W przypadkach objawów chorobowych należy niezwłocznie udać się do lekarza. Poniżej znajdują się informacje o badaniach kontrolnych, jakie powinno się wykonywać profilaktycznie oraz tych, które wykonuje lekarz w przypadkach niepokojących objawów.
Badania profilaktyczne
- Częstotliwość: co najmniej raz do roku
- Wiek: pierwsza wizyta przed 18. rokiem życia
- Trzeba je wykonywać od momentu rozpoczęcia życia płciowego. Kontrolna wizyta u ginekologa pozwala na ocenę stanu narządów rodnych, wykrycie ewentualnych schorzeń, np. stanów zapalnych, czy nieprawidłowości budowy. W czasie rozmowy lekarz może zebrać informacje na temat cyklu miesiączkowego, drobnych dolegliwości, rodzajów stosowanych środków antykoncepcyjnych, wypisać skierowanie na cytodiagnostykę. Powinien też przeprowadzić badanie palpacyjne piersi kobiety.
- Częstotliwość:
- Wiek: do 35. roku życia - raz na 3 lata
- do 65. roku życia -raz na 5 lat
- To doskonała metoda oceny zaburzeń hormonalnych, metabolicznych, zapalnych i regeneracyjnych, które każdy ginekolog musi na bieżąco konfrontować z ogólnym stanem zdrowia kobiety. Zaleca się jej wykonywanie od momentu rozpoczęcia życia płciowego. Cytodiagnostyka to metoda wykorzystywana w ginekologii do badania komórek pobranych z narządu rodnego. Dzięki niej lekarz może ocenić jego stan, a także wykryć niektóre choroby w ich początkowej fazie.
- Częstotliwość: raz do roku
- Wiek: bez względu na wiek
- Ma szczególne znaczenie w profilaktyce onkologicznej ponieważ umożliwia wykrycie wczesnych postaci nowotworu szyjki macicy tj. stanów przedrakowych, z których może się on rozwinąć. Powinny ją wykonywać kobiety, które rozpoczęły życie płciowe. W zależności od cech komórek ocenianych w rozmazie zalicza się je do pięciu grup cytologicznych.
Jest to pośrednia metoda, która pozwala wnioskować o stanie hormonalnym organizmu kobiety. Do badania pobiera się komórki nabłonka pochwy (z bocznych ścian), który jest czułym wskaźnikiem czynności układu hormonalnego. Nie jest to metoda zbyt dokładna (np. stan zapalny w pochwie wyklucza taką ocenę), ale tania i łatwa do wykonania w każdym gabinecie ginekologicznym. Na podstawie tego badania można określić czy:
- cykl płciowy jest dwufazowy (prawidłowy),
- wystąpiła owulacja,
- w ciąży hormony działają prawidłowo,
- jest skutecznie stosowane leczenie hormonalne.
- Częstotliwość: raz do roku
- Wiek: po 50. roku życia
- Jest to najważniejsze badanie w profilaktyce nowotworowej piersi. Metoda ta nie różnicuje w sposób ostateczny zmian łagodnych i nowotworowych. W przypadku ich wykrycia lekarz kieruje pacjentkę na dodatkowe badanie - biopsję (pobranie wycinka tkanki).
- Częstotliwość: raz na miesiąc
- Wiek: od 20. roku życia
- Stała kontrola piersi umożliwia wykrycie pojawiających się zmian - guzków, torbieli itp.