Choć wydają się banalne, absurdalne i błahe, to zabawy paluszkowe dla dzieci z perspektywy maluchów dają więcej korzyści, niż można przypuszczać. Zapewniają bliski, czuły kontakt, a krótkie, rytmiczne wierszyki rozwijają pamięć dziecka. Delikatne głaskanie, opukiwanie stymulują zmysł dotyku i pomagają dziecku poznawać swoje ciało.
Bodźce, które docierają do mózgu dziecka poprzez zabawę palcami, rozwijają go i sprawiają, że powstają w nim nowe połączenia. Proste zabawy paluszkowe to jak wyjątkowy kurs rozwoju. Z dzieckiem w zabawy paluszkowe możesz się bawić od pierwszych dni jego życia, ale realną „odpowiedź” dostrzeżesz u dziecka w wieku 3 miesięcy.
Jak się bawić z dzieckiem? Na początku delikatnie muskaj, dotykaj, leciutko opukuj ciało malucha opuszkami palców. Gdy niemowlę zacznie śledzić wzrokiem ruchy swoich własnych rączek, wkładać je do buzi, interesować się ich obecnością, zacznij pokazywać mu pewne elementy z paluszkowych zabaw, wzmacniając je słowami. Z czasem połączy wypowiadane słowa z ruchami paluszków. Kiedy powtarzasz te same sekwencje ruchów, sprawiasz, że dziecko zyskuje poczucie bezpieczeństwa.
Zabawy paluszkowe pozwalają także rozładować napięcie i, co ważne, takie zabawy nigdy nie kończą się niepowodzeniem. Niemowlę początkowo będzie biernym obserwatorem, ale z czasem zacznie ponawiać pewne sekwencje, myląc się i gubiąc jedne, a inne z kolei przesadnie naśladując. Całej aktywności niech towarzyszy śmiech i przyjemność. Wybierz odpowiedni czas: nie kiedy maluch jest najedzony, ani nie kiedy jest śpiący.
Idzie rak nieborak
Idzie rak nieborak,
czasem - naprzód,
czasem - wspak.
Gdy ugryzie, będzie znak (tu palcami lekko szczypiesz skórę dziecka).
Idzie kominiarz
Idzie kominiarz po drabinie...
Fiku, miku już jest w kominie (np. palce łaskoczą lekko pachę dziecka).
Świerszcz szedł
Świerszcz szedł po ścianie,
w czerwonym żupanie.
A świerszczyka po drzwiczkach
W żółtych rękawiczkach (tu machasz palcami).
Idzie myszka
Idzie myszka do braciszka
Idzie myszka do braciszka.
Tu wskoczyła, tu się skryła (palcami imitujesz tuptanie myszki, a na koniec wkładasz palce za kołnierz dziecka.).
Bawiły się dzieci
W tej zabawie dzieci przedszkolne klaszczą na rytm powtarzalnych słów, a każdy wezwany palec czy część ciała pokazują zgodnie z choreografią. W przypadku zabawy z maluchem: rodzic poklepuje dziecko po nóżkach, a potem pokazuje każdy palec, łokieć, na końcu głową (włosami) łaskocząc brzuch dziecka, co powoduje śmiech.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
Jak jeden nie może to drugi mu pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
Jak drugi nie może to trzeci mu pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
Jak trzeci nie może to czwarty mu pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
jak czwarty nie może to piąty (kciuk) mu pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
Jak piąty (kciuk) nie może to piąstka mu pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
Jak piąstka nie może to łokieć jej pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
Jak łokieć nie może to czoło mu pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
Jak czoło nie może to głowa mu pomoże.
Bawiły, bawiły się dzieci paluszkami,
jak głowa nie może to nic już nie pomoże.
Sroczka
Tu tu tu tu... sroczka kaszkę ważyła,
Swoje dzieci karmiła:
Temu dała na miseczce, temu dała na łyżeczce,
Temu dała na paluszek,
Temu dała w garnuszek,
A temu nic nie dała i „frrrrrrrr” odleciała.
Mam pięć paluszków
Tu warto samemu wprowadzić swój pomysł jak pokazywać dziecku palce - rodzic może łapać za paluszki dziecka i pokazywać mu je. Im więcej w tym zabawy, tym lepiej.
Mam pięć paluszków u ręki lewej
I pięć paluszków u prawej.
Pięć to niedużo, ale wystarczy
Do każdej pracy i do zabawy.
Kciuk, wskazujący,
Potem środkowy,
Po nim serdeczny,
Na końcu mały.
Pierwszy i drugi,
Trzeci i czwarty,
Na końcu piąty - trochę nieśmiały.
fot. Adobe Stock
Dzwony
Dzwoni wielki, duży dzwon: Bum... bum... bum...
Dzwoni dzwon: Bim-bam... bim-bam...
Dzwoni dzwonek: Dzyń-dzyń... Dzyń-dzyń... Dzyń-dzyń...
Dzwonią dzwoneczki: Dzyń-dzyń... Dzyń-dzyń...dzyń.
Dwa Michały
Tańcowały dwa Michały,
Jeden - duży, Drugi - mały.
Jak ten duży zaczął krążyć,
To ten mały nie mógł zdążyć! (z młodszym dzieckiem można bawić się, udając że palce to dwa Michały, a z dużym - łapać się za ręce i kręcić w koło).
Tędy płynie rzeczka
Tędy płynie rzeczka, (ruch falisty od głowy do bioder),
Idzie pani na szpileczkach, (stukanie palcami wskazującymi wzdłuż kręgosłupa),
Tu przebiegły konie - patataj, (stukanie piąstkami wzdłuż kręgosłupa),
Tędy przeszły słonie, (klepanie dłońmi ułożonymi w kształcie łódeczki),
A tu idzie szczypaweczka, (leciutkie szczypanie od krzyża do głowy),
Zaświeciły dwa słoneczka, (dłonie otwarte, palce złączone, masaż spiralny),
Spadł drobniutki deszczyk, (lekkie pukanie wszystkimi palcami),
Czy przeszedł cię dreszczyk? (lekkie szczypanie szyi).
Kosi, kosi łapci
Kosi, kosi łapci.
Pojedziemy do babci.
Babcia da nam serka,
A dziadek cukierka.
Każda rączka, każda rączka
Każda rączka,
Każda rączka,
Paluszki składamy,
Wszystkimi klaskamy,
Raz i dwa, raz i dwa,
A na koniec zabawy, wszystkich żegnamy,
Pa, pa.
Co robi moja ręka?
Co robi moja ręka?
Głaszcze tak miękko, szczypie: aj, aj, aj
Tańczy: hop, hop, hop.
Klaszcze: brawo, klap, klap klap,
Dobranoc: pa, pa, pa.
Jedzie, jedzie chłop, chłop
Jedzie, jedzie chłop, chłop.
Na koniku hop, hop.
A za chłopem pan, pan.
Na koniku sam.
Grota misia
Tu jest grota (pokaż pięść),
W środku miś (zginaj kciuk i włóż pod złożone palce).
Proszę, misiu, na dwór wyjdź (stukaj w pięść),
O! Wyszedł miś (wysuwaj kciuk) .
Pada deszczyk
Pada deszczyk, pada, pada (uderz palcem o podłogę),
Coraz prędzej z nieba spada (przebierasz wszystkimi palcami),
Jak z konewki woda leci (uderz dłońmi o podłogę),
A tu błyskawica świeci... (delikatnie klaszcz w dłonie nad głową).
Czytaj także: 27 najlepszych zabaw dla dzieci10 pomysłów na zabawy w domu5 ciekawych prac plastycznych dla dzieci