Zdecydowany smak ziół pozwala ograniczyć spożycie soli, dlatego na co dzień powinny stosować je osoby z wysokim ciśnieniem. Z kolei dla pobudzenia krążenia warto przyprawiać dania chili, pieprzem, rozmarynem. Przy problemach z układem moczowym pomocne są estragon, jałowiec, kolendra, gorczyca, przy przeziębieniach - tymianek, oregano, liście laurowe, a w przypadku nadpobudliwości bazylia i cynamon.
Ciekawostki
- Liści laurowych nie powinno się gotować z potrawą dłużej niż 20 min, bo uwolnią intensywny, korzennogorzki smak. Goryczkę daje też cząber. Dlatego wsypuje się go do zupy czy sosu na 5 min przed końcem gotowania.
- Jeśli przed pieczeniem nacierasz mięso mieloną papryką czy suszonymi ziołami, wymieszaj je z olejem. Inaczej przypalą się, a potrawa straci apetyczny wygląd i stanie się gorzka.
Pamiętaj! Przypraw w papierowych torebkach nie trzymaj obok siebie, bo łatwo zatracą swój naturalny zapach. Sprawdzaj również termin ważności - po jego przekroczeniu zioła, choć nie szkodzą, tracą aromat.
Jak rozdrabniać
Przyprawy do przygotowania dań, na których smaku najbardziej ci zależy, najlepiej kupować nie zmielone - dłużej zachowają aromat. By miały najsilniejszy zapach, trzeba je rozdrobnić tuż przed dodaniem do potrawy. Do ścierania gałki muszkatołowej użyj małej tarki z pojemniczkiem na rozdrobnioną przyprawę (1) (ok. 8 zł). Do mielenia pieprzu, kolendry, ziela angielskiego, kminku, cynamonu przyda się młynek (2) - ok. 12 zł. Pamiętaj jednak, by w tym samym młynku nie rozdrabniać kilku przypraw, bo to zmieni ich oryginalny smak. Do rozgniatania miękkich przypraw, np. jagód jałowca, goździków, użyj moździerza (3) - ok. 15 zł.
Popularne przyprawy świata
Indie. Królują tu kolendra, kurkuma i imbir - składniki wielu przyprawowych mieszanek: korzennej curry i pikantnej garam masala. Pierwszą stosuje się do dań wegetariańskich, ryb, baraniny, drugą do mięs i warzyw. Przed roztarciem zioła i korzenie są prażone, co uwydatnia ich aromat.
Daleki Wschód. Do ryb, wieprzowiny czy potraw z ryżem dodaje się pikantny imbir lub chili, ewentualnie korzenną kolendrę.
Kraje arabskie. Popularna jest harissa - mieszanka mielonej papryki, kolendry, czosnku, soli i oliwy, stosowana do potraw mięsnych, z ryżem i warzywami.
Hiszpania. Charakterystyczną przyprawą jest szafran, dodawany do ryżu - głównego składnika paelli, która dzięki jego dodatkowi zyskuje żółty kolor i gorzkawopikantny smak.
Anglia. Dosyć popularny jest imbir - składnik herbatników, a także chleba, piwa imbirowego i koktajli.
Niemcy. Kojarzą się z kminkiem, który jest nie tylko dodatkiem do chleba, ale także ciast i gulaszy.
Jak przechowywać
Suszone. W szczelnych pojemnikach, w suchym i chłodnym miejscu. Mielone zachowają aromat przez kilka miesięcy, całe - przez rok. Gdy są w przezroczystych słoiczkach, trzymaj je w szafce czy kredensie, a nie wyblakną pod wpływem światła.
Świeże. Kłącze imbiru czy strąki papryczki można przechowywać w lodówce 2-3 tygodnie. Imbir najlepiej owinąć papierowym ręcznikiem, który wchłonie wilgoć i zapobiegnie pleśnieniu.
Trzy pyszne przepisy
Proponowane przez restauratorkę - Katarzynę Wasilewską. Właścicielkę restauracji Dom Polski w Warszawie. Ten lokal zajął I miejsce w rankingu "Newsweeka" na najlepszą warszawską restaurację.
Wybierz swoją ulubioną wersję smakową.
Pieczeń z indyka
Składniki:
- 1 kg piersi z indyka
- sól
Z żurawiną
Mięso włożyć na dobę do marynaty z 1/2 l czerwonego wina, 3 łyżek żurawiny, skórki pomarańczowej, 4 goździków, soli i pieprzu,
wyjąć, posypać solą i pieprzem, zawinąć w folię aluminiową razem z gruszką,
piec 10 min w 140°C, zdjąć folię, piec 15 min w 170°C.
W bekonie
Mięso na 2 dni włożyć do marynaty z 1 l mleka, 5 łyżek musztardy, soli i pieprzu,
opłukać, natrzeć solą, pieprzem i 3 łyżkami musztardy, posypać tymiankiem,
obsmażyć, obłożyć plastrami bekonu, zawinąć w folię aluminiową, piec 15 min w 180°C, zdjąć folię, piec jeszcze 10 min.
Szarlotka
Składniki:
- 3 kg kwaśnych jabłek, np. antonówek
- cynamon
- 50 dag mąki
- 40 dag masła
- 8 ugotowanych żółtek
- 8 dag cukru pudru
Z cynamonem
Z mąki, żółtek, masła i cukru zagnieść ciasto, schłodzić,
jabłka obrać, wykroić gniazda nasienne, pokroić na cząstki, wrzucić do garnka, dodać cynamon i trochę cukru, podlać wodą, dusić do miękkości,
połowę ciasta rozwałkować na 2 mm, wyłożyć formę, piec 15 min w 180°C,
na wystudzony spód wyłożyć ostudzone jabłka, posypać startym ciastem, piec 15 min.
Z bezą
Jabłka udusić jw. z dodatkiem 3 rozgniecionych goździków. Na podpieczony spód wyłożyć jabłka,
przykryć pianą z 4 białek i 15 dag cukru, piec 20 min.
Zupa z dyni
Składniki:
- 1,5 kg miąższu dyni
- sól
- masło
- cukier
Z serem
Dynię obrać, pokroić,
dodać 2 ziemniaki, 2 łyżki masła, zalać 2 l wody, posolić,
gotować, aż warzywa się rozpadną, zmiksować, doprawić gałką muszkatołową, białym pieprzem i cukrem, wymieszać ze 100 ml śmietany, posypać startym serem gruyere.
Na słodko
Dynię i 1 cebulę zalać 2 l wywaru warzywnego, zagotować, posolić, dodać łyżkę masła, rozgotować, zmiksować,
dodać 5 dag namoczonych rodzynek, przyprawić solą i cukrem,
podawać gorącą z bitą śmietaną i posypaną cynamonem.
