Zaburzenia lipidowe, tzw. dyslipidemie, dotyczą metabolizmu związków tłuszczowych w organizmie i mówimy o nich, gdy stężenia tych związków odbiegają od norm uznanych za optymalne dla danej osoby. Z punktu widzenia praktyki klinicznej najczęstsze są hipercholesterolemia i dyslipidemia aterogenna oraz ich współwystępowanie, czyli tzw. hiperlipidemia mieszana.
Możemy sobie pomóc
Co najmniej 80% epizodów niedokrwienia mięśnia serca u mężczyzn w średnim wieku jest spowodowanych hipercholesterolemią, nadciśnieniem tętniczym lub paleniem tytoniu. Dwa pierwsze zależą od żywienia. Inne ważne czynniki ryzyka, pochodne naszych nawyków życiowych, to hipertriglicerydemia, małe stężenie cholesterolu HDL, otyłość, cukrzyca.
Główne dyslipidemie
Najważniejsze zaburzenia lipidowe to:
* Hipercholesterolemia – zwiększenie stężenia „złego” (tzw. LDL) i całkowitego cholesterolu we krwi. Występuje u blisko 60% dorosłych Polaków. Zaleca się jeszcze większe niż u zdrowych osób ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych (zwierzęcych) oraz cholesterolu, zastąpienie ich przez zwiększenie spożycia kwasów nienasyconych (obniżają cholesterol) i węglowodanów złożonych. Korzystne działanie ma ponadto błonnik, naturalne antyutleniacze, stanole i sterole roślinne.
Sprawdź: Które tłuszcze są zdrowe?
* Hiperlipidemia aterogenna – zwiększenie stężenia trójglicerydów, a zmniejszenie stężenia „dobrego” cholesterolu (tzw. HDL) oraz obecność nieprawidłowych, szkodliwych cząstek lipidów. Największe znaczenie w powstawaniu tego zaburzenia ma nadwaga i otyłość, obecność innych cech zespołu metabolicznego oraz cukrzycy. Należy przede wszystkim zredukować masę ciała poprzez odpowiednią dietę i aktywność fizyczną, która odgrywa kluczową rolę w podnoszeniu stężenia HDL.
Obowiązuje dieta niskotłuszczowa i niskocholesterolowa (tak jak w hipercholesterolemii), ponadto należy zmniejszyć spożycie węglowodanów oraz alkoholu, które odpowiadają za nadprodukcję trójglicerydów. Zastępować je należy tłuszczami nienasyconymi, można stosować suplementację preparatami olejów.
Co jeść?
Jakie zmiany należy wprowadzić w diecie? Co jeść, a czego unikać? Zapoznaj się z naszym poradnikiem i ciesz się zdrowiem:
- wybieraj pełnoziarniste produkty zbożowe, unikaj białego pieczywa;
- zrezygnuj z ciast, ciasteczek, pączków, lodów i innych słodkości; wybieraj jedynie sorbety, galaretki, bezy i sałatki owocowe;
- jedz tylko niskotłuszczowe (np. 0,5%) produkty mleczne;
- zastępuj śmietanę chudym jogurtem (np. do zupy lub sosów);
Polecamy: Głodówka - skuteczna metoda oczyszczania organizmu
- wybieraj chude mięso (najlepiej drób, cielęcinę, dziczyznę) oraz ryby;
- unikaj smażenia, a jeśli już smażysz – używaj oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego;
- ogranicz spożycie jaj, podrobów, wędlin podrobowych;
- zastąp masło margaryną z dodatkiem stanoli i steroli roślinnych;
- jedz dużo warzyw i owoców;
-ogranicz spożycie alkoholu;