Mleka w proszku dla niemowląt są coraz bardziej zbliżone właściwościami i składem do tego najlepszego, jakim jest pokarm mamy. Dlatego jeśli nie możesz karmić piersią, nie martw się: Twoje dziecko też będzie rozwijać się zdrowo.
Na początku, jak każda mama, masz pewnie wiele wątpliwości, jak podawać butelkę. Oto odpowiedzi na najczęstsze pytania.
1 Które mleko wybrać? Lepiej spytaj o to lekarza (to konieczne, jeśli dziecko ma mniej niż pięć miesięcy). Pediatra oceni, czy maluszek może pić mleko modyfikowane, czy musi specjalistyczne, przeznaczone dla dzieci na diecie, np. z powodu alergii na białko mleka krowiego, nietolerancji laktozy.
2 Co trzy godziny czy na żądanie? Jeszcze niedawno pediatrzy zalecali, by podawać niemowlęciu mleko z butelki co trzy godziny. Obecnie radzą karmić na żądanie. Maleństwo przecież o różnych porach może odczuwać głód. Jedno woli wypić mniejszą porcję co dwie godziny, inne je więcej i starcza mu na dłużej. Początkowo może Ci być trudno przewidzieć, kiedy dziecko będzie miało ochotę na mleczko. Na szczęście po kilku tygodniach pory karmienia ustabilizują się, a Ty lepiej poznasz apetyt maluszka. Karmienie na żądanie nie oznacza jednak podsuwania maluszkowi butelki co pół godziny, gdy tylko zapłacze. Noworodka zwykle wystarczy karmić około siedmiu razy na dobę, potem nieco rzadziej (do 5–6 razy).
3 Ile chce czy ile zalecają normy? Jeśli dziecko jest zdrowe, dobrze się rozwija, nie martw się, jeśli za którymś razem zje mniej – może mieć po prostu słabszy apetyt. O tym, ile i jak często je, powinno decydować samo dziecko. Normy w stosunku do wieku (podawane na opakowaniach mlek) są tylko orientacyjne. Dzieci już od urodzenia różnią się apetytem. Dlatego nie zmuszaj maluszka do wypijania całej porcji, jeśli trochę nie dojadł, i nie karm go na siłę przez sen, nawet jeśli wydaje Ci się, że w ciągu dnia zjadł za mało. Koniecznie jednak zwróć się do lekarza, jeśli dziecko wyraźnie straciło apetyt, a przy tym jest marudne, popłakuje, lub na odwrót – stało się senne i apatyczne.
4 Waży za mało czy za dużo? Jeśli martwisz się, że dziecko je za mało lub wydaje Ci się, że jest małym grubaskiem, skontaktuj się z pediatrą. Oceni on, czy malec rozwija się harmonijnie. Zważy go i zmierzy, a wyniki naniesie na tzw. siatki centylowe. Na własną rękę nie wprowadzaj żadnych zmian w diecie maluszka do końca czwartego miesiąca i nie podawaj mu innych potraw.
5 Kiedy przygotować mleko? Tuż przed posiłkiem. Karmiąc butelką, musisz dbać o higienę, by nie spowodować zakażenia pokarmowego. U niemowlęcia o nie bardzo łatwo, gdyż jego układ pokarmowy jest jeszcze niedojrzały. W wyjątkowych wypadkach możesz mleko przygotować wcześniej, np. na 1–2 porcje. Wstaw je wówczas do lodówki, a gdy dziecko będzie głodne, podgrzej buteleczkę w podgrzewaczu.
6 Na wodzie mineralnej? Najlepiej do przygotowania mleka użyć wody butelkowanej, nisko- lub średniozmineralizowanej, niegazowanej. Woda z kranu jest bezpieczna, ale znajduje się w niej sporo chloru. Oligoceńska zaś zawiera zbyt dużo żelaza i innych składników mineralnych. Ponadto jeśli jest długo przetrzymywana, mogą się w niej zalęgnąć bakterie. Każdą wodę trzeba zagotować przed podaniem dziecku.
7 Jaki kupić smoczek? Dla noworodków i niemowląt otwór w smoczku powinien być niewielki. Są też smoczki, w których dziurka powiększa się w zależności od ułożenia butelki. Sprawdzają się również takie, w których jest kilka malutkich dziurek (mleko będzie wówczas wypływało podobnie jak z piersi). Kształt smoczka powinien być anatomiczny, jak najbardziej przypominać kształtem sutek, by picie z butelki było podobne do ssania z piersi. To ważne szczególnie dla dzieci, które są karmione piersią i dokarmiane butelką. Jeżeli mleko będzie wypływać zbyt łatwo, dziecko zniechęci się do piersi.
8 Karmić w łóżeczku? Nie. Ułóż dziecko na swoim ręku w pozycji podobnej jak przy karmieniu piersią, tak by jego główka znajdowała się wyżej niż reszta ciała. Butelka z mlekiem musi być zawsze przechylona w ten sposób, by dziecko łykało mleko, a nie powietrze. Po posiłku przytrzymaj maluszka przez chwilę w pozycji pionowej, by odbiło mu się połknięte powietrze.
9 Kiedy zmienić mleko? Jeżeli dziecko jest zdrowe, dobrze się rozwija i przybiera na wadze, nie zmieniaj mu rodzaju mleka. Jeśli jednak widzisz, że po jedzeniu boli je brzuszek, ma wzdęcia, ulewa, oddaje wolniejsze stolce, nawet z dodatkiem śluzu, źle przybiera na wadze, ma wysypkę, skontaktuj się z pediatrą. Być może konieczna będzie zmiana mieszanki.
Katarzyna Pinkosz
Konsultacja: Edyta Gulińska, dietetyk, SGGW