Separacja

Wiele rozwodów poprzedza okres długiej faktycznej separacji małżonków. Zdarzają się jednak i takie związki, które pomimo zerwania wzajemnych więzi nie są gotowe na orzeczenie rozwodu, a jednocześnie chciałby zabezpieczyć swoją sytuację prawną. Trzeba rozważyć możliwość wystąpienia o orzeczenie przez sąd separacji.
/ 04.06.2007 10:08
Wiele rozwodów poprzedza okres długiej faktycznej separacji małżonków. Zdarzają się jednak i takie związki, które pomimo zerwania wzajemnych więzi nie są gotowe na orzeczenie rozwodu, a jednocześnie chciałby zabezpieczyć swoją sytuację prawną. Jak więc uzyskać orzeczenie sądu podobne w skutkach do wyroku rozwodowego, a jednocześnie nie powodujące rozwiązania związku małżeńskiego? Trzeba rozważyć możliwość wystąpienia o orzeczenie przez sąd separacji.

separacjaPodobnie jak przy rozwodzie podstawową przesłanką orzeczenia separacji jest zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. W odróżnieniu od rozwodu nie ma natomiast konieczności spełnienia przesłanki trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego. Do orzeczenia wystarczy więc, aby w chwili orzekania faktyczny rozkład pożycia istniał, bez względu na jego długość. Natomiast przesłankami uniemożliwiającymi orzeczenie separacji jest:
a)
sprzeczność orzeczenia separacji z dobrem wspólnych małoletnich dzieci małżonków (gdy na skutek orzeczenia separacji „mogłoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków”),
b)
sprzeczność orzeczenia separacji z zasadami współżycia społecznego z przyczyn innych niż wzgląd na dobro małoletnich wspólnych dzieci małżonków.

Zauważyć jednak trzeba, że skutki rozwodu są „dalej idące” niż skutki separacji. W związku z tym, w okolicznościach konkretnej sprawy o separację, może wystąpić potrzeba bardziej „liberalnego” potraktowania przesłanek negatywnych w tym sensie, że tam, gdzie orzeczenie rozwodu byłoby niedopuszczalne, możliwe byłoby orzeczenie separacji.

W razie zgodnego żądania orzeczenia separacji, jeżeli małżonkowie nie mają małoletnich dzieci (art. 611§ 3), zbędne staje się w zasadzie szczegółowe badanie przyczyn rozkładu pożycia (chyba że jest to potrzebne do ustalenia, czy rozkład jest zupełny), skoro przy takim żądaniu wyłączone jest orzekanie o winie (art. 613 § 2) i skoro do orzeczenia separacji nie jest wymagane, by rozkład pożycia był trwały.

warunki separacjiZ żądaniem orzeczenia separacji może wystąpić jedno z małżonków lub oboje małżonkowie.
Powództwo o separację wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne zamieszkanie, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze stale przebywa. W braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a gdy i tej podstawy nie ma - sąd miejsca zamieszkania powoda.

W sprawie o separację małżonek może żądać dla siebie alimentów (art. 444 k.p.c.) stosownie do art. 614 § 3 i 4.

Uwzględniając żądanie, sąd orzeka separację bezterminowo.
Od pozwu o separację pobiera się wpis stały w kwocie 500 zł.
Wpis stały w kwocie 100 zł pobiera się od wniosku o separację na zgodne żądanie małżonków oraz w sprawie o zniesienie separacji.