fot. Fotolia
Jakie są zadania wiosek dziecięcych?
Hermann Gmeiner był głęboko przekonany, że rodzina stanowi duchową i pedagogicznie wartościową wspólnotę. Ona bowiem najpełniej zaspokaja podstawowe potrzeby psychospołeczne dzieci.
Jednocześnie austriacki pedagog zdawał sobie sprawę, iż nie każda rodzina spełnia taką funkcję. Urzeczywistnia ją tylko ta, która w sposób odpowiedzialny wywiązuje się ze swych zadań opiekuńczo-wychowawczych. Niestety, wiele rodzin nie jest w stanie temu sprostać. Dlatego dzieciom pochodzącym z rodzin patologicznych czy dzieciom pozbawionych rodziców, trzeba zapewnić warunki zbliżone do naturalnego środowiska rodzinnego. Takie wymogi spełniają SOS Wioski Dziecięce.
Czy wioski dziecięce to naprawdę odrębne wioski?
Żadna z wiosek SOS nie jest wioską w dosłownym tego słowa znaczeniu. Nie ma w nich bowiem sklepów, przychodni lekarskich czy kościołów. Strukturalnie wioski SOS przypominają niewielkie osiedla 12–15 domków jednorodzinnych wraz z budynkami administracyjnymi i gospodarczymi oraz pomieszczeniami przeznaczonymi na warsztaty lub pracownie. Każda SOS Wioska Dziecięca jest jednak czymś więcej niż tylko zbiorem zabudowań. Stanowi wspólnotę o osobliwym charakterze. Jej mieszkańcy pozostają w przyjaznych relacjach ze sobą, są też otwarci na ożywione kontakty ze środowiskiem lokalnym.
Dlaczego dzieci potrzebują rodziny?
Zgodnie z niezachwianym przekonaniem H. Gmeinera, co warto jeszcze raz podkreślić, rodzina poprawnie funkcjonująca konieczna jest dla prawidłowego rozwoju dzieci i młodzieży, i to zarówno pod względem fizycznym i społecznym, jak i moralnym i duchowym. Dziewczęta i chłopcy pozbawieni rodziny, czy nawet jej namiastki, czują się zagubieni i niczyi, pozbawieni miłości i nikomu niepotrzebni. Tylko w rodzinie lub w środowisku wychowawczym zbliżonym do przykładnego życia rodzinnego dzieci mają szansę zaspokoić podstawowe potrzeby psychospołeczne, zwłaszcza potrzeby miłości i bezpieczeństwa.
Całodobowa opieka w SOS Wioskach Dziecięcych jest udaną rekompensatą pozbawienia ich tego dobra. Mogą w niej liczyć na okazywanie miłości przez matkę zastępczą i przebywanie w jednym domu razem ze swoim biologicznym rodzeństwem.
Dowiedz się: Małe dziecko w domu - jak dbać o czystość?
Jakie są cele wiosek dziecięcych?
Wioski dziecięce zapewniają długoterminową opiekę i wychowanie osieroconym i opuszczonym dzieciom i młodocianym niezależnie od ich etnicznej przynależności, narodowości i wyznania religijnego. Cel ten realizują w warunkach odpowiednio dobranej rodziny zastępczej mającej do dyspozycji własny dom jednorodzinny. Opieką i wychowaniem obejmowani są chłopcy i dziewczęta, którymi nikt nie może lub nie chce się zająć. Sprawowana opieka ma przynajmniej częściowo równoważyć skutki sieroctwa lub wyrwania z zasięgu naturalnego środowiska rodzinnego.
Jakie dzieci przyjmowane są do wiosek dziecięcych?
Istotnym kryterium przyjmowania dzieci na wychowanków wioski SOS jest ich trudna czy wręcz beznadziejna sytuacja życiowa. Nie ma znaczenia przynależność do ściśle określonego kręgu kulturowego, sytemu społecznego czy religii. Gmeiner nie wahał się budować SOS Wiosek Dziecięcych także w państwach będących skrajnym zaprzeczeniem demokracji. Pragnął, by powstawanie wiosek nie łączyło się z polityką. Wstrzymywanie lub utrudnianie ich budowy z przyczyn politycznych sprzeniewierza się bowiem dobru takich dzieci.
Kto wchodzi w skład wioski dziecięcej?
Przez SOS Wioskę Dziecięcą rozumie się na ogół zgrupowanie kilkunastu rodzin zastępczych.
Każdą z rodzin tworzą – oprócz matki zastępczej, nazywanej oficjalnie matką SOS – wychowankowie, którzy raczej nie mają szans powrotu do swych rodzin pochodzenia. Są to przeważnie dzieci i nastolatkowie osieroceni lub opuszczeni oraz wychowawczo zaniedbani. Za troskliwą ich opiekę i wychowanie ponosi odpowiedzialność matka SOS.
Natomiast za prawidłowe funkcjonowanie całej wioski dziecięcej odpowiada jej dyrektor. Ważną rolę do spełnienia ma również w wiosce personel pedagogiczny, administracyjny i gospodarczy.
Sprawdź: Skąd się wzięły wioski dziecięce?
Fragment pochodzi z książki „O SOS Wioskach Dziecięcych” autorstwa M. Łobockiego (Impuls 2011). Publikacja za zgodą wydawcy.
