Flamenco i corrida. Rioja i sangria, tapas i paellas. Miasta Gaudi’ego, Dalego i Picassa. Piaszczyste plaże i dzikie Pireneje ciągnące się od morza do morza. Fascynująca architektura i najlepsze kluby piłkarskie. Słynny szlak pielgrzymkowy do Santiago de Compostela. To wszystko, a także burzliwa historia, która pozostawiła ślad w postaci bardzo wielu zabytków i bogatych w eksponaty muzeów oraz jeden z najcieplejszych klimatów w Europie sprawiają, że Hiszpania jest zawsze atrakcyjnym miejscem na wakacje. Sprawdź, co warto zobaczyć, a gdzie odpocząć.
Mapa Hiszpanii
Zabytki w Hiszpanii
Najcenniejsze znajdują się w miastach:
Madryt. Stolica Hiszpanii nie jest tak urokliwa, jak Barcelona, ale oferuje sporo turystycznych atrakcji. Warto tu przyjechać, aby powłóczyć się po ruchliwych placach i uliczkach, poznać bogate nocne życie miasta. Madryt bowiem nigdy nie zasypia. Hiszpanie mówią na to mucha marcha. To normalne, że o 4 lub 5 nad ranem spotkasz wielu rozbawionych lub zmęczonych po imprezach ludzi na ulicach. Nawet o 3 nad ranem możesz wstąpić do baru tapas, aby coś przekąsić.
Obok zabytków architektonicznych (Pałac Królewski, Plaza Mayor, Puerta de Sol, Plaza de Tores de las Ventas – arena do walki byków), mieszczą się tutaj słynne zbiory sztuki. Muzeum Prado z fantastycznym „Ogrodem rozkoszy ziemskich” Boscha, dziełami El Greca, Velazqueza, Goi i Picassa, Muzeum Narodowe Centrum Sztuki Królowej Zofii z jednym z najsłynniejszych dzieł sztuki XX w., „Guernicą” Picassa, będącym protestem przeciwko okrucieństwu hiszpańskiej wojny domowej. No i Muzeum Thyssen-Bornemiasz, moim zdaniem, numer jeden wśród madryckich galerii. W kolekcji dzieła od XIII w. do XX w., a wśród nich prace takich artystów, jak: Durer, Van Eyck, Cranach, Caravaggio, Rubens, Monet, van Gogh, Gauguin, Krichner, Mondrian, Klee, Hopper, Lichtenstein, Bacon. Koniecznie trzeba to zobaczyć.
Madryt to nie tylko monumentalna architektura (ulice Gran Via i Calle Alcala, Edificio Espana), ale również drapacze chmur. Duże wrażenie robią nachylone ku sobie budynki Puerta de Europa (Brama Europy) – jedno z ciekawszych rozwiązań architektonicznych. Zwiedzając Madryt, obowiązkowo trzeba zobaczyć pomnik najsłynniejszego rycerza na świecie – Don Kichota z La Manchy i jego wiernego giermka Sancho Pansy i wyciągnąć się na trawie w parku Retiro.
Toledo – to jeden wielki zabytek hiszpańskiej architektury. Symbol współistnienia trzech kultur: mauretańskiej, żydowskiej i chrześcijańskiej. Stare miasto to labirynt wąskich uliczek. Domy i świątynie ciasno przylegają do siebie, wykorzystując każdą przestrzeń. Nad miastem, które zachowało się w XVII-wiecznym kształcie, góruje pałac twierdza Alcazar. Meczety, synagogi i kościoły, które wraz z zawirowaniami historycznymi zmieniały swoje przeznaczenie, dzisiaj są lekcją architektury i sztuki. Na szczególną uwagę zasługuje gotycka katedra Najświętszej Marii Panny. W jej skarbcu znajduje się słynna XVI-wieczna monstrancja ze złota i srebra, która jest noszona ulicami Toledo podczas procesji Bożego Ciała. To arcydzieło sztuki sakralnej ma 3 m wysokości i waży ponoć 200 kg. Trzeba koniecznie wejść także do zakrystii, gdzie wiszą płótna m.in.: El Greca, Goi, van Dycka, Velazqueza, Caravaggia,Tycjana.
Słynne dzieło El Greco "Pogrzeb hrabiego Orgaza" wisi w kościele Santo Tome, gdzie wcześniej znajdował się meczet w stylu mudejar.
Casa del Greco, umownie uznane za dom artysty, mieści zbiory jego prac m.in. „Widok Toledo” z planem miasta. Jest też przykładem rezydencji magnackiej z przełomu XIV i XV w.
W XIV w. w Toledo było co najmniej dziesięć synagog. Dziś można zwiedzać dwie. Pierwsza to synagoga wyglądająca jak meczet, zbudowana XII i XIII w. w stylu mudejar, a następnie zmieniona na kościół pod wezwaniem Santa Maria la Blancael. Druga – el Transito w stylu mudejar z 1366 r., po wypędzeniu Żydów zamieniona na kościół. Teraz znajduje się tutaj Muzeum Sefardyjskie, w którym prezentowane są eksponaty średniowiecznej kultury żydowskiej w Toledo.
Synagoga Santa María la Blanca w Toledo
Barcelona – miasto Gaudiego, artysty o fantastycznej wyobraźni i autora niepowtarzalnych budowli stolicy Katalonii, który stworzył unikalny i charakterystyczny dla siebie styl. Jego główne osiągnięcie to: Sagrada Familia – symbol Barcelony. Secesyjny kościół, który znajduje się nieustannie w budowie (od 1882 r., zakończenie przewidziano na lata 2026–2028) i ma być najwyższym na świecie. Jego charakterystyczne wieże – iglice porównywano do podziurawionych cygar czy niebiańskich kijów bilardowych, a w zamierzeniu Gaudiego symbolizują one dwunastu apostołów. Inne dzieła artysty to Parc Güell z jaszczurką i panoramicznym widokiem na Barcelonę, kamienice Casa Vicens (połączenie stylu arabskiego i neogotyckiego), Casa Milà (przypomina blok skalny, brak jest tutaj prostych linii, wszystko wije się i faluje), Casa Batlló (przypomina smoka, fasada ozdobiona kolorowymi kawałkami ceramicznymi oraz stłuczonymi kafelkami, dużo elementów nawiązuje do motywów zwierzęcych) i Casa Calvet.
Parc Güell
Obowiązkowo trzeba poznać La Rambla – najpopularniejszą aleję Barcelony. To szeroka, obsadzana platanami promenada, wzdłuż której znajduje się mnóstwo sklepów z pamiątkami, butików, kiosków, barów, restauracji, kwiaciarni i lodziarni, a życie tętni od rana do nocy. Idąc nią, koniecznie trzeba zajrzeć do słynnej krytej hali targowej La Boqueria z XIX w., aby poznać smaki i kolory hiszpańskiej kuchni.
Sewilla – stolica Andaluzjii i flamenco. Tutaj w XVI w. żył legendarny hiszpański szlachcic Don Juan Tenorio, który stał się inspiracją do stworzenia postaci słynnego uwodziciela i kochanka Don Juana. Tu także mieszkała cyganka Carmen, bohaterka noweli Merimeego i opery Bizeta pod tym samym tytułem. Sewilla to miejsce akcji opery Rossiniego, miejsce zamieszkania cyrulika Figara i Don Giovanniego Mozarta. Sewilla również jest drugim w Hiszpanii, zaraz po Madrycie, najważniejszym ośrodkiem hiszpańskiej korridy. Najważniejsze zabytki to minaret La Giralda, który został wkomponowany w bryłę gotyckiej katedry, oraz pałac królewski i ogrody Alcazar w stylu mudejar (bogata koronkowa ornamentyka).
Kordoba – przez trzy stulecia kordobańskiego kalifatu, najważniejszy ośrodek islamu na zachodniej półkuli. Nazywano ją Mekką zachodu. Znajduje się tutaj Mezquita, jeden z najbardziej znanych meczetów na świecie, głównie dzięki słynnej sali z lasem kolumn.
Grenada – słynie z Alhambry, najbardziej ekscytującego i zmysłowego ze wszystkich arabskich zabytków historycznych Europy. Pałac forteca, wzniesiony przez władców, ostatniego królestwa Maurów na terenie Hiszpanii, przypomina miejsca z „Baśni tysiąca i jednej nocy.” Mauretańskie łuki, zieleń, tysiące kwiatów, witraże, marmurowe podłogi, mityczne posągi, fontanny, dziedzińce z kolumnami, rezydencje, ogródki z płynącą wodą, ornamenty przedstawiające wersety Koranu – to wszystko tworzy niepowtarzalny klimat i atmosferę. I jeszcze fantastyczny Generalife – mauretańskie ogrody pałacowe.
Malaga – leżąca nad Morzem Śródziemnym jest stolicą Costa de Sol, czyli Wybrzeża Słońca. To duży port handlowy i rybacki. Właśnie tutaj urodził się Pablo Picasso. Warto zwiedzić jego rodzinny dom i muzeum, w którym zgromadzono blisko 300 prac słynnego kubisty (m.in. obrazy, które malował jako 15-latek). Można zobaczyć mauretańską twierdzę Alcazaba z XI w., największą w Hiszpanii budowlę warowną wzniesioną przez muzułmanów, położony na wzgórzu fenicjański zamek Castilo de Gibralfaro, skąd rozpościera się piękny widok na miasto i okolice, i dawny teatr rzymski.
Saragossa – główną atrakcją turystyczną jest majestatyczna bazylika Nuestra Señora del Pilar, stojąca na brzegach rzeki Ebro, Olbrzymi skwer Plaza del Pilar tuż za bazyliką prowadzi do dzielnicy La Lonja i kolejnej katedry La Seo w Saragossie. Trzecim, najważniejszym zabytkiem w mieście jest pałac Aljaferia. Wraz z katedrą La Seo jest przykładem architektury mudejar w Aragonii.
Burgos – przebiega przez nie słynny szlak pielgrzymkowy Camino de Santiago. W mieście zachwyca fantastyczna katedra de Santa María, która jest przykładem zmian zachodzących w architekturze gotyckiej w całym okresie trwania tego stylu. Warto również zobaczyć klasztor sióstr z zakonu Cystersów z jednymi z najstarszych hiszpańskich witraży zachowanych do dnia dzisiejszego i pięknym krużgankiem. Równie imponująco prezentuje się położony niedaleko Burgos romański klasztor Benedyktynów.
Wypoczynek na Costa Brava
Otoczona przez Ocean Atlantycki i Morze Śródziemne Hiszpania, posiada ponad 4000 km pięknego piaszczystego i skalistego wybrzeża. Costa Blanca, Costa del Sol i Costa de la Luz dają możliwość plażowania do późnej jesieni. Najczęściej odwiedzane przez Polaków to Costa Brava. Nazywane jest Dzikim Wybrzeżem. Góry stromo schodzą tam do morza, a brzegi są nierówne, skaliste lub zalesione. Mnóstwo tam malowniczych, osłoniętych skałami, zatok i zatoczek, żwirowych i kamienistych plaż, ale również dużo piaszczystych i szerokich, oraz kurortów. Nie brakuje także miejsc dla amatorów aktywnego odpoczynku, którzy na wybrzeżu znajdą idealne warunki do wspinaczki po skałach wapiennych lub granitowych.
Costa Brava ciągnące się wzdłuż Morza Śródziemnego dzieli się na 3 części:
Alt Emporda – północna, urwista, z antyczną, grecko-rzymską osadą Empuries. Jedną z atrakcji w tym rejonie są mokradła Parc Natural dels Aiguamolls de l'Emporda, gdzie gnieżdżą się setki ptaków wodno-błotnych. Obserwuje się je ze specjalnych kryjówek – małych drewnianych baraków ze szczeliną-okienkiem na lunety i lornetki. Kolejne miejsce warte zobaczenia to Cap de Creus, skalisty półwysep, gdzie Pireneje schodzą do morza. To właśnie tutaj tramuntana, północny wiatr, siejący grozę wśród rybaków i żeglarzy, uderza z najpotężniejszą siłą.
Warto również zwiedzić:
- Figueres – miasto, w którym urodził się i zmarł jeden z surrealistów, indywidualista i ekscentryk Salvador Dali, który jako pierwszy reklamował coca-colę i mówił: nie biorę narkotyków – sam jestem narkotykiem. Stworzony przez niego ekscentryczne Teatro-Museo Dali, w którym znajdują się jego prace, fascynuje, zaskakuje i zadziwia. Tutaj również zostały pochowane jego prochy.
- Cadaques – port rybacki w zatoce. Ciasne brukowane uliczki, strome schody, białe domu. Wypoczywali tutaj i szukali natchnienia wybitni artyści: Dali (poznał tutaj swoją największą miłość, muzę, kochankę i żonę Galę, namalował także wiele obrazów, np. "Port Lligat o zachodzie", "Wielki masturbator"), Picasso, Chagall, Duchamp, Ernst, Miro, Lorca, Mann, Marquez (który w opowiadaniu „Tramontana” opisał atmosferę panującą w miasteczku) czy Bunuel. W Cadaques znajdują się galerie sztuki, a w pobliskim Port Lligat fascynujące muzeum Salvadora Dali, które tworzą małe chatki rybackie połączone ze sobą w labirynt pełen wewnętrznych podwórek i tajemniczych przejść.
Teatr i Muzeum Salvadora Dali w Figueres.
Baix Emporda – środkowa część słynie m.in. z:
- Pals – jedno z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast w Katalonii, oglądane z daleka przypomina toskańskie San Gimignano. Niedaleko znajduje się jedna z najdłuższych plaż na Costa Brava, bardzo popularna wśród zamożnych barcelończyków.
- Begur – jest kolorowym, tętniącym życiem miasteczkiem o wąskich uliczkach, wzdłuż których dominuje mauretańska i hiszpańska architektura, a nad wszystkim wznoszą się ruiny średniowiecznego zamku, z którego rozciąga się widok na katalońskie wybrzeże.
- Puebol – stanowi jeden z trzech (obok Figueres, Port Lligat) punktów zaliczanych do Trójkąta Dalego. Średniowieczne miasto jest związane z Salvadorem Dali. Jego główną atrakcję stanowi zamek zakupiony przez artystę dla swojej żony Gali, który obecie staje się malowniczą ruiną otaczoną przez granatowce i figowce.
- Palamos – słynie z pięknych krajobrazów, licznych plaż, portu handlowego, rybackiego i jachtowego oraz połowu krewetek.
- Estartit – znajduje się tutaj jeden z największych ośrodków nurkowania w tej części Hiszpanii, piękna marina z luksusowymi jachtami i jedne z najlepszych plaż w okolicach.
La Selva – południowa, obejmuje okolice gwarnego, zawsze pełnego turystów Lloret de Mar i średniowiecznego, otoczonego murami, Tossa de Mar. Lloret de Mar, przez wielu uznawana za centrum rozrywki na Costa Brava, słynie z nocnych klubów, w których imprezy trwają do białego rana. Nie ma tutaj nocy, wszyscy bawią się 24 godziny na dobę. Dodatkowymi atrakcjami są park rozrywki Water World i Aquqtuc Zoo. W Tossa de Mar znajdują się setki typowo angielskich barów i fish-and-chips, fast foodów, klubów nocnych, dyskotek, a w głębi miasteczka średniowieczna starówka, wąskie uliczki, malowniczy port i fortyfikacje sięgające XII w. Można odpoczywać na szerokiej plaży, a także wybrać się na wycieczki do podwodnych grot i malowniczych zatoczek. Warto też wybrać się do Blanes (tuż obok Lloret de Mar), które słynie z Marimurtra Botanical Gardens – położonego tarasowato na zboczach klifów, gdzie hoduje się i prezentuje ponad 5000 gatunków roślin z basenu Morza Śródziemnego i obszarów subtropikalnych.
Pogoda w Hiszpanii
Różni się znacznie w zależności od regionów kraju.
Wybrzeże Śródziemnomorskie
Costa del Sol, Costa Blanca, Costa Brava. Bardzo dużo słońca. Od 6 godzin zimą do 12 w miesiącach letnich. Zimy są łagodnie, nie ma mrozów, często świeci ostre słońce. W miesiącach letnich temperatura powietrza waha się od 26–9 st. C, a w zimowych 15–20 st. C. Temperatura wody w miesiącach letnich wynosi 21–25 st. C. Od początku czerwca do początków września małe prawdopodobieństwo deszczu. Na dalekim południu Hiszpanii, na wybrzeżu Costa del Sol i Costa de la Luz, pojawiają się bardzo gorące wiatry, zwane "Leveche".
Jeśli ktoś jest nastawiony na zwiedzanie okolicznych miejscowości, to najlepiej wybrać się na "Dzikie Wybrzeże" Hiszpanii wiosną i jesienią, kiedy w marcu średnia temperatura na Costa Brava to 16–18 st. C, a we wrześniu i październiku 20–25 st. C.
Hiszpania Centralna
Madryt i okolice, centrum Półwyspu Iberyjskiego. Mało deszczu w miesiącach zimowych. W górach, czyli "Sierras", obfite opady śniegu. Temperatury mogą spadać poniżej zera. Lata są gorące, szczególnie w Madrycie, gdzie w sierpniu bywa ok. 30 st. C. Częste i intensywne wiatry, zwłaszcza zimą. Zwiedzanie centrum i południa kraju najlepiej zorganizować w marcu, kwietniu, maju i jesienią w październiku i listopadzie.
Hiszpania północna i północno-zachodnia
To najbardziej zachmurzona i mokra część Hiszpanii. Lata bywają deszczowe i krótkie. Temperatura od maja do września to 25–33 st. C.
Przeczytaj, jak atrakcyjnie możesz jeszcze spędzić wolny czas.
