Choć dobrze wiemy, że Boże Narodzenie to niezwykły czas wywodzący się z tradycji i kultury chrześcijańskiej, na całym świecie jest celebrowany nie tylko w wymiarze religijnym lecz również jako święto rodziny, czy nawet zakochanych. W Polsce obchody Wigilii Bożego Narodzenia są bardzo uroczyste i rozpoczynają wyjątkowo rodzinny i barwny czas Bożego Narodzenia. Jednak nie w każdym kraju wygląda to tak samo. Różnice w świętowaniu Gwiazdki są niezwykle ciekawe, wynikają najczęściej z tego, że każdy z krajów do których trafiła nowa, chrześcijańska tradycja dodawał specyficzne dla swojej kultury elementy .
Bożonarodzeniowa podróż po Europie
Wigilijne zwyczaje łączą nas najbardziej z sąsiadami. Ale poza podobieństwami możemy odnaleźć różne ciekawe różnice – w Czechach dzieci prezentami obdarowuje mały… Jezusek, na czeskim stole wigilijnym znajdziemy zupę rybną, a w Słowacji obowiązkową potrawą jest kapustnica, czyli zupa z kiszonej kapusty. Litwa jest jedynym poza Polską krajem, gdzie kultywowana jest tradycja łamania się opłatkiem znanym w naszej polskiej tradycji. Również wieczerza wigilijna w Rosji (choć przeważają tam tradycje prawosławne) jest obchodzona w zbliżony do naszego sposób, pojawia się na niej dwanaście potraw, a niespodzianką wieczerzy jest popularna w ostatnich latach zupa piwna.
W Niemczech na wigilijnym stole znajdziemy kiełbaski, gęś pieczoną z kapustą i z ziemniakami i sałatkę kartoflaną. Niemcy dbają również o uroczystą atmosferę oczekiwania na Pierwszą Gwiazdkę, to stamtąd pochodzi tradycja dawania dzieciom kalendarzy adwentowych. W niemieckim domu nie może również zabraknąć choinki, wieńca adwentowego i szopki.
Większość krajów o protestanckich wpływach ma podobne zwyczaje obchodzenia adwentu i świąt. W Austrii najpopularniejsze są karp lub pieczona kaczka, kultywuje się również tradycje kolędowania. Podczas duńskiej Wigilii również je się pieczoną kaczkę, a na deser ryż z owocami. W Szwecji Święta Bożego Narodzenia rozpoczynają się w pierwszą niedzielę adwentu. Szwedzi zajadają się wędzonym dorszem w sosie, gotowaną szynką, a w niektórych regionach pieczenią z… renifera. Świąteczna uczta to także tzw. zanurzanie w kotle czyli doppa&grytan. Biesiadnicy zanurzają kawałki ciemnego chleba w garnku wypełnionym wieprzowiną i sosem.
Tradycje Wigilii w Holandii i w Belgii zastąpiło uroczyste śniadanie świąteczne w restauracji, te dwa narody skupiają się na pięknym świątecznym wystroju swoich domówi i podwórek.
W Wielkiej Brytanii praktycznie nie obchodzi się Wigilii. Dopiero pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia jest bardziej uroczysty - Brytyjczycy podczas świątecznego posiłku podają pieczonego indyka z borówkami i słynny płonący pudding. Warto pamiętać, że to z Anglii pochodzi zwyczaj wieszania w domach gałązek jemioły, pod którymi można pocałować ukochaną osobę, a zwyczaj wysyłania świątecznych kartek narodził się właśnie w tym kraju.
Zobacz także: Zwyczaje wigilijne i bożonarodzeniowe na świecie.
Co kraj to obyczaj
We Francji, podobnie jak w Czechach, prezenty przynosi Mały Jezusek. Najważniejszym posiłkiem jest obiad świąteczny, z pasztetem z gęsiej lub kaczej wątróbki, ostrygami i wędzonym łososiem. Powszechnie podczas Wigilii jada się mięso, zwłaszcza indyka.
Grecja jest kolejnym po Rosji krajem, w którym przeplatają się tradycje prawosławne i katolickie. Również w tym kraju istnieje zwyczaj kolędowania. Na prawie każdym stole można znaleźć Christopsomo - Chleb Chrystusa. Jest to okrągły bochenek ozdobiony na szczycie krzyżem. Podobnie jak w innych krajach o klimacie śródziemnomorskim, w Grecji nie są popularne choinki., a prezenty są wręczane 1 stycznia.
W niezwykle barwny sposób obchodzą wigilie Hiszpanie, choć rzadko można spotkać w ich domach choinki, zwyczaj świątecznego dekorowania domów rozpoczyna się z pierwszym dniem adwentu. Prezenty wręcza się już 5 grudnia, więc wigilijna kolacja nie wiąże się z wręczaniem upominków, lecz najczęściej towarzyszy jej śpiewanie wesołych kolęd.
Stół wigilijny ugina się od różnorodnych potraw – jako przystawki podaje się wędliny, pasztety, owoce morza oraz suszoną szynkę jamon. Po przystawkach przychodzi czas na zupę podobną do polskiego rosołu, nazywaną consome. Po zupie przeważnie podaje się ryby, przede wszystkim okonie i leszcze. Następnym daniem jest zwykle pieczone jagnię lub prosię. Hiszpanie mają również pewien zwyczaj zbliżony do łamania się opłatkiem, jednak do tego rytuału używają nie opłatka, lecz deseru zwanego turron, przypominającego chałwę.
Włosi najbardziej uroczyście obchodzą dzień Bożego Narodzenia. Rodzinna kolacja składa się z wielu potraw i to w jej trakcie otwierane są prezenty. Danie główne to najczęściej pieczone mięso, w zależności od regionów spożywa się tortellini, lasagne a na deser podaje się ciasto panettone. Podobnie jak w pozostałych krajach śródziemnomorskich, we włoskich domach rzadko można spotkać choinki.
Europa, jako zbiór wielu kultur i tradycji jest prawdziwym kalejdoskopem oryginalnych wigilijnych zwyczajów, które warto poznawać i poszukiwać inspiracji do stworzenia niezwykłej atmosfery czekania na pierwszą gwiazdę w Twoim domu.
Zobacz także: Jakie ryby podać na wigilijny stół?
