W jasnym świetle tęczówka kurczy się, w wyniku czego źrenica staje się bardzo mała, umożliwiając wniknięcie małej ilości światła. W ciemnościach tęczówka rozkurcza się i rozciąga, powodując poszerzenie źrenicy i wniknięcie większej ilości światła do oka. Źrenice powiększają się także, kiedy odczuwasz duże emocje, takie jak miłość i strach.
Odruchy źreniczne należą do jednych z najczęściej badanych przy różnego rodzaju urazach z utratą przytomności. Jeśli źrenica nie reaguje na światło i jest rozszerzona to może być to przyczyną uszkodzenia nerwu oko-ruchowego.
Wszelkie przesunięcia lub zmiana kształtu źrenicy mogą oznaczać kłopoty z funkcjonowaniem podstawowych układów i narządów wewnętrznych. Małe źrenice są sygnałem skłonności do chorób żołądka, zbyt duże sygnalizują bezsenność i nerwicę, a owalne i zniekształcone mogą świadczyć o zaburzeniach ukrwienia mózgu.