Tawuły należą do krzewów ozdobnych, które zrzucają na zimę liście. Większość jest odporna na mrozy. Najbardziej popularne w naszych ogrodach są: tawuły japońskie oraz tawuła Van Houtte'a. Ale jest ich dużo, więc warto poznać także inne, by wybrać najbardziej odpowiednią. Wszystkie mają podobne wymagania. Różnią się natomiast wysokością, ilością kwiatów, terminem kwitnienia, kolorem kwiatów (część kwitnie na biało a część na różowo), a nawet kolorem liści, bo nie wszystkie mają zielone. Dobrze rosną w słońcu i półcieniu.
Tawuły wczesne (wcześnie kwitnące)
- Tawuła wczesna. Zakwita w kwietniu, niekiedy kwitnienie przeciąga się na początek maja. Dorasta do 1,5 – 2 m. Ma rozłożysty pokrój, pędy są malowniczo przewieszone. W bardzo mroźne zimy może przemarzać.
- Tawuła brzozolistna. Dorasta do 1 m, jest bardzo mrozoodporna. Nazwa wzięła się stąd, ze ma liście podobne do brzozowych. Kwitnie na początku czerwca. Odmiana \'Tor Gold\' ma złotawe listki, co dodaje jej atrakcyjności. Tawuła szara. Dorasta do 2 m wysokości, ma przewieszające się pędy. Liście wiosną i latem są szarozielone, a jesienią żółte. Kwitnie na biało w kwietniu. Jest odporna na mrozy. Piękna jest odmiana ‘Grefsheim’. Tworzy szerokie, wielopędowe krzewy, o łukowato wyginających się cienkich pędach.
- Tawuła nippońska. Dorasta do 1,5 m i jest bardzo rozłożysta (średniaca ok. 2 m. Kwitnie od maja do czerwca tak obficie, że białe kwiaty niemal pokrywają pędy. Odporna na mrozy.
- Tawuła śliwolistna. Dorasta do 2 m, ma cienkie pędy, łukowato wygięte. Liście jesienią stają się pomarańczowe. Kwitnie w maju i czerwcu. Lepiej posadzić ją w miejscu osłoniętym bo podczas srogiej zimy może przemarzać.
- Tawuła Van Houtte\'a. Tworzy okazałe krzewy, dorastające do 2,5 m. Kwitnie w maju i czerwcu. Kwiaty utrzymują się stosunkowo długo na krzewie. Jest odporna na mrozy.
Tawuły kwitnące późno
- Tawuła Billarda. Dorasta do 2 m. bardzo dobrze znosi susze i ostre zimy. Kwiaty są purpuroworóżowe, pojawiają się w połowie lata.
- Tawuła japońska. To grupa ozdobnych krzewów liściastych nie tylko o pięknych kwiatach, ale też o ozdobnych liściach. Do wyboru mamy ponad 10 odmian tego gatunku. Są wśród nich karłowe, idealne jako rośliny okrywowe i wyższe, dorastające do 80 cm, a niekiedy 1,5 m. Niektóre mają liście żółtawe, inne miedzianozłote, a inne zielone. Jesienią żółte stają się pomarańczowe, a zielone żółkną lub czerwienieją. To gatunek mrozoodporny, kwitnie od czerwca do późnego lata na różowo. Toleruje różne rodzaje gleb, wymaga jednak pełnego nasłonecznienia. Do ciekawych odmian należy: tawuła japońska 'Goldflame' o złotych liściach i różowych kwiatach (dorasta do 80 cm); tawuła japońska 'Goldmound'. Ma również złotawe liście i różowe kwiaty, ale jest niższa, dorasta do 60 cm; tawula ‘Litlle Princess’ o zielonych listkach i różowych kwiatach. To niski kwitnący krzew ozdobny, dorasta do 60 cm.
- Tawuła wierzbolistna. Kwitnie zazwyczaj w czerwcu i lipcu. Można ją spotkać w stanie dzikim na Lubelszczyźnie i w Puszczy Sandomierskiej na wilgotnych łąkach i na suchych glebach. Jest bardzo tolerancyjna, znosi niemal każde warunki. Pędy są sztywne, krzew tworzy podziemne rozłogi, dzięki którym wyrastają kolejne rośliny. Wysokość: do 2 m. Kwiaty na ogół są różowe, ale spotyka się też białe tawuły wierzbolistne.
Sadzenie tawuły: najlepsze miejsce
Tak jak wspomniałam na wstępie, tawuły mogą rosnąć w ogrodzie w słońcu i w półcieniu. Jednak odmiany o kolorowych liściach, żółtozielonych lub ciemniejszych, powinny rosnąć w pełnym słońcu. Wtedy liście mają intensywniejszy kolor i w pełni ujawniają swoją urodę.
Tawuła: jak ciąć małe i duże krzewy
Po posadzeniu każdą tawułę warto przyciąć do wysokości ok. 20 cm. Dzięki temu ładnie się rozkrzewi. Starsze krzewy, kwitnące wcześnie, przycina się po kwitnieniu. Polega to na usuwaniu pędów uszkodzony, nadmiernie pokładających się na ziemi i zbyt mocno zagęszczających krzew. Tawuły kwitnące późno przycina się wczesną wiosną, skracając pędy tak, aby usunąć zeszłoroczny przyrost.
Gdy tawuła choruje
Zdarza się to rzadko, ale czasem liście pokrywają się mączystym nalotem, plamami, brązowieją, usychają lub pojawia się na nich szkodnik. Przyczyną może być nieodpowiednie cięcie lub zbyt mokre podłoże. Gdy tylko pojawią się ślady choroby na liściach (choroby grzybowe), trzeba zastosować preparat przeciwko chorobom grzybowym,np. Topsin M 500 SC.
Szkodnikami atakującymi tawułę jest najczęściej wzdymacz tawułowy i przędziorek. Krzew trzeba wtedy opryskać preparatem Karate Zeon 050 CS. W przypadku przędziorków pomocne są także ekologiczne opryski: Emulpar 940 EC i Promanal 60 EC. Mszyce zwalczamy, opryskując krzew wodą z szarym mydłem lub preparatami mszycobójczymi ze sklepu.
Rozmnażanie tawuły
Gdy nie chcesz kupować nowych sadzonek (choć cena tawuły w niewielkim pojemniku nie jest wygurowana, nie przekracza 20 zł), możesz spróbować rozmnożyć krzew, który już rośnie w ogrodzie. Najprościej zrobić to z odrostów korzeniowych, jeśli takie powstały. Sporo wytwarza ich np. tawuła Billarda. Można też spróbować rozmnożyć, zwłaszcza niewielkie tawuły japońskie, przez podział brył korzeniowych wczesną wiosną.
