Sejm to najwyższy organ władzy ustawodawczej w Polsce. Choćby dlatego warto znać podstawowe, najważniejsze fakty na jego temat. Obrady odbywają się zawsze pod przewodnictwem marszałka sejmu. Kancelaria Sejmu to urząd, który wspiera sejm w działaniach technicznych, finansowych, prawnych, a także organizacyjnych. Co jeszcze musisz wiedzieć o sejmie?
Skrócona historia sejmu
- Pierwszy, historycznie udokumentowany sejm odbył się dzięki zarządzeniu Władysława Łokietka. To pamiętne wydarzenie miało miejsce 26 maja 1331.
- Do czasu unii lubelskiej w 1569 i powstania litewsko-polskiego sejmu, posiedzenia odbywały się np. w Piotrkowie, Krakowie, Toruniu, Bydgoszczy, Radomiu.
- W XVII instytucja sejmu zmagała się z poważnymi problemami. Obrady były notorycznie zrywane poprzez tzw. liberum veto - każdy poseł miał prawo przerwać posiedzenie i unieważnić wszystkie podjęte uchwały.
- W 1791 Sejm Czteroletni uchwalił Konstytucję 3 Maja, jednocześnie próbując powstrzymać sejmowy kryzys.
- W okresie zaborów funkcje sejmu w pewnym stopniu przejął np. Sejm Krajowy w Galicji.
- Gdy Polska odzyskała niepodległość, w okresie międzywojennym został powołany Sejm Ustawodawczy. Miał za zadanie uchwalić Małą Konstytucję.
- Podczas II wojny światowej, władze na uchodźstwie powołały Radę Narodową Rzeczypospolitej Polskiej, która miała pełnić funkcję sejmową.
- Po wojnie w Polsce Ludowej ustanowiono parlament jednoizbowy.
- Dzięki porozumieniom Okrągłego Stołu, w 1991 miały miejsce pierwsze wybory demokratyczne. Od tej pory Sejm i Senat są organami władzy ustawodawczej.
Czytaj na temat Ministerstwa Finansów
Aktualna praca sejmu RP
Teraz kilka ważnych faktów o współczesnym funkcjonowaniu sejmu.
- Podstawowa kadencja sejmu trwa 4 lata.
- Sejm powołuje na stanowiska np. Rzecznika Praw Obywatelskich, prezesa Najwyższej Izby Kontroli, sędziów Trybunału Konstytucyjnego.
- Sejm i senat, oprócz sprawowania władzy ustawodawczej, muszą też kontrolować władzę wykonawczą. Co to oznacza w praktyce? Te organy mogą udzielić wotum nieufności konkretnemu ministrowi. Mogą także powołać specjalną komisję śledczą do badania określonej sprawy.
- Obrady są jawne, z wyjątkiem sytuacji, w których np. komisja śledcza zadecyduje o odbyciu posiedzenia zamkniętego. Na stronie internetowej sejmu można znaleźć również archiwalne transmisje obrad.
- Najdłużej, bo przez 45 lat, był posłem Józef Ozga-Michalski.
- Najdłużej trwające posiedzenie skończyło się o 4:51.
- Rekordową ilość poprawek do budżetu państwa zgłosił w 2012 Klub Poselski Ruch Palikota.
Czytaj więcej na temat pracy i finansów