Fot. Fotolia
Polifenole – co dobrego oferują?
Związki polifenolowe w organizmach zwierząt przede wszystkim hamują powstawanie wolnych rodników, które niekorzystnie utleniają w organizmie wiele związków. Mogą także „zmiatać” już wytworzone wolne rodniki. Hamują działanie enzymów utleniających: lipooksygenazy i cyklooksygenazy. Polifenole wiążą się także z jonami metali, które wpływają na powstawanie wolnych rodników.
Wolne rodniki są o tyle niebezpieczne, iż wpływają na powstawanie wielu chorób. Polifenole działają profilaktycznie i leczniczo, gdyż same utleniają się, zapobiegając utlenianiu innych ważnych związków w naszym organizmie, co prowadzi do rozwoju chorób.
Zobacz też: Wojna antyutleniaczy z wolnymi rodnikami
Polifenole – działanie przeciwnowotworowe
Bezpośredni związek z działaniem przeciwnowotworowym ma aktywne usuwanie wolnych rodników przez związki polifenolowe. Wolne rodniki niszczą strukturę ludzkiego DNA, powodując jego mutacje.
Przy następnym podziale komórki powstają komórki potomne o zmienionym, nieprawidłowym kodzie.
Gdy takie komórki niepohamowanie zaczną się dzielić – powstaje nowotwór.
Związki fenolowe zmniejszają i hamują powstawanie szkodliwych wolnych rodników. Dodatkowo kwercetyna hamuje podział komórek rakowych i wpływa na ich „śmierć”.
Polifenole – działanie przeciwmiażdżycowe
Z uwagi na to, że polifenole zmniejszają działanie m.in. lipooksygenazy, hamują powstawanie i rozwój stanów zapalnych w organizmie. Działają także antyagregacyjnie (hamując działanie cyklooksygenazy) i zmniejszają przepuszczalność naczyń krwionośnych, ochraniając je.
Niektóre z polifenoli, jak np. hyperozyd, wykazuje działanie obniżające ciśnienie krwi.
Katechiny obniżają stężenie cholesterolu całkowitego we krwi i frakcji „złego” cholesterolu LDL, antocyjany podwyższają frakcje „dobrego” cholesterolu HDL. Polifenole hamują także utlenianie się cholesterolu LDL, zapobiegając tworzeniu się blaszek miażdżycowych.
Zobacz także: Rodzaje przeciwutleniaczy
Polifenole – działanie przeciwcukrzycowe
Katechiny charakteryzują się działaniem przeciwcukrzycowym: wpływają na tworzenie się insuliny oraz intensywniejsze przekształcanie się proinsuliny w insulinę. Hamują także wytwarzanie glukozy w wątrobie, obniżając stężenie cukru we krwi.
Polifenole – działanie przeciwdrobnoustrojowe
Niektóre źródła podają, że katechiny i kwercetyna działają przeciwwirusowo na wirus HIV. Katechiny ochraniają komórki wątroby podczas wirusowego zapalenia wątroby typu A i B. Mogą także hamować szkodliwy dla zdrowia rozwój bakterii, w tym Helicobacter pylori, która przyczynia się do powstawania raka żołądka. Kwercetyna działa przeciwwirusowo na wirus opryszczki wargowej i narządów płciowych (Herpes simplex – HSV1 i HSV2).
Zarazem katechiny przyczyniają się do zwiększenia dobroczynnych drobnoustrojów w organizmie ludzkim, takich jak bifidobakterie i bakterie kwasu mlekowego.
Polifenole – działanie przeciwalergiczne
Kwercetyna hamuje uwalnianie histaminy, związku produkowanego w dużej ilości podczas kontaktu z jakimś alergenem. Odpowiada za zaczerwienie skóry, obrzęk, świąd, kichanie. Kwercetyna zmniejszając produkcję histaminy działa antyalergicznie.
Inne działania
Polifenole, „zmiatając” wolne rodniki, wpływają także korzystnie na oczy oraz mózg człowieka, zapobiegając:
- demencji starczej,
- chorobie Alzheimera czy Parkinsona,
- zaćmie i zwyrodnieniu plamki żółtej.
Badania wskazują, że polifenole występujące naturalnie w pokarmach wykazują się skuteczniejszym działaniem niż syntetyczne.
Zobacz także: Wolne rodniki a uczucie sytości
