Dobór właściwych produktów stanowiących spoiwo w murach budowanego domu zdeterminowany jest zarówno przez rodzaj materiału wznoszeniowego, jak i przez typ ścian, na jaki się zdecydujemy (jedno-, dwu- czy trzywarstwowe). Na pewno warto przy tym zasięgnąć rady u wykwalifikowanej ekipy budowlanej – dobry wykonawca będzie wiedział, kiedy wystarczy tradycyjna zaprawa murarska o standardowej grubości, a kiedy warto zdecydować się na produkt o właściwościach ciepłochronnych lub na zaprawę przeznaczoną do cienkich spoin. Idąc tym tropem, mamy szansę uzyskać ciepłe ściany zewnętrzne, ograniczyć straty energii, uniknąć mostków termicznych, które mogą stać się zmorą inwestora poszukującego energooszczędnych rozwiązań.
Fot. Joannis Kounadeas – Fotolia.com. Ytong, Szymon Martysz
Dobrze zmieszane
Zaprawy murarskie sprzedawane są zazwyczaj w postaci suchych mieszanek spoiwa, drobnego kruszywa i dodatków uszlachetniających. Stosuje się je po wymieszaniu z wodą i uzyskaniu jednorodnej konsystencji. Takie rozwiązanie jest wygodniejsze niż mieszanie zapraw bezpośrednio na terenie budowy. Gotowe zaprawy nie wymagają bowiem przechowywania poszczególnych składników, takich jak piasek czy cement. Stąd ich popularność na rynku budowlanym rośnie, a producenci dbają o udoskonalanie składu swoich produktów. Wielu producentów materiałów wznoszeniowych ma do zaoferowania całe „pakiety” do wznoszenia ścian – zarówno np. ceramikę, pustaki, bloczki betonowe czy silikatowe, jak i materiały do ich łączenia.
Wśród zapraw murarskich wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje: do murowania na grube i cienkie spoiny. Do pierwszych należą tradycyjne zaprawy cementowe i cementowo-wapienne. Producenci wzbogacają je składnikami mineralnymi i plastyfikatorami, które znacznie ułatwiają murowanie. Szczególną odmianą zapraw grubowarstwowych są produkty ciepłochronne. O ich właściwościach termoizolacyjnych decyduje specyficzny skład – są to zazwyczaj mieszanki cementowe lub cementowo-wapienne z dodatkami poprawiającymi ich izolacyjność cieplną, np. perlitem (naturalnym materiałem pochodzenia wulkanicznego), keramzytem, czasem także granulkami styropianu. Dzięki dodatkom zaprawa ma mały ciężar, dlatego bywa też nazywana lekką.
Cienkie = ciepłe
Zaprawy używane do murowania mają za zadanie połączyć elementy, z których wykonywana jest ściana, w trwałą konstrukcję, zdolną do przenoszenia obciążeń. Świeża zaprawa, przygotowana do użycia, powinna mieć dobrą przyczepność do podłoża, a po związaniu i stwardnieniu osiągnąć wymaganą wytrzymałość. Wpływ na jej właściwości mają między innymi zastosowane domieszki – uszlachetniające, uszczelniające, przyśpieszające wiązanie, plastyfikatory, środki napowietrzające, materiały włókniste, ale też odpowiedni sposób rozrobienia.
W tradycyjnych konstrukcjach murowych wymagana grubość spoiny waha się w granicach 10-20 mm. Chcąc uzyskać efekt „ciepłej ściany” – co jest szczególnie pożądane w przypadku ściany jednowarstwowej z betonu komórkowego lub pustaków ceramicznych – należy zastosować zaprawę do cienkich spoin (grubość od 1 do 10 mm) lub specjalną zaprawę ciepłochronną o niskim współczynniku przewodzenia ciepła. Ten ostatni produkt powinniśmy zastosować w przypadku, gdy elementy materiału wznoszeniowego mają mniejsze dokładności wymiarowe i konieczne jest położenie grubszej warstwy zaprawy. Przy tym należy pamiętać, że zaprawy ciepłochronne, zawierające lekkie wypełniacze, mają mniejszą odporność na odkształcanie i w związku z tym wysokość murowanych przy ich pomocy ścian nie powinna przekraczać dwóch kondygnacji.
Podczas stosowania zapraw cienkowarstwowych prace murarskie należy wykonywać w temperaturze od 5 do 30oC. Elementy, na które nakłada się zaprawę klejową, muszą być czyste i pozbawione wszelkich pyłów. Kiedy prace prowadzone są w wysokiej temperaturze, podłoże należy zwilżyć wodą, aby zapobiec odciąganiu wilgoci z zaprawy.
Kwestię mostków termicznych w ścianach zewnętrznych można też rozwiązać, stosując odpowiednio przygotowane materiały wznoszeniowe, np. pustaki ciepłochronne albo elementy betonu komórkowego z tzw. piórem i wpustem, umożliwiające wykonywanie muru bez spoin pionowych, oraz elementy o szerokości równej grubości muru.
Beata Michalik
Solidna jednowarstwowa
Piotr Harassek, junior produkt manager, firma Xella Polska
Podstawą przy murowaniu ścian jednowarstwowych jest uzyskanie współczynnika U (przenikalności cieplnej) o wartości nie przekraczającej 0,30 W/m2K. Wartość ta odnosi się do całej ściany, a nie tylko elementów murowych (bloczków, pustaków), z których jest wykonana. Dlatego znaczący wpływ na wartość współczynnika U ma zastosowana zaprawa. Ściany wykonane na zaprawie ogólnego przeznaczenia (tradycyjnej) mają grube spoiny, 10-20 mm, które mogą zajmować nawet 8% powierzchni muru. Niska termoizolacyjność tego typu zapraw sprawia, że współczynnik U jest często niższy niż wynikałoby to termoizolacyjności samych pustaków. Dlatego też producenci elementów wymagających murowania na grubej spoinie (np. pustaków ceramicznych) zalecają stosowanie zapraw ciepłochronnych, które i tak często nie osiągają termoizolacyjności porównywalnej z bloczkami czy pustakami.
Zaprawy do spoin cienkich stosowane są do murowania ścian z elementów o wysokiej dokładności wymiarowej, nie przekraczającej 2 mm. Grubość spoiny wynosi w tym wypadku jedynie 1-3 mm. Dzięki temu zaprawa praktycznie nie wpływa na termoizolacyjność ściany. Współczynnik U zależy zatem wyłącznie od zastosowanych elementów murowych.
Wiele nowoczesnych materiałów budowlanych, obok wysokiej dokładności wymiarowej, ma powierzchnię czołową profilowaną, czyli łączenia na pióro i wpust. Dzięki temu spoiny pionowe nie muszą być wypełniane zaprawą, co dodatkowo zmniejsza ich wpływ na termoizolacyjność ściany.
Wybór rodzaju zaprawy zależy bezpośrednio od rodzaju materiałów do budowy ścian. W przypadku ścian jednowarstwowych warto postawić na elementy o wysokiej dokładności wymiarowej (np. bloczki z betonu komórkowego), które pozwalają na stosowanie zapraw do cienkich spoin. Warto również wybierać zaprawy, które ma w swojej ofercie producent bloczków, aby cała ściana była wykonana z elementów jednego systemu.
Fot. Joannis Kounadeas – Fotolia.com. Ytong, Szymon Martysz
Cienkowarstwowo, czyli bezmostkowo
Sebastian Czernik, doradca techniczny, Grupa Atlas
Ściany budynku muszą mieć odpowiednią nośność i wytrzymałość, aby prawidłowo i trwale przenosić obciążenia, jakim są poddawane w trakcie eksploatacji. Poza tym muszą zapewnić odpowiednią izolacyjność cieplną i akustyczną, a tym samym pożądany komfort użytkowania. Oprócz tego, decydują o odporności ogniowej całej konstrukcji. Na wszystkie te funkcje znaczny wpływ ma rodzaj zaprawy murarskiej użytej do scalania elementów ściennych.
Obecnie, ze względu na szereg zalet, wielką popularnością cieszą się ściany wznoszone z bloczków betonu komórkowego lub silikatów. Cechą wspólną tych materiałów jest bardzo dobra izolacyjność akustyczna, a także powtarzalność wymiarów zewnętrznych poszczególnych elementów. Optymalne wykorzystanie tych cech umożliwiają cienkowarstwowe zaprawy murarskie, zwane też zaprawami klejącymi. Umożliwiają one aplikowanie bardzo cienkich warstw spoiny, zazwyczaj 2-3 mm (maksymalna dopuszczalna grubość to 10 mm). Dzięki temu powierzchnia spoin w całym murze sprowadza się do niezbędnego minimum, co skutkuje zminimalizowaniem strat uchodzącego przez nie ciepła. Tym bardziej jest to istotne, że trudności z oszacowaniem strat ciepła uciekającego przez tradycyjne, grubowarstwowe spoiny mogą spowodować przyjęcie przez projektanta błędnych założeń i – tym samym – wadliwe zaprojektowanie przegrody. Stosowanie zapraw cienkowarstwowych pozwala uniknąć tego niebezpieczeństwa – wpływ mostków termicznych w miejscach spoin traci tu na znaczeniu.
Mniejsze zużycie, większe korzyści
Mirosław Rzeszutko, specjalista ds. produktów Porotherm, firma Wienerberger
Rosnąca popularność murowania na cienkie spoiny wynika z szeregu zalet tego rozwiązania. Przede wszystkim zużycie zaprawy murarskiej do cienkich spoin jest o około 80% mniejsze niż zaprawy tradycyjnej. Pomijając oczywiste korzyści ekonomiczne, wiąże się to również z mniejszą ilością sprzętu na budowie oraz zmniejszeniem ilości wilgoci technologicznej w murze. Zaprawę do cienkich spoin z reguły nakłada się za pomocą specjalnych wałków, dzięki czemu w prosty i łatwy sposób skraca się czas murowania. Nie bez znaczenia jest również wpływ zaprawy do cienkich spoin na parametry termiczne przegrody. Jak wiadomo, spoina zwykła w murze to mostek termiczny, który pociąga za sobą zwiększone straty ciepła. Zastosowanie cienkiej spoiny powoduje maksymalne ograniczenie tego zjawiska, dzięki czemu mur staje się jednorodny termicznie, co jest szczególnie ważne w przypadku ścian jednowarstwowych.
Do wyrobów, w których stosuje się system cienkiej spoiny, dołączyły niedawno pustaki ceramiczne. W ofercie firmy Wienerberger dostępny jest pełen asortyment produktów przeznaczonych do murowania na cienką spoinę o nazwie Porotherm Profi. Zastosowanie szlifowanych pustaków ceramicznych łączonych za pomocą zaprawy do cienkich spoin to rozwiązanie solidne, które gwarantuje bezpieczeństwo i komfort mieszkańcom na wiele lat. Stale rosnące zainteresowanie systemem cienkich spoin zarówno w Polsce, jak i w Europie świadczy o jego wyższości nad spoinami tradycyjnymi i pozwala przypuszczać, że w niedalekiej przyszłości zdominuje rynek budowlany.
źródło: www.dobrzemieszkaj.pl
