Wody, które są naturalnie nasycone CO2, najpierw się odgazowuje, a potem ponownie „wzbogaca” o dwutlenek węgla, ponieważ ciśnienie w nich zawarte mogłoby uszkodzić linię produkcyjną. Na etykiecie można wtedy przeczytać „nasycono CO2 naturalnego pochodzenia” albo „wysycono gazem ze źródła”.
Wody gazowane, w zależności od stopnia nasycenia, dzieli się na:
• niskonasycone CO2 – zawierają do 1500 miligramów (mg) w litrze (l lub dm³), np. Muszynianka,
• średnionasycone CO2 – zawierają od 1500 do 4000 mg w litrze, np. Galicjanka,
• wysokonasycone CO2 – zawierają ponad 4000 mg w litrze, np. Żywiec Zdrój.
Gaz chroni przed rozwojem bakterii w wodzie i przedłuża jej trwałość.
Wody gazowane wspomagają trawienie i leczą niedokwasotę. Chorzy na nadkwasotę powinni jednak unikać wód wysokonasyconych CO2. Nie poleca się ich również osobom z niewydolnością układu krążenia i układu oddechowego.
Nowością na rynku polskich wód butelkowanych jest woda gazowana Cisowianka Perlage, która jest nasycona dwutlenkiem węgla naturalnego pochodzenia. Metoda nasycania „perlage” jest używana przy produkcji wysokiej klasy win i szampanów. Dzięki niej bąbelki uwalniają się wolniej, są delikatniejsze (drobniejsze).
Zdania ekspertów i dietetyków co do szkodliwości wody gazowanej są podzielone. Jedno jest pewne – nie powinno się podawać wody gazowanej dzieciom, bąbelki podrażniają ich delikatny żołądek, powodują skurcze i ból brzucha.
Stopień mineralizacji
Wody można też podzielić ze względu na stopień mineralizacji:
• wody wysokozmineralizowane – zawierają ponad 1500 miligramów składników mineralnych w 1 litrze (l lub dm³),
• wody średniozmineralizowane – zawierają od 500-1500 miligramów składników mineralnych w 1 litrze (l lub dm³),
• wody niskozmineralizowane – zawierają mniej niż 500 miligramów składników mineralnych w 1 litrze (l lub dm³).
Wody źródlane nie zawierają więcej niż 1000 mg w litrze płynu (najczęściej ok. 150-500 mg), a wody mineralne – więcej niż 1000 mg.
Uwaga! To nieprawda, że im więcej minerałów zawiera woda, tym lepiej dla pijącego. Wysokozmineralizowane wody pite w dużych ilościach, bez konsultacji z lekarzem, mogą tylko zaszkodzić - łatwo przekroczyć dzienną zalecaną dawkę minerałów.
Najbardziej optymalnym wyborem jest woda mineralna średniozmineralizowana, która uzupełnia niedobory minerałów w organizmie, ale jest na tyle łagodna, że nie trzeba się martwić o przedawkowanie dziennej porcji minerałów.
Minerały
Jednym z zadań wody pitnej jest uzupełnienie niedoborów niezbędnych dla organizmu pierwiastków. Wody pitne mogą zawierać:
• kationy (jony dodatnie) – wapniowe, magnezowe, sodowe, potasowe, żelazowe;
• aniony (jony ujemne) – wodorowęglanowe, siarczanowe, fluorkowe, chlorkowe, jodkowe.
Zanim sprawdzisz skład wody, dowiedz się, jak każdy z pierwiastków wpływa na zdrowie:
• Magnez – to jeden z najważniejszych dla organizmu pierwiastków, który wspomaga układ odpornościowy, nerwowy i mięśniowy. Zapobiega powstawaniu nowotworów i miażdżycy. Woda pitna zaspokaja od kilku do kilkudziesięciu procent dziennego zapotrzebowania na magnez. Dobra woda powinna zawierać przynajmniej 50 mg magnezu w litrze. Woda mineralna bogata w magnez, to np. Muszynianka.
• Wapń –to bardzo ważny pierwiastek. Poprawia przemianę materii, wzmacnia układ kostny, chroni przed osteoporozą. Podobnie jak w przypadku magnezu, woda pitna jest w stanie zaspokoić od kilku do kilkudziesięciu procent dziennego zapotrzebowania. Dobra woda powinna zawierać przynajmniej 150 mg/dm³. Woda bogata w wapń to, np. Staropolanka 2000.
• Wodorowęglany – Regulują poziom pH płynów ustrojowych w organizmie i neutralizują kwasy żołądkowe. Polecane cukrzykom, szczególnie w początkowym stadium choroby. Wody, które zawierają więcej niż 600 mg/dm³ to tak zwane „wody alkaiczne”. Woda bogata w wodorowęglany to, np. Polanica Zdrój.
• Sód – sód zapobiega odwodnieniu, normuje ciśnienie, pomaga utrzymywać stałe pH płynów ustrojowych. Optymalna ilość to 200 mg w litrze wody. Sód nie jest zalecany kobietom w ciąży i dzieciom, osobom chorym na nerki i z podwyższonym ciśnieniem krwi. Woda sodowana ma słonawy smak. Woda bogata w sód to, np. Mazowszanka, woda o niskiej zawartości sodu to, np. Nałęczowianka.
• Chlorki – uzupełniają brak soli i zwiększają wydolność organizmu. Chlorki zawiera m.in. Cisowianka.
• Siarczany – stymulują działanie wątroby, przyspieszają przemianę materii. Poleca się je osobom cierpiącym na zaparcia i niestrawność. Wodą bogatą w siarczany jest Galicjanka.
• Jod – jod zapewnia równowagę hormonalną i prawidłowe funkcjonowanie organizmu. To bardzo istotny pierwiastek, polecany kobietom w ciąży, dzieciom i alergikom. Ponieważ niewiele wód pitnych zawiera naturalny jod, popularne stały się tzw. wody jonowane, które nasyca się jodem na etapie produkcji. Woda jodowana to, np. BonArt.
• Żelazo – pomaga tworzyć hemoglobinę, jego niedobór prowadzi do anemii, osłabienia, łamliwości paznokci. Żelazo zawiera między innymi Galicjanka.
Nowością na rynku są wody z dodatkiem ziół. Firma Krynica Zdrój wypuściła na rynek wody z serii Zioła Życia – wody źródlane, które zawierają dodatek uspokajającej melisy, łagodzącego rumianku lub orzeźwiającej mięty.
Problematycznym pierwiastkiem jest fluor, który wzmacnia kości i zapobiega próchnicy, jednak w dużych dawkach jest dla organizmu bardzo szkodliwy. Ilości fluoru w wodach butelkowanych są śladowe, zazwyczaj nie przekraczają 0,1 mg/dm³.
Niektóre pierwiastki, takie jak wapń czy żelazo, przyjmowane w nadmiarze, uniemożliwiają przyswajanie pozostałych minerałów. Jeśli wybrana przez Ciebie woda zawiera ponad 50 mg/dm³ wapnia lub jeśli w jej składzie znajduje się żelazo, nie pij jej więcej niż 1-2 szklanki dziennie.
W internecie i magazynach od czasu do czasu można natknąć się na testy wód mineralnych. Zanim zasugerujesz się ocenami, sprawdź kryteria, które na nie wpłynęły. Test powinien uwzględniać nie tylko kształt butelki i cenę, ale też zawartość minerałów czy smak wody.
Czytaj także: Gadżety dobre na upał
Co wyczytasz z etykiety
Żeby uniknąć kupna wody, która zamiast pomóc, zaszkodzi Twojemu zdrowiu, sprawdź, czy na etykiecie znajduje się:
• informację o rodzaju wody (źródlana, mineralna),
• informacja o ateście PZH (Państwowego Zakładu Higieny),
• nazwa producenta i nazwa handlowa wody,
• nazwa ujęcia, z którego pochodzi woda,
• adres rozlewni,
• informacja o rodzajach, ilości i sumie składników mineralnych (dobre wody zawierają też informację o tym, czy składniki mineralne dodano, czy usunięto z wody),
• informacja o zawartości CO2 (gazowana, niskonasycona CO2 lub lekko gazowana, niegazowana).
Jeśli na etykiecie widzisz napis szczawa, oznacza to, że masz przed sobą wodę z naturalną zawartością dwutlenku węgla, szczypiącą w język o charakterystycznym, nieprzyjemnym zapachu siarkowodoru. Szczawa pomaga w nieżycie nosa i gardła, rozedmie płuc i astmie.
Jeśli etykieta zawiera wszystkie te informacje, możesz przyjąć, że woda jest godna zaufania. Jeśli jakiejś z tych informacji brakuje, oznacza to, że możesz mieć do czynienia z wodą o kiepskiej jakości.