Bez sensu
To właśnie duchowość określa w głównej mierze postawę wobec samego siebie oraz wobec świata osób i rzeczy. Bez bogactwa sfery duchowej życie młodego człowieka staje się dramatycznie bolesne i bezsensowne. O znaczeniu duchowości niech świadczy wypowiedź 16-letniego chłopca:
dlaczego miałbym sobie nie szkodzić piciem alkoholu i po co mam dbać o swoją przyszłość, skoro nie widzę sensu życia.
Osoby młode pod wpływem alkoholu zmieniają swoje zachowanie, stają się bardziej rozluźnione, smutne – stają się przez jakiś czas weselsze, nieśmiałe – zmieniają się w odważne itd. Ponieważ alkohol uśmierza przykre przeżycia pojawiające się przy okazji niepowodzeń, osoby młode pijące alkohol są mniej motywowane do uczenia się umiejętności potrzebnych w życiu, służących podejmowaniu odpowiedzialnych decyzji czy radzenia sobie z trudnościami. Rezygnują z życia w rzeczywistości i coraz bardziej wchodzą w świat iluzji.
Oprócz skutków psychofizycznych, sięganie po alkohol w wieku dorastania powoduje także negatywne skutki moralne, skutki społeczne oraz zaburzone więzi z samym sobą i z innymi ludźmi.
Negatywne skutki moralne to przede wszystkim: poczucie winy, niepokój moralny, łamanie zasad moralnych także w innych sferach życia, osłabienie siły woli, wrażliwości sumienia, zdolności do panowania nad sobą i do wewnętrznej dyscypliny.
Zobacz: Inicjacja alkoholowa – w jakim wieku?
Skutki uzależnienia
Nadużywanie alkoholu i uzależnienie alkoholowe powodują między innymi następujące skutki społeczne:
– trudności w zdobyciu umiejętności szkolnych i zawodowych, w podejmowaniu funkcji społecznych, we współpracy i respektowaniu norm współżycia w środowisku rodzinnym oraz sąsiedzkim itd.;
– kształtowanie się negatywnych postaw społecznych, takich jak cynizm, znieczulica społeczna, nierzetelność, nieodpowiedzialność, wulgaryzacja języka, brutalizacja i prymitywizacja życia, zanik zainteresowań wartościami wyższymi.
Badania doświadczalne podkreślają znaczenie obecności czynnika picia alkoholu w wielu poważnych i śmiertelnych urazach, w tym w wypadkach samochodowych, wypadkach rowerowych, katastrofach lotniczych, utonięciach, samobójstwach i zabójstwach.
By skrzywdzić siebie
Alkohol, po który sięgają młodzi, niszczy kontakt człowieka z sobą. Wyraża się to przez: żal do siebie, lęk, agresję, oszukiwanie samego siebie, krzywdzenie siebie, bunt aż do stanów samobójczych. Zaburzone zostają więzi z innymi ludźmi, co prowadzi do osamotnienia i izolacji w wieku, w którym jest potrzebna przyjaźń i wsparcie innych. Unika się więzi opartych na prawdzie i miłości, a preferuje więzi oparte na manipulowaniu drugim człowiekiem, na uzależnieniu go od siebie czy na posługiwaniu się nim dla własnych celów. W konsekwencji prowadzi to do wchodzenia w kręgi rówieśnicze o charakterze patologicznym. W takim środowisku są nawiązywane relacje chore i destrukcyjne dla wszystkich. W przypadku młodego człowieka, który sięga po alkohol, zostaje zaburzona jego więź z Bogiem. Wyraża się to załamaniem się życia religijnego, lękiem przed Bogiem i oskarżaniem Boga. To wszystko jeszcze bardziej osłabia sferę duchową i moralną.
Przedstawione tu motywy i czynniki warunkujące wczesną inicjację alkoholową oraz jej skutki wśród dzieci i młodzieży, powinny stanowić podstawę do promocji stylu życia bez alkoholu, poprzez oddziaływanie psychoedukacyjne adresowane do uczniów, nauczycieli i rodziców.
Polecamy: Czy w starszym wieku stajemy się religijni?
Fragment pochodzi z książki "Pomóż uzależnionym!" Mariana Łakomskiego (wydawnictwo Impuls, Kraków 2009). Publikacja za zgodą wydawcy. Bibliografia dostępna u redakcji.