W tej chwili obowiązek posiadania świadectw charakterystyki energetycznej dotyczy wszystkich nowych budynków oddawanych do użytku oraz nieruchomości już eksploatowanych, które są sprzedawane, wynajmowane lub dzierżawione. Sporządzany jest także wówczas, gdy w wyniku remontu lub przebudowy ulegają zmianie parametry cieplne danego obiektu, np. przez docieplenie ścian, wymianę okien. Konieczność posiadania świadectwa wynika z dyrektyw unijnych. Dokładnie 1 stycznia tego roku zalecenia Wspólnoty zostały wprowadzone do polskiego prawa poprzez nowelizację ustawy „Prawo budowlane”. Celem tych działań jest między innymi szukanie oszczędności energii w budownictwie i zwiększenie świadomości inwestorów w tym zakresie.
Po co to świadectwo?
Informacje zawarte w świadectwie energetycznym pozwolą określić orientacyjne roczne zapotrzebowanie budynku na energię, co w praktyce oznacza, że przyszli właściciele będą mogli ocenić, czy stać ich na utrzymanie domu, który zamierzają kupić. Znajdą się tu również dane dotyczące m.in. konstrukcji, instalacji czy materiałów użytych do budowy. „Świadectwo charakterystyki energetycznej to zbiór danych i wskaźników energetycznych obiektu dotyczących obliczeniowego zapotrzebowania w energię na potrzeby centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, wentylacji i klimatyzacji, a w przypadku budynków użyteczności publicznej także oświetlenia” – wyjaśnia architekt, Hanna Czerska.
Każde świadectwo podaje dla ocenianego budynku wskaźnik energii pierwotnej – EP, który stanowi syntezę informacji o jakości energetycznej, oraz energii końcowej – EK. W pierwszym przypadku wskaźnik wyraża wielkość rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną, niezbędną do zaspokojenia potrzeb związanych z użytkowaniem obiektu, odniesioną do 1 m2 powierzchni użytkowej. Architekt, Hanna Czerska, podkreśla, że „uzyskane małe wartości wskazują na wysoką efektywność i użytkowanie energii chroniące zasoby i środowisko”.
Fot. Shutterstock
Z uprawnieniami
Świadectwa charakterystyki energetycznej mogą sporządzać jedynie osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje zawodowe, które precyzyjnie określa ustawa „Prawo budowlane”. Do tej grupy zaliczani są: po pierwsze – architekci posiadający uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, po drugie – wszystkie osoby posiadające uprawnienia w specjalności konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej, po trzecie – osoby, które odbyły szkolenie i zdały egzamin ministerialny, i wreszcie po czwarte – osoby, które ukończyły co najmniej roczne studia podyplomowe na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej budynków. Ponadto każda z wymienionych w ustawie osób musi mieć ukończone co najmniej studia magisterskie, posiadać pełną zdolność do czynności prawnych oraz nie być karana.
Osoby uprawnionej do wydawania świadectw można szukać, sięgając po ogłoszenia lub przeglądając strony internetowe. Warto też zapytać znajomych, architekta czy pracownię, w której kupujemy projekt. W tej chwili nie jest prowadzona baza danych, gdzie umieszczone są wszystkie osoby posiadające takie uprawnienia. Wprawdzie na stronach internetowych Ministerstwa Infrastruktury prowadzony jest rejestr, ale jedynie tych osób, które nabyły uprawnienia poprzez odbyte szkolenie i następnie zdanie egzaminu ministerialnego, oraz te, które ukończyły studia podyplomowe o programie zatwierdzonym przez ministra. Natomiast nie znajdziemy tam osób posiadających uprawnienia z mocy ustawy, a więc, np. architektów.
Niezbędna dokumentacja
Do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej potrzebny będzie komplet dokumentów, z których zebraniem nie powinno być większych problemów. Jeśli jednak pojawią się jakieś braki, to trzeba przygotować się na dodatkowe koszty. W takim przypadku zachodzi bowiem konieczność wykonania inwentaryzacji budynku.
Do przygotowania świadectwa wymagane są: projekt budowlany architektury i konstrukcji, projekt wewnętrznych instalacji sanitarnych oraz dane techniczne (moc) urządzeń wytwarzających ciepło i ciepłą wodę użytkową, np. kotła. Niezwykle istotne jest również oświadczenie (kierownika budowy) mówiące o tym, że budynek został wykonany zgodnie z projektem lub też uzupełnianie informacji o zmianach, jakie zostały wprowadzone w trakcie jego realizacji. „Zmiany istotne z punktu widzenia świadectwa charakterystyki energetycznej to: zmiana wymiarów budynku, izolacji termicznej przegród budowlanych oraz urządzeń w instalacjach centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, wentylacji na rozwiązania o innej sprawności w stosunku do założeń projektowych” – wymienia architekt, Hanna Czerska.
Kolejny potrzebny dokument – to pozwolenie na budowę. Zawiera ono dane techniczne budynku m.in. kubaturę, powierzchnię użytkową, które muszą znaleźć swoje odzwierciedlenie w sporządzanym świadectwie.
Znaczącą rolę odgrywa tu również ilość mieszkańców. Natomiast w sytuacji, gdy w budynku mieszkalnym na parterze swoją siedzibę ma firma, dodatkowo trzeba jeszcze podać ilość zatrudnionych w niej osób oraz – o ile są – projekt wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji.
Od tygodnia do 10 dni
Przygotowanie świadectwa charakterystyki energetycznej w przypadku domu jednorodzinnego trwa od około tygodnia do 10 dni, z zastrzeżeniem jednak, że zebrana została kompletna dokumentacja, bez potrzeby wykonywania inwentaryzacji. Chodzi tu o czas na zapoznanie się z materiałami i stanem faktycznym budynku, wizję lokalną oraz – w konsekwencji – sporządzenie świadectwa poprzez wprowadzenie danych i dokonanie obliczeń. „Inwestor otrzymuje kilka stron wydruku, które stanowią efekt końcowy wykonanych obliczeń. Same obliczenia niezbędne do wydruku świadectwa stanowią od kilku do kilkudziesięciu stron – w zależności od wielkości i funkcji budynku – i te dane mają w sposób pośredni swoje odzwierciedlenie w wydrukach” – tłumaczy architekt, Hanna Czerska. Świadectwo ważne jest 10 lat, pod warunkiem jednak, że w tym czasie nie dokonamy zmian (remontów, modernizacji), które wpłynęłyby na zmianę energetyczną budynku.
Trudno jednoznacznie określić, ile kosztuje taka usługa. Cena sporządzenia świadectwa jest bardzo różna i zależy od wielkości obiektu, rodzaju funkcji oraz stanu otrzymanej dokumentacji. W tej kwestii nie są narzucone żadne prawne regulacje.
Ewa Kozioł
Konsultacja merytoryczna: architekt Hanna Czerska.
Ekspert radzi
Hanna Czerska, architekt
Ze znalezieniem osoby sporządzającej świadectwo energetyczne mogą być problemy, ponieważ nie istnieją odrębne listy bądź wykazy takich osób. Radziłabym inwestorom zwrócenie się do Izby Architektów lub Inżynierów, ewentualnie do architekta, który sporządzał dokumentację budynku. Projektant na pewno wskaże osobę, która się tym zajmie.
Obecnie przy sporządzaniu świadectw energetycznych problemy jako takie nie istnieją. W początkowym okresie, po wejściu przepisów w życie, na pewno każda osoba chcąca sporządzić takie świadectwo będzie musiała poświęcić bardzo dużo czasu na zapoznanie się z problematyką zagadnienia i samą metodologią obliczeń. Duże znaczenie ma wieloletnie doświadczenie w pracy przy projektowaniu budynków oraz znajomość zagadnień problematyki nie tylko w zakresie budownictwa, ale również instalacji sanitarnych i elektrycznych. Sporządzanie świadectw energetycznych pokazuje, jak ważną rolę w budynku odgrywa właściwe dobranie materiałów, odpowiednia termoizolacja oraz wybór urządzeń, które ogrzeją zarówno dom, jak i ciepłą wodę użytkową. Już na etapie sporządzania projektu budowlanego należy zwrócić na nie uwagę. Mają one decydujący wpływ na racjonalne wykorzystanie pod względem technicznym, ekonomicznym i środowiskowym źródeł energii.
źródło: www.dobrzemieszkaj.pl
