Alimenty to obowiązkowe świadczenie pieniężne na rzecz utrzymania dziecka. O przyznaniu alimentów decyduje sąd, biorąc pod uwagę warunki materiale rodziców oraz potrzeby dziecka.
Oboje rodzice powinni ponosić koszty wychowania i utrzymania dziecka. Nie zawsze tak się dzieje. Kiedy jedno z rodziców uchyla się od obowiązku płacenia, należy go do tego zmusić. Jak to zrobić, kiedy, i jakiej kwoty można żądać? Tu znajdziesz odpowiedzi na najważniejsze pytania o alimenty.
1. Jakie dokumenty trzeba złożyć w sprawie o alimenty?
Dokumenty do pozwu o alimenty:
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka,
- wyrok rozwodowy lub akt ślubu (jeżeli nadal jesteś mężatką),
- oświadczenie o uznaniu dziecka lub wyrok ustalający ojcostwo (gdy dziecko jest z wolnego związku),
- zaświadczenie o zarobkach z twojego zakładu pracy lub z urzędu pracy, jeśli jesteś bezrobotna i pobierasz zasiłek,
- wyliczenie kosztów utrzymania dziecka (warto gromadzić dowody opłat, np. za leczenie, lekcje języka obcego itp.).
Dowiedz się, jak krok po kroku napisać pozew o alimenty!
2. Czy można żądać od męża po 1000 zł na każde dziecko?
Nie ma taryfikatora alimentacyjnego. Zgodnie z przepisami wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego. Każdorazowo ustala to sąd, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności. Oczywiście możesz w pozwie domagać się dowolnej kwoty (np. 1 tys. zł), trudno jednak przewidzieć, czy sąd przychyli się do tego żądania.
3. Czy osoba pozbawiona władzy rodzicielskiej płaci alimenty?
Tak. Obowiązek alimentacyjny jest niezależny od tego, czy rodzicowi przysługuje władza rodzicielska czy też nie.
4. Ile wynosi opłata za pozew w sprawie alimentów?
Powództwo o alimenty jest zwolnione z kosztów sądowych. Nie musisz się więc obawiać, że zła sytuacja materialna uniemożliwi wystąpienie z takim żądaniem. Także ewentualne późniejsze wystąpienie o podwyższenie świadczeń nie będzie się łączyło z żadnymi kosztami.
5. Za jaki okres wstecz można domagać się pieniędzy?
Roszczenie o świadczenia alimentacyjne przedawnia się z upływem trzech lat. A zatem możesz żądać pieniędzy za okres nie dłuższy niż trzy lata wstecz od daty złożenia pozwu.
6. Czy można żądać alimentów jeszcze przed urodzeniem dziecka?
Zgodnie z prawem ojciec dziecka niebędący mężem matki ma obowiązek przyczyniać się do pokrycia wydatków związanych z ciążą i porodem, kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie okołoporodowym i kosztów utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. Kobieta może zatem żądać, by mężczyzna wyłożył określoną kwotę jeszcze przed porodem. Warunek? Ojcostwo powinno być uwiarygodnione (np. zeznaniami świadków). Termin i sposób wypłaty ustalonej sumy określa sąd.
Porady prawne i finansowe - forum >>
7. Skoro mąż wypiera się ojcostwa, czy ma płacić na dziecko?
Jeśli sąd nałożył na męża obowiązek płacenia alimentów, to musi się z niego wywiązywać. Mógłby przestać płacić, gdyby wystąpił do sądu o ustalenie ojcostwa i uzyskałby – na podstawie badań DNA – pozytywny dla siebie wyrok (potwierdzający, że nie jest biologicznym ojcem). Wówczas miałby prawo złożyć wniosek o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Dopóki tego nie zrobi, musi przyczyniać się do utrzymania dziecka. Gdy dobrowolnie nie chce płacić, możesz wystąpić do komornika i jemu powierzyć egzekucję alimentów.
8. Kto jest zobowiązany do płacenia poza ojcem dziecka?
Zgodnie z przepisami prawa po rodzicach biologicznych obowiązek alimentacyjny ciąży w dalszej kolejności na dziadkach.
9. Po jakim czasie można żądać podwyżki alimentów?
Nie ma ograniczenia czasowego w zakresie podwyższenia świadczeń. Jeśli po wydaniu przez sąd orzeczenia w sprawie alimentów wzrosną usprawiedliwione potrzeby dziecka (np. zachoruje i wymaga dodatkowych środków na leczenie), nie ma przeszkód, aby złożyć pozew o podwyższenie alimentów. Podobnie gdy dowiesz się o zmianie sytuacji zobowiązanego (np. podjął lepiej płatną pracę).
Jak starać się o podwyższenie alimentów?
10. Czy trzeba płacić alimenty na dorosłe dziecko, które studiuje?
Rodzice są obowiązani do utrzymania dziecka, dopóki nie jest ono w stanie czynić tego samodzielnie. Powinność rozciąga się również na czas studiów. Pod warunkiem jednak że dziecko terminowo zdaje egzaminy i nie powtarza roku, nie bierze bez ważnego powodu urlopu dziekańskiego.
Prawo dopuszcza możliwość zwolnienia z obowiązku alimentacyjnego rodziców, jeśli udowodnią, że wiąże się to dla nich z nadmiernym obciążeniem finansowym lub ich dorosła pociecha nie dokłada należytych starań, by „pójść na swoje” (np. zamiast podjąć pracę, studiuje kolejny kierunek). O tym, czy rodzic może być zwolniony z alimentów, decyduje wyłącznie sąd.
Do kiedy płacić alimenty na dziecko?
11. Czy można załatwić kwestię alimentów poza sądem?
Tak. Możesz zawrzeć z ojcem dziecka umowę, w której określicie kwotę, termin i sposób płacenia alimentów. Taką umowę należy sporządzić na piśmie. Lepiej jednak będzie zrobić to w formie aktu notarialnego – i zastrzec w nim dobrowolne poddanie się egzekucji przez zobowiązanego (gdyby przestał wywiązywać się z obowiązków). To ułatwi dochodzenie roszczeń.
12. Skąd wziąć pieniądze, gdy mąż ukrywa się za granicą?
Należy podjąć starania o wypłatę świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego. Zgodnie z przepisami przysługują one wówczas, gdy egzekucja jest bezskuteczna. Pod tym określeniem rozumie się także niemożności wszczęcia lub prowadzenia egzekucji od rodzica przebywającego za granicą, jeśli osoba uprawniona (matka dziecka) nie zna adresu dłużnika.
W tej sytuacji powinnaś uzyskać z sądu okręgowego zaświadczenie o niepodjęciu czynności związanych z egzekucją alimentów za granicą z powodu braku możliwości wskazania miejsca pobytu dłużnika. To zaświadczenie trzeba będzie dołączyć do wniosku o wypłatę świadczeń z funduszu alimentacyjnego i złożyć w urzędzie gminy bądź ośrodku pomocy społecznej.
Alicja Hass / Przyjaciółka
Konsultacja: Adam Kredt,
prawnik, ekspert Portalu www.wieszjak.pl
Dowiedz się więcej:
Kiedy możesz dostać pieniądze z funduszu alimentacyjnego?
Jak zdobyć alimenty na dziecko pełnoletnie?
4 skuteczne kroki do uzyskania alimentów
