Czy wiesz, że Konstytucja 3. Maja była trzecią z kolei konstytucją na świecie?

Czy wiesz, że Konstytucja 3. Maja była trzecią z kolei konstytucją na świecie?
Konstytucja 3. Maja jest oficjalnie uznawana za drugi na świecie akt tego typu po konstytucji Stanów Zjednoczonych i pierwszy w Europie. Istnieją jednak źródła, które uznają Konstytucję 3. Maja za trzecią na świecie. Która konstytucja była zatem pierwsza?
/ 15.06.2018 12:55
Czy wiesz, że Konstytucja 3. Maja była trzecią z kolei konstytucją na świecie?

Wiele prac naukowych za pierwszą, nowoczesną konstytucję na świecie, uznaje ustawę zasadniczą Republiki Korsykańskiej uchwaloną w 1755 r. W tym właśnie roku na wyspie wybuchło powstanie pod wodzą Pasquale Paoli – narodowego bohatera Korsyki. Po uwolnieniu się od władztwa Genui Korsykanie ogłosili niepodległość i powstanie nowego państwa. Projekt konstytucji republiki sporządził Paoli, wzorując się na dziesięć lat wcześniejszym tekście Jeana-Jacquesa Rousseau. Korsykański parlament Diet uchwalił ją w listopadzie 1755 r. Korsykańska republika przetrwała 14 lat do podbicia jej w 1769 r. przez Francuzów.


Nie licząc mało znanej drugiej druga konstytucji korsykańskiej – konstytucji Królestwa Anglo-Korsykańskiego, istniejącego w latach 1794–1796, można przyjąć, że konstytucja amerykańska była drugą z kolei ustawa tego typu na świecie, a polsko-litewska Konstytucja 3. Maja – trzecią.

Jeśli by natomiast wziąć pod uwagę konstytucję szwedzką z 1772 r., wprowadzoną po bezkrwawym zamachu stanu króla Gustawa III, Konstytucja 3.Maja byłaby drugą w Europie. Jednak nie można jej uznawać za nowoczesną konstytucję, wyrażającą wolę narodu, ponieważ była konstytucją oktrojowaną (narzuconą przez władcę, a nie dziełem przedstawicieli narodu). Co więcej, konstytucja zamykała niespełna sześćdziesięcioletnią epokę parlamentaryzmu w Szwecji i wprowadzała monarchię absolutną. Trudna ją więc stawiać na równi z konstytucją polską czy amerykańską. Uznaje się zatem, że polska Konstytucja 3. Maja jest pierwszą konstytucją w Europie, będącą wyrazem woli narodu.

Redakcja poleca

REKLAMA