Kuchnia śląska - tłusta, tucząca, ale jaka pyszna!
Górny Śląsk przez wieki czerpał z wpływów innych państw, jak Słowacji, Czech, Austrii i Niemiec.Spowodowało to powstanie oryginalnej kultury śląskiej z własnymi gwarami, strojami ludowymi oraz kuchnią. Ze względu na wielonarodowościowy charakter tej krainy, śląska kuchnia jest niejednolita w swym charakterze. Na Górnym Śląsku spożywane są potrawy typowo śląskie oraz potrawy popularne również w krajach sąsiadujących, często znane tu pod śląską nazwą.
Kuchnia śląska jest ciężka, oparta głównie na ziemniakach, mięsie, zawiesistych sosach. Wysokokaloryczne posiłki były koniecznością dla ciężko pracujących górników. Dania miały być pożywne i sycące.
Karminadle, nudelzupa, bryja z pieczek, gryzek, wodzionka, zymfty to tylko kilka typowo śląskich potraw. I choć ich nazwy brzmią dość obco i niezrozumiale, to jednak są dania, z których Górny Śląsk słynie, np. wszystkim dobrze znany żurek, przygotowywany na bazie żytniego zakwasu, kotlety mielone, zrazy wieprzowe. Niemniej jednak sztandarowym daniem kuchni śląskiej są kluski śląskie i modra kapusta.
Zobaczcie przepisy na najsmaczniejsze dania kuchni śląskiej.
Zupa z kalarepy
Zupa z kalarepy, czyli śląska oberiba.
Składniki:
- 1,5 l bulionu na wędzonych żeberkach
- 3 duże młode kalarepy
- 4-5 ziemniaków
- sól, pieprz,
- natka pietruszki, lubczyk
- śmietana
Sposób przygotowania:
Kalarepy obieramy i kroimy w cienkie plasterki. Liście odrywamy z łodyg i rwiemy na kawałki. Ziemniaki obieramy i kroimy również na cienkie plasterki.
Do gotującego się rosołu dodajemy warzywa i liście kalarepy. Dodajemy posiekaną natkę pietruszki. Gotujemy do miękkości. Doprawiamy do smaku solą i pierzem.Podajemy z kleksem śmietany.
Śląska rolada wołowa
ZRazy
Składniki:
- 4 plastry wołowiny,
- 15 dag boczku wędzonego,
- dwa ogórki kiszone,
- duża cebula,
- musztarda,
- sól i pieprz.
Sposób przygotowania:
Plastry mięsa rozbić tłuczkiem. Każdy plaster oprószyć solą i pieprzem z obu stron. Jedna stronę posmarować musztardą. Cebulę pokroić w kostkę a boczek i ogórek w słupki. Posypać plastry cebulą, boczek i ogórek ułożyć wzdłuż szerszego boku rolady. Ciasno zwinąć płaty mięsa w roladę i spiąć szpilkami. Kłaść na rozgrzany tłuszcz i obsmażyć ze wszystkich stron, następnie podlewać wodą i dusić do miękkości mięsa.
Przygotować sos. W połowie szklanki wody rozrobić 3 łyżki mąki pszennej i wlewać delikatnie do tłuszczu po mięsie.Dodać zahartowane 2 łyżki śmietany i rozprowadzić szybko w sosie. Doprawiać solą i pieprzem.
Kluski śląskie
Składniki:
- 1 kg ugotowanych ziemniaków,
- 250 g maki ziemniaczanej,
- sól.
Sposób przygotowania:
Ugotowane ziemniaki przecisnąć przez praskę. Dodać mąkę ziemniaczaną i dokładnie wyrobić ciasto tak, by nie kleiło się do rąk.
Z masy należy formować niewielkiej wielkości nieco spłaszczone kluseczki, a w ich środku zrobić dziurkę. Kluski wrzucić do gotującej się i osolonej wody. Po wypłynięciu na powierzchnię gotować jeszcze około 2-3 minuty. Odcedzić i podawać wraz z mięsem albo innymi dodatkami.
Modra kapusta
Modro kapusta jest to poszatkowana ugotowana czerwona kapusta, z dodatkiem podsmażonego boczku, zeszklonej cebuli. Na Śląsku tradycyjnie jest spożywana z roladą oraz kluskami śląskimi.
Składniki:
- 1 kg czerwonej kapusty,
- 1 średnia cebula,
- 15 dag wędzonego boczku,
- sól, cukier, pieprz, ocet do smaku
Sposób przygotowania:
Kapustę poszatkować i ugotować w posolonej wodzie. Boczek pokroić w kostkę i usmażyć, a następnie pokrojoną w kostkę cebulę zeszklić razem z boczkiem. Kapustę odcedzić, dodać boczek z cebulą. Przyprawić do smaku solą, cukrem, pieprzem, octem i wymieszać.
Kołocz śląski z makiem
Kołocz śląski występuje w czterech najpopularniejszych odmianach: kołocz bez nadzienia z posypką, kołocz z nadzieniem serowym, kołocz z nadzieniem makowym i kołocz z jabłkami. Od kołacza staropolskiego różni się kształtem, bowiem ciasto jest prostokątne. Poza tym kołocz śląski ma specyficzny maślany zapach oraz mniejszą wysokość w porównaniu z innymi wypiekami z pozostałych regionów kraju.
Składniki:
Ciasto:
- 2 szklanki mąki pszennej najlepiej typ 550
- 150 g masła
- 2 jaja
- 1/2 szklanki cukru cukru
- 50 g drożdży
- 3/4 szklanki mleka
- szczypta soli
Masa makowa:
- 2 szklanki maku
- 2 szklanki cukru
- 2 jajka
- 1 zapach migdałowy
Posypka:
- ½ kostki masła
- ¾ szklanki mąki
- ¾ szklanki cukru
Sposób przygotowania:
Mleko lekko podgrzać, dodać do niego 2 łyżki mąki, 2 łyżki cukru i drożdże. Odstawić do wyrośnięcia. Resztę mąki wsypać do miski, dodać szczyptę soli. Jajka utrzeć z pozostałym cukrem. Wyrośnięte drożdże i utarte żółtka wlać do miski z mąką, dodać letnie rozpuszczone masło. Wszystko dobrze wyrobić. Odstawić do wyrośnięcia na ok. godzinę, aż podwoi swoją objętość. Po tym czasie ponownie zagnieść. Ciasto rozwałkować i wyłożyć do wysmarowanej tłuszczem formy. Na ciasto nałożyć masę makową i równo rozprowadzić.
Mak sparzyć. Zemleć przez maszynkę dwukrotnie. Ucierać z cukrem, dodać jajka, zapach migdałowy i dobrze wymieszać.
Wszystkie składniki na kruszonkę szybko zagnieść, wyskubywać kawałki i posypać nimi powierzchnię makową.
