Każda kobieta, która choć raz była w ciąży słyszała o porannych nudnościach. Jednak ta, która odczuwała nudności lub wymiotowała wie, że dolegliwości te nie znają dnia ani godziny. Mogą wystąpić o każdej porze dnia, dlatego termin „poranne nudności” jest nieprecyzyjny.
Większość przyszłych mam uskarża się na mdłości, które występują w czasie 5-6 tygodnia ciąży. Niektóre kobiety mają to „szczęście” odczuwać nudności już w dwa tygodnie po zapłodnieniu. Nudności zazwyczaj ustępują albo przyjmują łagodniejszą postać około 14-16 tygodnia ciąży.
Różny jest zakres dolegliwości ciążowych. Niektóre kobiety czują tylko chwilowe podrażnienie żołądka a inne zaś wymiotują kilka razy dziennie. Wiele przyszłych mam potrafi zidentyfikować smaki i zapachy, które wyzwalają nudności. Nierzadko zdarza się, że ciężarna chciałaby zwymiotować, ale nie może.
Do tej pory nie poznano dokładnej przyczyny nudności w ciąży. Większość ekspertów uważa, że męczące i nieprzyjemne nudności maja związek z wzrastającym poziomem hCG. Poziom gonadotropiny kosmówkowej systematycznie wzrasta od momentu zagnieżdżenia się komórki jajowej aż do około 12 tygodnia ciąży. Następnie do 16 tygodnia ciąży opada i pozostaje na niskim poziomie aż do porodu.
Ciężarne skarżą się na brak łaknienia, wstręt do ulubionych pokarmów, wrażliwość na zapachy, które mogą być bezpośrednią przyczyną nudności, a nawet wymiotów. Ponieważ mdłości występują w czasie, gdy następuje rozwój zarodka, wyczulenie na zapachy może być naturalną ochroną przed spożyciem przez mamę substancji toksycznych. Inną przyczyna mdłości może być nieprzyjmowanie pokarmów przez ciężarną. Pusty żołądek może nasilać mdłości.
Na szczęście nudności nie wyrządzą krzywdy ani mamie ani jej dziecku. Nawet odkryto zaletę nudności ciążowych. Amerykańscy badacze z Uniwersytetu Stanowego Nowy Jork w Buffalo przeanalizowali dane zebrane w grupie 1001 kobiet (wiek 35-79 lat), u których wykryto raka piersi. Dane porównano z danymi z grupy 1917 zdrowych kobiet (wiek ten sam) z podobnego miejsca zamieszkania co pierwsza grupa kobiet. Po analizie okazało się, że kobiety mające w ciąży mdłości i wymioty, były o 30% mniej narażone na zachorowanie na raka piersi. Wielkość ryzyka miała ścisły związek z długością i nasileniem dolegliwości w ciąży. Im dłużej one trwały tym ryzyko było mniejsze. Badania ciągle trwają i nie ma ostatecznych wniosków. Przyszłość potwierdzi lub nie to czy nudności ciężarnych faktycznie zmniejszają ryzyko raka piersi czy to tylko zbieg okoliczności.
Nudności ciążowych z reguły nie leczy się. Ten przykry stan trzeba przetrwać. Można jedynie starać się złagodzić dolegliwości.
Oto kilka rad, jak to zrobić:
- staraj się nie mieć nigdy pustego żołądka,
- jedz mniej a częściej,
- jedz to na co masz ochotę, ale unikaj potraw ciężkostrawnych,
- przed wstaniem z łóżka wypij wodę lub zjedz herbatnika,
- pij chłodne płyny by zapobiec odwodnieniu,
- poczekaj ze wstaniem z łóżka 15-20 minut po przebudzeniu,
- odstaw perfumy jeśli nasilają mdłości,
- dużo wypoczywaj,
- śpij przy otwartym oknie, gdyż „nieruchome” powietrze może nasilać mdłości,
- ogranicz prace w kuchni jeśli masz wrażliwość na zapachy.
Jeśli przez kilka dni kobieta nie może zapanować nad mdłościami, wymiotami lub gwałtownie spada na wadze powinna skontaktować się z lekarzem. Bowiem stan taki może prowadzić do odwodnienia. Być może ciężarna cierpi na schorzenie zwane niepowściągliwymi wymiotami ciężarnych, które wymagają pobytu w szpitalu.
Źródło:
„Ciąża. Poradnik dla rodziców” pod red. Dr A. Deans,
„Macierzyństwo. Ciąża i poród” P. Spencer,
„Samo Zdrowie” nr 9/119.
