1. Jedz codziennie różne produkty z każdej grupy piramidy żywieniowej
Niezależnie, czy chodzi o jadłospis rocznego dziecka, dwulatka czy pięciolatka. Każda z tych grup to źródło niezbędnych dla zdrowia substancji odżywczych. Wapń i białko dostarcza nam nabiał, ale np. witaminę C – owoce i warzywa. Optymalna, najbardziej odpowiednia dieta to kompozycja najbardziej wartościowych artykułów spożywczych z różnych grup żywności.
2. Bądź codziennie aktywny fizycznie
Systematyczne ćwiczenia, uprawianie sportów i inne formy ruchu każdego dnia wpływają pozytywnie nie tylko na kondycję fizyczną, ale również na sprawność umysłową i prawidłową sylwetkę młodego człowieka.
3. Źródłem energii w diecie powinny być produkty znajdujące się w podstawie piramidy
Mowa o produktach zbożowych, w które powinien obfitować codzienny jadłospis dziecka. Te produkty to dla organizmu główne źródło energii oraz błonnika wpływającego na prawidłową pracę jelit.
4. Spożywaj codziennie 3-4 porcje mleka lub produktów mlecznych
Są najważniejszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia w diecie. Wapń to podstawowy budulec zdrowych kości, zębów i tkanki łącznej. Uczniowie powinni wypijać 3-4 szklanki mleka dziennie albo część mleka zastępować produktami mlecznymi, takimi jak jogurty, kefiry, maślanka, lub sery.
5. Jedz codziennie 2 porcje produktów z grupy – mięso, ryby, jaja. Uwzględniaj też nasiona roślin strączkowych.
6. Każdy posiłek powinien zawierać warzywa lub owoce
Produkty z tej grupy powinny być spożywane kilka razy dziennie w ramach głównych posiłków oraz przekąsek. Warzywa i owoce dostarczają składników mineralnych i witamin oraz flawonoidów, są głównym źródłem witamin antyoksydacyjnych (witamin C, E, karotenów), które mają działanie przeciwmiażdżycowe i przeciwnowotworowe.
7. Ograniczaj spożycie tłuszczów, w szczególności zwierzęcych
Większość tłuszczu w diecie powinna pochodzić z ryb, orzechów i tłuszczów roślinnych, takich jak np. olej rzepakowy, sojowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek. Tłuszcze powinny stanowić jedynie dodatek do potraw.
8. Ograniczaj spożycie cukru, słodyczy, słodkich napojów
Należy bezwzględnie ograniczać ich spożycie, bowiem cukier w nich zawarty nie dostarcza żadnych witamin i składników mineralnych. Za to jego nadmiar prowadzi do odkładania się tkanki tłuszczowej i naraża dziecko na nadwagę i otyłość.
9. Ograniczaj spożycie słonych produktów, odstaw solniczkę
Powinna ona wynosić maksymalnie 5 g dziennie. Ilość ta odpowiada w przybliżeniu płaskiej łyżeczce od herbaty. Sól w potrawach można i należy zastępować ziołami, takimi jak: majeranek, bazylia, oregano, czosnek, tymianek itp.
10. Pij codziennie odpowiednią ilość wody
Dzieci i młodzież powinny pić codziennie co najmniej 6 szklanek wody. W przypadku dni o intensywniejszym wysiłku fizycznym, takim jak np. zajęcia WF czy inne zajęcia sportowe podaż płynów powinna być znacznie większa.
O programie ZACHOWAJ RÓWNOWAGĘ
Projekt składa się z 4 głównych zadań:
1. Zadanie pierwsze skierowane jest do kobiet, by wskazać im, jak powinny prawidłowo się odżywiać i dbać o regularną aktywność fizyczną w okresach ciąży, karmienia piersią i macierzyństwa. Unikną wówczas nadmiernego przyrostu masy ciała w tych okresach życia i łatwiej wrócą do odpowiedniej formy.
2. Drugie zadanie wspomaga nie tylko edukację przedszkolaków, uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, lecz także ich nauczycieli i rodziców w drodze do poznania, jak istotne dla kondycji każdego organizmu i dobrego samopoczucia jest zdrowe odżywianie oraz codzienna aktywność fizyczna. Zadanie objęte jest patronatem Ministra Edukacji Narodowej.
3. Zadanie trzecie bezpośrednio obejmuje swoimi działaniami osoby zmagające się z nawagą i otyłością. W dietetycznych punktach konsultacyjnych można uzyskać bezpłatną poradę dietetyczną. W całej Polsce organizowane są również 12-tygodniowe bezpłatne programy redukcji masy ciała, prowadzone pod okiem zespołu specjalistów (lekarz, dietetyk, psycholog i rehabilitant). Ta część projektu realizowana jest w wybranych na drodze konkursu placówkach medycznych w każdym z 16 województw.
4. Zadanie czwarte dotyczy upowszechniania wiedzy na temat składu i wartości odżywczej żywności wśród konsumentów. Można dowiedzieć się, jak odczytywać i rozumieć informacje umieszczone na opakowaniach produktów spożywczych (m.in. skład, wartość odżywcza, oświadczenia żywieniowe i zdrowotne). Konsumenci nauczą się, jak wybierać odpowiednie produkty spożywcze, by prawidłowo skomponować swoją dietę. Ponieważ, żeby zdrowo się odżywiać, trzeba wiedzieć, co się je.
Cel główny: zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej
Nadwaga i otyłość u dzieci w wieku szkolnym – wyniki najnowszego badania Instytutu Żywności i Żywienia 2013
Występowanie nadmiernej masy ciała wśród dzieci gwałtownie wrasta. Czynnikiem zwiększającym ryzyko jest brak odpowiedniej aktywności fizycznej. Jak wynika z opinii nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów uczestniczących w projekcie Zachowaj Równowagę, co najmniej 95% frekwencja uczniów na zajęciach wychowania fizycznego występowała tylko w 41% szkół podstawowych oraz z zaledwie 7% częstością w gimnazjach.
Odżywianie uczniów w zbadanych klasach IV i VI również nie jest zgodne z zasadami prawidłowego żywienia. Pierwsze śniadanie przed wyjściem do szkoły codziennie zjada zaledwie co drugi uczeń szkoły podstawowej. 30% uczniów całkowicie lub bardzo często pomija ten posiłek. Zamiast tego uczniowie dokonują zakupów w sklepikach szkolnych. Jak wynika z ankiety większość najczęściej kupuje słodycze. Kolejny najczęściej kupowany asortyment to słodkie napoje gazowane i niegazowane.
Przedstawione powyżej wstępne wyniki badania wskazują, że polskie dzieci i młodzież szybko doganiają rówieśników z innych krajów Europejskich, w których nadwaga i otyłość to realny, powszechnie występujący problem młodych ludzi.