Barszcz Sosnowskiego (barszcz kaukaski) wydziela sok wywołujący poważne zmiany skórne wyglądające jak poparzenia wrzątkiem. Poparzenie barszczem Sosnowskiego skutkuje pęcherzami, bąblami, ranami, a skóra wokół jest napięta, zaczerwieniona i występuje uczucie świądu.
Spis treści:
- Jak wygląda barszcz Sosnowskiego - zdjęcia
- Barszcz Sosnowskiego - z czym go możesz pomylić
- Barszcz Sosnowskiego - występowanie, jak usunąć i kiedy
- Barszcz Sosnowskiego - oparzenia (zdjęcia)
- Barszcz Sosnowskiego - objawy poparzenia
- Oparzenie barszczem Sosnowskiego - co robić
- Barszcz Sosnowskiego - skutki
Jak wygląda barszcz Sosnowskiego - zdjęcia
Barszcz Sosnowskiego na pierwszy rzut oka przypomina przerośnięty koper. Osiąga wysokość nawet do 4 metrów wysokości. Gruba łodyga rośliny jest bruzdowana (szczególnie w górnej części) i rzadko owłosiona. Dolna, zgrubiała łodyga ma fioletowe plamy. Średnica łodygi barszczu to ok. 5-12 cm i jest pusta w środku.
fot. Baldachy barszczu Sosnowskiego są najczęściej białe, rzadziej bladoróżowe/Adobe Stock, SUDUVA
Kielich składa się z pięciu drobnych ząbków, a korona z pięciu białych, rzadko zaróżowionych, kwiatków: są drobne i białe. Kwiaty barszczu Sosnowskiego pną się ku górze w gęstych i sporych baldach o średnicy do 50 cm.
W czerwcu na barszczu Sosnowskiego pojawiają się koliste pąki kwiatowe. W drugiej dekadzie tego miesiąca pąki przeobrażają się w wielkopromieniowe, lekko wypukłe baldachy (największy na osi pędu nawet 30-80 cm) i kwitną przez ok. 3 tygodnie. Kwiaty zapylane są przez różne owady, jednak roślina wykazuje zdolność do samozapylenia.
Pod koniec lipca nasiona barszczu Sosnowskiego dojrzewają, a roślina macierzysta ulega zanikowi. Wytwarzane nasiona opadają zazwyczaj w jej pobliżu. Wraz z wodami cieków (zwłaszcza podczas wezbrań) przenoszone są na większe odległości.
fot. Barszcz Sosnowskiego - kwiaty trującej rośliny/Adobe Stock, SUDUVA
Barszcz Sosnowskiego - liście
Liście barszczu Sosnowskiego składają się z całkiem szerokich i zazwyczaj tępo zakończonych odcinków. Styczność z liśćmi może powodować rany, ale wystarczy znaleźć się w pobliżu - opary soku również parzą.
- Liście (odziomkowe i dolne łodygowe trójlistkowe) są bardzo duże,
- blaszki liściowe mają ok. 1,2 - 1,6 m długości,
- blaszka liściowa ma zaokrąglone krótkie ząbki.
- listek szczytowy jest szerszy i bardziej zaokrąglony, a u barszczu olbrzymiego – wysmukły i zaostrzony,
- młode barszcze wykształcają tylko rozety liściowe
- rozety liści w pierwszym roku mogą osiągnąć do 35 cm.
fot. Liście barszczu Sosnowskiego są bardzo charakterystyczne/Adobe Stock, SUDUVA
Barszcz Sosnowskiego - z czym go możesz pomylić
Barszcz Sosnowskiego może być mylony z innymi gatunkami roślin, np. z:
- barszczem zwyczajnym,
fot. Barszcz zwyczajny/Adobe Stock, bennytrapp
- dzięglem leśnym,
- arcydzięglem litworem,
fot. Arcydzięgiel litwor/Adobe Stock, CeHa
- marchwią zwyczajną.
fot. Marchew zwyczajna/AdobeSstock, bennytrapp
Barszcz Sosnowskiego - występowanie, jak usunąć
Barszcz Sosnowskiego - gdzie występuje, jak go usunąć? W tym celu powstałą specjalna interaktywna mapa (mapa.barszcz.edu.pl), która obrazuje, gdzie znajduje się skupisko tej rośliny. Wiele gmin decyduje się na jej usuwanie, ale jest to walka trwająca kilka lat, bo barszcz jest podstępną rośliną o długiej żywotności. Wiadomo, że duże skupiska barszczu znajdują się w województwach: opolskim, dolnośląskim, małopolskim i podkarpackim (powyżej 240 zgłoszeń), ale występuje on w całej Polsce.
Uprawa te rośliny w Polsce jest zakazana, a usuwanie barszczu Sosnowskiego na własną rękę (mechanicznie czy chemicznie) jest zabronione. Jeśli wiesz, gdzie występuje barszcz Sosnowskiego, jak wygląda, należy zgłosić to w gminie. Jeśli jesteś właścicielem działki, na której jest barszcz, twoim obowiązkiem jest zadbanie o to, by go usunąć, inaczej możesz zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej. Jest to roślina trująca i ekspansywna, niebezpieczna dla ludzi i zwierząt.
Barszcz Sosnowskiego - oparzenia (zdjęcia)
W soku barszczy występują furokumaryny, czyli związki, które w obecności promieniowania słonecznego UVA wiążą się z DNA komórek skóry, co może powodować dermatozy I, II i III stopnia. Stężenie furokumaryn jest największe w soku w liściach i pędach, więc rany i oparzenia barszczem Sosnowskiego następują najczęściej w wyniku ekspozycji słonecznej skóry, która miała kontakt z sokiem barszczu
W upalne dni wystarczy 90 sekund kontaktu z sokiem barszczu i 2 minuty nasłonecznienia w trakcie 48h od tego momentu, by pojawiły się na skórze silne i rozległe oparzenia I stopnia. Poparzenie barszczem Sosnowskiego może być minimalne lub bardzo widoczne, najczęściej żywo czerwone i towarzyszy temu kilka objawów oparzenia barszczem.
fot. Barszcz Sosnowskiego rany/Adobe Stock, Ерлан Касымбеков
Barszcz Sosnowskiego objawy poparzenia
Związki chemiczne zawarte w soku tej rośliny mogą wywoływać:
- zaczerwienienie,
- bąble i purchle,
- poparzenie przypominające oparzenie wrzątkiem,
- bolesność miejsca oparzenia,
- podwyższoną temperaturę,
- obrażenia dróg oddechowych,
- nudności,
- bóle głowy,
- wymioty,
- rzadko: urazy oczu, zapalenie spojówek.
fot. Pęcherze skórne - barszcz Sosnowskiego/Adobe Stock, Людмила Гаврилюк
Oparzenie barszczem Sosnowskiego - co robić
W przypadku kontaktu z rośliną:
- Jak najszybciej umyj skórę mydłem i kilkakrotnie opłucz wodą.
- Nie eksponuj skóry na słońcu, chroń ją przed światłem słonecznym przez minimum 48h.
- Warto zażyć leki antyhistaminowe.
- W przypadku pogarszania się stanu skóry i samopoczucia, zgłoś się do lekarza - leczenie pęcherzy polega na zastosowaniu maści kortykosteroidowych.
Barszcz Sosnowskiego - skutki
Oparzenie barszczem Sosnowskiego daje skutki nie tylko estetyczne, lecz także długofalowe i niekorzystne dla zdrowia. Rany i owrzodzenia po kontakcie z barszczem długo się goją, a znamiona i blizny po poparzeniach nie znikają nawet przez wiele lat i konieczna jest interwencja chirurga. Ponadto udowodniono, że poparzenie barszczem Sosnowskiego skutkuje działaniem:
- rakotwórczym,
- teratogennym (niekorzystny wpływ na płód, może powodować wady rozwojowe),
- dermatozami I,II, III stopnia (chorobami skóry).
Treść artykułu na podstawie tekstu Anny Feligi. Pierwotnie opublikowany 10.06.2016 r.
Czytaj także:
Jak leczyć oparzenia barszczem Sosnowskiego?
Piękne i niebezpieczne - trujące rośliny ogrodowe
