Uzbrój się w cierpliwość
Wykształcenie w dziecku umiejętności odmawiania wymaga wytrwałości. Czynnikami, które mogą przeszkodzić nam w tym procesie, są: potok negatywnych słów płynących z mediów oraz rady, których w dobrej wierze udzielają nam najlepsi przyjaciele.
Sztuka wpływania
Pamiętajmy, że jako rodzice mamy wystarczająco dużą władzę, aby wpłynąć na najbardziej nawet niepewnego siebie nastolatka. Nie zaczynajmy od ostrzeżeń o niebezpieczeństwach, ale od rozmów na temat, dlaczego nie zawsze musi się zgodzić ze swoimi kolegami.
Sięgnijmy do naszego własnego życia lub życiorysów znanych nam osób i opowiedzmy historię o dylemacie wiążącym się z tym, czy jasno określić swoje stanowisko, czy może przytaknąć innym.
Dlaczego nastolatek nie odmawia?
Nasz nastolatek czuje ogromną potrzebę przynależności do grupy. To wpływ przyjaciół decyduje o tym, czy czuje się lubiany, ważny i atrakcyjny. Niezależnie od tego, jak bardzo wierzymy w to, że nastolatek zdobywa pewność siebie dzięki rodzinie, on i tak będzie potrzebował potwierdzenia ze strony grupy.
Jak więc wpoić dziecku, aby nie podążało za tłumem, ale odważyło się na inność? Jak wytłumaczyć, że ma prawo powiedzieć „nie” i wyznaczyć granice, które zachowa przez całe życie?
Zobacz też: Jak sobie radzić z kompleksami?
Asertywność to nie tylko mówienie „nie”
Dziecko będzie w przyszłości takie, jak my sobie je wyobrazimy. Możemy przewidzieć przyszłe zachowanie poprzez nauczenie je pozytywnego postrzegania własnej osoby. Nauka asertywności to coś więcej niż powiedzenie dziecku, żeby mówiło „nie”.
Poprzez słowa, miłość i język ciała wskażemy dziecku cel, który będzie czymś więcej niż tylko chwilowym dreszczykiem emocji. Bądźmy zwierciadłem, w którym dziecko się przegląda i widzi w nim naszą wiarę w swoją pomysłowość i zdolność podejmowania najlepszych decyzji.
Zobacz też: Jak rozmawiać o uczuciach?
Naucz dziecko
Konfrontowanie się z pokusami może być zarówno straszne, jak i ekscytujące. Jeśli nasz nastolatek nie jest przygotowany do radzenia sobie z presją i nie ma w tej kwestii odpowiedniego treningu, może ślepo dać się wciągnąć w złą sytuację, wierząc, że nie ma innej drogi wyjścia.
Nauczmy dziecko sposobu myślenia typu: „Jakich rzeczy nie chcę robić?” lub „Jakie są konsekwencje?” czy też „Czy ktoś próbuje na mnie naciskać?”. Jeśli dziecko daje odpowiedź pozytywną, poprośmy, aby wyobraziło sobie czerwone światełko mrugające do niego ostrzegawczo.
Udziel wskazówek
Udzielmy dziecku wskazówek, jak unikać rozgniewanego tonu czy upokarzających uwag, kiedy mówi „nie”, ponieważ inne nastolatki zareagują ostrzej i będą bronić swojego punktu widzenia.
Nasz nastolatek może przekazać wyraźny komunikat niewerbalny, taki jak pokręcenie głową lub stanie z założonymi rękami. Zachęćmy go do zapamiętania wykrętu w stylu: „Nie wchodzę w to”. Przeanalizujmy razem różne sposoby uniknięcia takiej sytuacji lub wspierajmy dziecko w poszukiwaniu nowej grupy przyjaciół.
Najważniejsze jest, abyśmy pomogli mu określić jego osobiste cele w życiu. Jeżeli nastolatek ma jasną wizję swojej przyszłości, możemy przewidzieć, że jego życie będzie pełne zaufania, pewności i nadziei.
Jak nauczyć się mówienia „nie”?
- Wymieńmy osobę z imienia, spójrzmy jej w oczy i określmy, jaki jest problem. („Andrzej, chcesz iść na wagary”).
- Wyjaśnijmy sytuację, zadając pytanie. („Chcesz, żebym zwiał ze szkoły?”).
- Powiedzmy, jakie będą osobiste konsekwencje takiego postępowania. („Jeżeli to zrobię, wylecę z drużyny”).
- Zasugerujmy inne wyjście. („Pójdźmy lepiej po szkole do centrum handlowego”).
- Jeśli osoba nadal naciska, odejdźmy.
Fragment pochodzi z książki „Zrozumieć nastolatka. Od nici porozumienia do głębokich więzi” Debry Hapenny Ciavoli (Wydawnictwo Helion, 2007). Publikacja za wiedzą wydawcy.