Dwie kreski na teście
Idź do lekarza po zaświadczenie o ciąży i zanieś je pracodawcy. Pamiętaj, że pierwsza wizyta u lekarza musi przypadać przed upływem dziesiątego tygodnia ciąży, a kolejne przynajmniej raz na trymestr. Udokumentowane wizyty lekarskie będą potem warunkiem koniecznym do wypłaty becikowego. Pracodawca musi wiedzieć, że jesteś w odmiennym stanie, bowiem od tej chwili będziesz objęta szczególną ochroną.Na czym polega ochrona przyszłej mamy?
Ciężarnej nie można wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę Nie będziesz jednak chroniona, gdy:- Rażąco naruszyłaś swoje obowiązki i zwolnią cię dyscyplinarnie.
- Pracodawca ogłosi upadłość lub jest w likwidacji.
- Jesteś na umowie na czas próbny nie przekraczający jednego miesiąca. Pamiętaj, że gdy zawarłaś umowę na czas określony albo okres próbny przekraczający jeden miesiąc, przepisy chronią cię w mniejszym stopniu. Pracodawca może cię zwolnić, choć nie zawsze – jeśli koniec twojej umowy przypadałby po trzecim miesiącu ciąży, to ulegnie ona automatycznemu przedłużeniu aż do dnia porodu. W praktyce oznacza to, że będziesz mieć prawo do zasiłku macierzyńskiego, mimo że twoja umowa o pracę już wygaśnie.
- Jeżeli w chwili wypowiedzenia umowy nie byłaś jeszcze w ciąży, ale byłaś w tym stanie, gdy umowa o pracę miałaby się formalnie zakończyć, wypowiedzenie jest nieważne, a pracodawca musi przyjąć się z powrotem do pracy.
- Ciężarnych ani karmiących nie wolno zatrudniać przy pracach szczególnie uciążliwych. Do takich prac należą m.in. prace związane z wysiłkiem fizycznym, w hałasie, pod ziemią i na wysokości. Jeśli tak się składa, że wykonujesz jedną z nich, pracodawca powinien zmienić twoje warunki pracy, aby wyeliminować zagrożenie. Jeżeli jest to niemożliwe, powinien zwolnić cię na czas niezbędny z obowiązku pracy. Pamiętaj, że za czas takiego zwolnienia przysługuje ci wynagrodzenie.
- Ciężarnej nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych, ani delegować poza stałe miejsce pracy bez jej zgody. Jeśli pracujesz w porze nocnej, pracodawca powinien zmienić twój rozkład czasu pracy lub przenieść cię do innej.
- Jeżeli w czasie ciąży zachorujesz, to będąc na zwolnieniu, otrzymasz zasiłek chorobowy w wysokości stu procent wynagrodzenia.
- Pracodawca powinien udzielić ci zwolnienia od pracy na zalecone przez lekarza badania lekarskie, jeżeli nie mogą być wykonane poza godzinami pracy. Za ten czas nieobecności także przysługuje wynagrodzenie.
Urlop macierzyński
Kiedy szczęśliwie zakończysz już okres ciąży i zostaniesz mamą, przysługuje ci urlop macierzyński, w czasie którego otrzymasz zasiłek w wysokości 100% pensji. Jego długość zależy od liczby urodzonych przy porodzie dzieci. Przy jednym przysługuje 20. tygodni, przy dwóch – 31., trzech – 33. , czterech – 35., pięciu i więcej – 37. tygodni. Co najmniej dwa tygodnie urlopu macierzyńskiego mogą przypadać przed przewidywaną datą porodu. To jednak nie koniec czasu, który możesz przeznaczyć na opiekę nad dzieckiem.Co dalej?
Po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego, możesz złożyć do pracodawcy wniosek o udzielenie tzw. dodatkowego urlopu macierzyńskiego, w czasie którego także otrzymasz świadczenie w wysokości pensji. Na razie urlop dodatkowy może wynosić do czterech tygodni przy urodzeniu jednego dziecka, ale docelowo będzie wynosił sześć tygodni lub osiem przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka.W czasie dodatkowego urlopu możesz podjąć u pracodawcy pracę na część etatu. Decyzja ta należy do ciebie, podobnie jak i decyzja, czy wykorzystasz cały urlop dodatkowy czy tylko część. Pamiętaj jednak, że dodatkowy urlop macierzyński jest udzielany jednorazowo, a zatem nie można wykorzystać połowy teraz, a drugiej połowy w przyszłym roku. Uwaga! Wniosek o dodatkowy urlop powinnaś złożyć pracodawcy najpóźniej na siedem dni przed jego rozpoczęciem.
Urlop wychowawczy
Jeżeli zamierzasz poświęcić swojemu dziecku trochę więcej czasu i planujesz odłożyć powrót do pracy na później, złóż wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego. Urlop taki należy się, jeżeli przepracowałaś jako pracownik co najmniej sześć miesięcy w swoim życiu. Urlop może trwać do trzech lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko czwartego roku życia. Pamiętaj, że w przeciwieństwie do urlopu macierzyńskiego, wychowawczy może być wykorzystany na raty.Jakie prawa przysługują na urlopie wychowawczym?
Wprawdzie w trakcie tego urlopu nie otrzymasz już zasiłku macierzyńskiego, ale jego okres zalicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Aż do dnia zakończenia tego urlopu twój pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę. Wyjątkiem jest zwolnienie dyscyplinarne oraz ogłoszenie upadłości.W czasie urlopu wychowawczego możesz sobie dorobić, pracując dorywczo u swojego lub innego pracodawcy, prowadzić działalność gospodarczą, a także podjąć naukę lub szkolenie. Warunkiem jest, aby te dodatkowe obowiązki nie przeszkodziły ci w sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.