowy styl życia i utrzymuj kontakt z osobami niepalącymi. 

Zalety rzucenia palenia w ciąży

Rzucenie palenia nawet w ostatnim okresie ciąży, pomoże dostarczyć dziecku tlen. Już po 1 dniu od ostatniego papierosa dziecko otrzymuje więcej tlenu. Zalet zerwania z nałogiem jest więcej:

  • będziesz lepiej się czuła, oddychanie stanie się łatwiejsze i przybędzie ci energii,
  • zmniejszysz ryzyko przedwczesnego porodu i innych komplikacji,
  • przywrócisz prawidłowy wzrost dziecka,
  • zmniejszysz ryzyko chorób układu oddechowego, infekcji, astmy u dziecka i siebie,
  • zmniejszysz u siebie ryzyko udaru, zawału serca, chorób płuc i raka płuc, a także innych schorzeń. 

Najlepiej rzucić palenie papierosów przed zajściem w ciążę, a jeszcze lepiej przed staraniami o dziecko (nałóg może obniżać płodność), jednak również w trakcie ciąży warto zrezygnować z palenia papierosów. Według badań największą korzyść obserwuje się w przypadku rezygnacji z palenia do 15 tygodnia ciąży. Jednak rzucenie palenia w dowolnym momencie ciąży będzie miało pozytywny wpływ na zdrowie. 

Bierne palenie w ciąży – czy szkodzi?

Przebywanie w dymie papierosowym również może być szkodliwe dla kobiety w ciąży i dziecka. Badania dowodzą, że narażenie na bierne palenie grozi śmiercią łóżeczkową, częstszymi infekcjami oskrzeli i płuc w pierwszym roku życia dziecka, a także niską masą urodzeniową. 

Źródła:

Tatiana M. Anderson, Juan M. Lavista Ferres, Shirley You Ren, Rachel Y. Moon, Richard D. Goldstein, Jan-Marino Ramirez, Edwin A. Mitchell; Maternal Smoking Before and During Pregnancy and the Risk of Sudden Unexpected Infant Death. Pediatrics April 2019; 143 (4): e20183325. 10.1542/peds.2018-3325,

Hofhuis W, Merkus PJ, de Jongste JC. Nadelige effecten van passief roken op het (ongeboren) kind [Negative effects of passive smoking on the (unborn) child]. Ned Tijdschr Geneeskd. 2002 Feb 23;146(8):356-9. Dutch. PMID: 11887620,

Been JV, Lugtenberg MJ, Smets E, van Schayck CP, Kramer BW, Mommers M, Sheikh A. Preterm Birth and Childhood Wheezing Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis. PLOS Medicine 2014 Jan 28. DOI: 10.1371/journal.pmed.1001596,

Harju M, Keski-Nisula L, Georgiadis L, Räisänen S, Gissler M, Heinonen S. The Burden of Childhood Asthma and Late Preterm and Early Term Births, The Journal of Pediatrics 2014;164(2):295–9,

Centers for Disease Control and Prevention,

National Health Service.

Czytaj także:
Obalamy 5 mitów, w które wierzą palacze!
Jak skutecznie rzucić palenie i nie przytyć?
Zawroty głowy to jeden z możliwych skutków rzucenia palenia. Jak poradzić sobie z nimi i czy długo trwają?

Redakcja poleca

REKLAMA