W kolejnych miesiącach dziecko błyskawicznie uczy się nowych sposobów informowania o swoich potrzebach i emocjach. Już niedługo nauczysz się odczytywać, co chce Ci powiedzieć. Musisz mu jednak w tym pomóc.
Rozmawiaj z malcem
Kontakt twarzą w twarz jest niezwykle ważny dla Was obydwojga. Maluch uwielbia, gdy mama nachyla się nad nim i do niego mówi. Wkrótce będzie Cię w ten sposób zaczepiał, gdy tylko wejdziesz do jego pokoju, próbując sprowokować Cię do rozmowy i zabawy!
Naukowcy przeprowadzili eksperyment: poprosili mamy, by przez pewien czas w kontaktach z dzieckiem zachowywały kamienną twarz i nie zwracały uwagi na jego zaczepki. Maluszki najpierw próbowały wszelkimi sposobami wciągnąć mamę do zabawy. Potem zaczynały płakać i odwracały głowę. W czasie drugiego eksperymentu matki były pogodne, ale dzięki specjalnej technice dzieci widziały je na ekranie inaczej. Obrazy wydawały się przesunięte w czasie. Reakcje mamy nie były więc dopasowane do zachowania malca. Dwumiesięczne niemowlęta były w tej sytuacji zagubione, natomiast sześciomiesięczne i starsze traktowały to jak zabawę! Obydwa eksperymenty świadczą, że już dla tak małych dzieci ważny jest dobry kontakt z mamą, wzajemne dostrojenie się.
Dziecko odbiera Twoje emocje
Maluszek nie rozumie jeszcze sensu wypowiadanych słów, za to doskonale wyczuwa emocje. Jeśli jesteś zdenerwowana, to chociaż będziesz się uśmiechać, doskonale odczuje Twój stan. Dziecko będzie spięte, rozdrażnione, niespokojne. Może zacząć płakać.
To Ty uczysz go wyrażać siebie
Niemowlę nie jest jeszcze pewne swoich reakcji. W wielu nowych sytuacjach najpierw obserwuje reakcje mamy. Jeśli czegoś się przestraszysz, ono również zacznie się tego samego lękać. Jeżeli zaś zachowasz stoicki spokój, dziecko też bardzo szybko się uspokoi.
Emocje w pierwszych dniach życia:
Uśmiech - początkowo mimowolny, ale dziecko jest w tym momencie odprężone i zrelaksowane.
Obserwacja - malec stara się skupić wzrok na ludzkiej twarzy. Jest ciekawy świata.
Poszukiwanie piersi - nie musi być oznaką głodu. Maluch jest spragniony bliskości mamy.
Ziewanie - nie zawsze oznacza, że dziecko jest niewyspane, często malec w ten sposób okazuje zmęczenie lub znudzenie.
Płacz - dziecko alarmuje, że jego potrzeby nie są zaspokojone.
Sprawdź, czy wszystko w porządku
Pewne zachowania dziecka powinny wzbudzić Twój niepokój. W takich przypadkach warto zwrócić się z prośbą o poradę do pediatry.
1–2 miesiące - maluch w okresach czuwania prawie bez przerwy płacze, jest niespokojny. Powodem do niepokoju powinna być również sytuacja, kiedy dziecko w ciągu dnia jest stale nadmiernie spokojne, nie porusza rączkami ani nóżkami, nie patrzy na mamę.
4 miesiące - dziecko nie nawiązuje kontaktu. Jeśli do tej pory maluch jeszcze nigdy nie uśmiechnął się wyraźnie do żadnej konkretnej osoby, nie szuka kontaktu wzrokowego, warto o przyczynę zapytać lekarza.
6 miesięcy - malec jeszcze nigdy nie wydał okrzyku radości (np. ciesząc się z nowej zabawki, przyjścia rodziców).
1 rok - dziecko nie potrafi odróżnić osób bliskich od obcych, wszystkich traktuje tak samo, nie okazuje żadnego przywiązania. Nie płacze, kiedy mama wychodzi, bawi się zawsze samo.
Katarzyna Pinkosz
Konsultacja: Grażyna Kmita, psycholog, Instytut Matki i Dziecka