 |
Rodzaj dokumentów, jakie należy wziąć ze sobą, idąc do urzędu stanu cywilnego, zależy od twojej sytuacji prawnej. Są to:
- gdy jesteście małżeństwem: dowody osobiste obojga i odpis skrócony aktu małżeństwa;
- gdy jesteś panną: dowód osobisty i twój skrócony akt urodzenia;
- jeżeli jesteś rozwiedziona: dowód osobisty i odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją o rozwiązaniu małżeństwa lub sentencję wyroku rozwodowego;
- gdy jesteś wdową: dowód osobisty i odpis skrócony aktu zgonu męża.
Urząd sporządza akt urodzenia od ręki i nie pobiera za niego opłaty. Wydaje ci też trzy egzemplarze odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka. Musisz wnieść za nie opłatę skarbową w wysokości 5 zł (znaczek skarbowy kupisz w kasie urzędu).
Gdy jesteś mężatką i nosisz nazwisko męża, dziecko automatycznie otrzyma wasze nazwisko. Jeżeli macie różne – dziecko będzie nosić nazwisko takie, o jakim zdecydowaliście w momencie zawierania ślubu albo nazwisko podwójne.
Jeśli tata i mama nie są małżeństwem, sytuacja wygląda inaczej. Ojciec dziecka może od razu uznać je i dać mu swoje nazwisko. Jeżeli tego nie zrobi, możesz zarejestrować malucha tylko na swoje nazwisko. Twój partner może uznać dziecko również w terminie późniejszym.
Po zarejestrowaniu dziecka w urzędzie stanu cywilnego czeka cię jeszcze wizyta w wydziale spraw obywatelskich urzędu miasta (gminy lub dzielnicy). Tu otrzymasz numer pesel dla dziecka, potrzebny np. w ośrodku zdrowia. Sprawę załatwisz w czasie jednej wizyty w urzędzie i nie wnosząc żadnych opłat. Musisz tylko mieć ze sobą dowód osobisty i akt urodzenia dziecka.
Ojciec dobrowolny
Do uznania dziecka wystarczy oświadczenie twojego partnera, w którym stwierdzi, że jest ojcem malucha. Nic nie stoi na przeszkodzie, by uznał dziecko jeszcze przed narodzinami – musi wówczas pokazać w urzędzie stanu cywilnego zaświadczenie od ginekologa, w którym lekarz potwierdza fakt, że jesteś w ciąży. Za każdym razem do uznania potrzebna jest twoja zgoda.
Uznanie może nastąpić przed:
- kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub przed sądem opiekuńczym,
- w sytuacjach wyjątkowych, np. zagrożenia życia – przed notariuszem lub terenowym organem administracji państwowej,
- polskim konsulem (za granicą).
Idąc do urzędu stanu cywilnego, by uznać dziecko, trzeba zabrać ze sobą następujące dokumenty:
- podanie ojca o uznanie dziecka,
- wasze dowody tożsamości,
- gdy jesteś wdową – skrócony odpis aktu zgonu męża, a jeżeli się rozwiodłaś – skrócony odpis aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie.
Podanie o uznanie dziecka podlega opłacie skarbowej w wysokości 5 zł. Samo przyjęcie oświadczenia jest bezpłatne.
Gdy decyduje Temida
Jeżeli twój partner nie uznał dziecka dobrowolnie, możesz dochodzić ustalenia jego ojcostwa przez sąd. Prawo do złożenia pozwu w tej sprawie przysługuje nie tylko tobie jako matce. Może wnieść je również domniemany ojciec, dziecko (po osiągnięciu pełnoletności) oraz prokurator.
Kiedy wnieść pozew?
Przepisy nie wyznaczają ci terminu na podjęcie tej decyzji – możesz wystąpić z pozwem w każdej chwili po urodzeniu dziecka. Jedyna granica to osiągnięcie pełnoletności przez twoją pociechę. Wówczas tylko ona będzie mogła wystąpić w tej sprawie.
Gdzie to zrobić?
Pozew możesz złożyć w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania ojca dziecka lub w sądzie, w którego okręgu ty mieszkasz. Jeżeli ojciec dziecka nie ma miejsca zamieszkania ani pobytu w Polsce, władnym do rozpatrzenia sprawy jest twój sąd. Nie musisz martwić się o pieniądze – dochodząc ojcostwa, jesteś zwolniona z kosztów sądowych. Masz też prawo zgłosić wniosek o ustanowienie dla ciebie adwokata.
Co napisać w pozwie?
Przede wszystkim musi on zawierać wniosek o ustalenie, że pozwany jest ojcem dziecka. Jeżeli tego nie napiszesz, sąd go nie rozpatrzy, jest bowiem związany twoim żądaniem. Jako powoda, tzn. osobę, która zgłasza żądanie, wskazujesz dziecko i siebie (jesteś jego przedstawicielem ustawowym).
W pozwie powinny się też znaleźć wnioski m.in. o zasądzenie alimentów na rzecz dziecka, pokrycie kosztów poniesionych przez ciebie w związku z ciążą i porodem. Ewentualnie możesz też prosić o nadanie dziecku nazwiska ojca bądź o ograniczenie/nienadanie władzy rodzicielskiej. Uwaga! Jeżeli dziecko ukończyło 13 lat, to ono osobiście musi wyrazić zgodę na nadanie mu nazwiska ojca.
Swoje żądanie musisz uzasadnić. Opisz okoliczności, jakie doprowadziły do urodzenia dziecka, i potwierdź to w miarę możliwości dowodami, np. listami, zdjęciami, ewentualnie wskazując świadków waszej znajomości. Pamiętaj, że każde żądanie, jakie zgłaszasz w pozwie, musi być poparte dowodami (jeżeli np. domagasz się alimentów, przedstaw zaświadczenie o swoich zarobkach). Pozew musi być podpisany własnoręcznie przez ciebie lub przez twojego pełnomocnika.
Do pozwu dołącz załączniki:
- odpis zupełny aktu urodzenia dziecka (na prośbę otrzymasz go bezpłatnie w USC, gdzie zarejestrowałaś dziecko)
- rachunki za zakup rzeczy potrzebnych dziecku,
- zaświadczenie o twoich zarobkach (gdy żądasz alimentów), i – jeśli się uda – zaświadczenie o zarobkach pozwanego.
Alicja Hass