Mononukleoza u dzieci – objawy, leczenie, diagnostyka

mononukleoza u dzieci fot. Adobe Stock
Mononukleoza zakaźna to zmora rodziców wszystkich przedszkolaków. Ciężka do zdiagnozowania, jeszcze cięższa do wyleczenia. Jak można się nią zarazić?
/ 26.08.2019 14:26
mononukleoza u dzieci fot. Adobe Stock

Spis treści:

Mononukleoza to dosyć często występująca, wirusowa choroba. Wywołuje ją wirus Epsteina-Barr (jeden z wirusów opryszczki). Najczęściej występuje u osób pomiędzy 5. a 12. rokiem życia, ale odnotowano także przypadki poniżej 6. miesiąca życia. Chorują na nią także dorośli.

Choroba rozwija się dość wolno: czas inkubacji wirusa to od 30 do 50 dni. Po zakażeniu wirus zostaje w organizmie w formie utajnionej. Szacuje się, że nawet 99% populacji ma przeciwciała, które świadczą o wcześniejszym kontakcie z tą chorobą! Co ważne raz przechorowana mononukleoza daje odporność na całe życie.

Objawy mononukleozy u dzieci

Od momentu styczności z wirusem do pojawienia się pierwszych objawów mija 30-50 dni. Z tego powodu, dosyć często występują trudności z lokalizacją źródła zakażenia. Mononukleoza zakaźna najczęściej zaczyna się niespecyficznie. Dziecko skarży się na bóle głowy, brak apetytu, złe samopoczucie.

Następnie pojawia się niewysoka gorączka – 38-39°C, która może utrzymywać się nawet do miesiąca.

Podczas jej trwania, do objawów dołącza się uogólnione powiększenie węzłów chłonnych, przede wszystkim szyjnych oraz potylicznych, ale dotyczyć może także węzłów chłonnych w jamie brzusznej. Może wystąpić także obrzęk krtani związany z narastającą dusznością.

Najbardziej charakterystyczną cechą mononukleozy zakaźnej jest jednak zapalenie gardła. Z powodu nalotów o barwie białej bądź szarej, może powodować pomyłki diagnostyczne z anginą. Również dlatego, że w obu chorobach często wydziela się nieprzyjemny zapach z ust.

Cechą odróżniającą oba schorzenia są wybroczyny na podniebieniu, które występują tylko w przebiegu mononukleozy zakaźnej.

mononukleoza u dzieci

fot. Adobe Stock

Często zaobserwować można również powiększenie wątroby i śledziony, niekiedy powikłane stanem zapalnym i żółtaczką. Typowym objawem jest także obrzęk powiek. Powoduje on, że spojrzenie dziecka wygląda na senne.

Powikłania mononukleozy zakaźnej występują stosunkowo rzadko. Dochodzić może do zapalenia płuc oraz powikłań nerwowych – zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, a także nerwów obwodowych.

Diagnostyka mononukleozy

Bywa tak, że mononukleozę wykrywa się przypadkowo, np. lekarz podejrzewa infekcję bakteryjną i przepisuje antybiotyk, po którym dziecko dostaje charakterystycznej wysypki.

Częstym powikłaniem choroby jest wysypka, która pojawia się po zastosowaniu antybiotyku amoksycyliny lub innych w sytuacji, gdy błędnie zdiagnozowana zostaje angina. Wysypka pojawia się dopiero po kilku dniach leczenia, jest bardzo swędząca i wymaga konsultacji lekarskiej
– dodaje doktor Ewa Podkaminer-Ligaj, internista z Centrum Medycznego Damiana.

Chorobę diagnozuje się poprzez specjalne testy z krwi. Ważne jest też badanie w kierunku przeciwciał heterofilnych lub przeciwciał swoistych przeciwko antygenowi kapsydowemu.

Jakie badania wykrywają mononukleozę?

Jakie stosuje się leczenie?

Do tej pory nie znaleziono specyficznego leczenia na mononukleozę zakaźną. Zalecane jest pozostawienie dziecka w szpitalu i jego obserwacja. Jedynie w przypadku wystąpienia powikłań wdraża się odpowiednie działania.

Leczenie polega na odpoczynku, nawodnieniu i zażywaniu leków przeciwgorączkowych
– dodaje doktor Ewa Podkaminer-Ligaj, internista z Centrum Medycznego Damiana.

Na tę chorobę nie ma również szczepienia, jedynie przechorowanie mononukleozy pozostawia trwałą odporność.

Jak można się zarazić?

Wirus przenosi się przez bezpośredni kontakt z osobą chorą, wydziela się w ślinie, przez co mononukleoza bywa nazywana „chorobą pocałunków”. U dzieci zwykle przenosi się poprzez branie do buzi przedmiotów i zabawek, z którymi wcześniej miały styczność osoby zarażone.

Uważać powinny nie tylko osoby całujące się, ale także, a może szczególnie, osoby dorosłe, które całują i przytulają swoje maleństwa, gdyż niespostrzeżenie mogą je zarazić, nawet jeśli same nie wykazują objawów chorobowych.

Polecamy:
Jaki jest związek między chłoniakiem a mononukleozą?
Te choroby tylko udają grypę. Są od niej dużo groźniejsze... 

dr
Ewa Podkaminer-Ligaj
internista

Specjalista chorób wewnętrznych z Centrum Medycznego Damiana.

Redakcja poleca

REKLAMA