Zdaniem psychologów wiele wyjątkowych zdolności można rozpoznać już w wieku 5–6 lat. W jaki sposób? Obserwuj malca. Zwracaj uwagę, co lubi robić, jakie czynności świetnie mu idą i sprawiają największą frajdę. Oczywiście zdarza się, że sześciolatek, który rwie się do książek, w dalszych latach życia zarzuca swoje literackie pasje i... odnosi sukcesy w sporcie. Ale to naturalne. Udowodniono, że pielęgnowanie talentów wspaniale wpływa na ogólny rozwój młodego człowieka. To właśnie dlatego dziecku często udaje się potem zabłysnąć (np. w szkole) w zupełnie innej dziedzinie niż ta, na którą wskazywałyby wcześniej odkryte predyspozycje. Przykład: malec blisko obcujący z muzyką, w liceum wygrywa olimpiady matematyczne. Psycholodzy podkreślają jednak, że początkowo przejawiane uzdolnienia na ogół rzadko zanikają. Oczywiście, pod warunkiem że dziecko ma szansę rozwijać je przy wsparciu rodziców.
Sprawdź, w czym jest najlepsze
Oto 4 zestawy cech, które pomogą ci określić obszar talentu twojego dziecka i odpowiednio nim pokierować.
Mały humanista
- Dziecko wcześnie garnie się do czytania i pisania, wyprzedzając w tych umiejętnościach rówieśników;
- samo sięga po książki, lubi bawić się w samodzielne układanie wierszyków i historyjek;
- jako 5-latek, nie robi prawie wcale błędów gramatycznych. Posługuje się obszernym słownictwem;
- jest wrażliwe na uczucia innych, np. potrafi doskonale rozpoznać, kiedy ktoś jest zły czy smutny.
Jak rozwijać dar? Podsuwaj dziecku ciekawe książki (np. z osiedlowej biblioteki) i zachęcaj, by układało własne zakończenia przeczytanych opowieści. Zróbcie też własną książeczkę, w której będziecie zapisywać wymyślone przez malca wierszyki i opowiadania. Bawcie się słowami (np. szukajcie nazw kwiatów na daną literę), chodźcie razem do teatru na spektakle dla dzieci. Starsze dziecko zachęć, by zapisało się do szkolnego kółka polonistycznego, historycznego czy teatralnego.
Z muzyką za pan brat
- Dziecko śpiewa bez fałszowania (czasem wtórując drugim głosem);
- wystukuje na cymbałkach proste melodyjki;
- samo wymyśla oryginalne melodie;
- chętnie słucha zarówno wesołych piosenek, jak i utworów klasycznych.
Jak rozwijać dar? Kupuj dziecku kasety i płyty z jego ulubionymi nagraniami. A kiedy słucha jakiegoś utworu, pytaj, z czym mu się kojarzą dane dźwięki (z wiatrem?, z deszczem?) oraz jakie instrumenty grają. Od czasu do czasu zabieraj malca na przedstawienia muzyczne czy baletowe dla dzieci. A gdy zapragnie uczyć się na czymś grać, postaraj się spełnić jego marzenie (spraw mu np. małą gitarę i zapisz do ogniska muzycznego).
Drugi Matejko?
- Maluch dużo czasu spędza na rysowaniu, malowaniu, lepieniu z plasteliny;
- zauważa kolory, których inne dzieci nie dostrzegają, np. różne odcienie błękitu nieba;
- zwraca uwagę na szczegóły – np. oglądając obrazek, zauważy mały kwiatek na dalszym planie;
- łączy różne techniki plastyczne – np. wykleja karton plasteliną, a potem rzeźbi na takim podkładzie swoje dzieło.
Jak rozwijać dar? Zaopatruj dziecko w rozmaite przybory do prac artystycznych: tablicę z kolorowymi kredami, pędzle, farby, papiery do wycinanek. Razem róbcie stemple z ziemniaków i odciskajcie na kartonie. Bawcie się w rozmazywanie kleksów z farby między kartkami. Jeśli to możliwe, zapisz pociechę do kółka plastycznego (np. w osiedlowym klubie). Wspólnie przeglądajcie albumy z reprodukcjami obrazów sławnych malarzy, odwiedzajcie ciekawe galerie i wystawy. Nie mów pięciolatkowi, że słońce nie jest niebieskie, a komin powinien znajdować się na dachu. Niech tworzy dzieła zgodnie z własną wyobraźnią.
To umysł techniczny
- Dziecko lubi operować cyframi i liczbami. Stale coś przelicza, dodaje, odejmuje – np. kredki w pudełku czy kwiaty w wazonie;
- rozkłada zabawki na części, by sprawdzić, jak działają;
- szybciej od rówieśników interesuje się pieniędzmi. Pyta, ile co kosztuje, sprawdza w sklepie, czy dobrze wydano resztę;
- lubi grać w warcaby i szachy, a w wieku 7 lat wygrywa nawet z dorosłymi.
Jak rozwijać dar? Baw się z dzieckiem w rozwiązywanie zagadek i łamigłówek. Kupuj mu pisemka z rebusami, puzzle do układania, klocki Lego. Nie wyrzucaj zepsutego budzika – twój 5-latek chętnie sprawdzi, co jest w środku zegarka. Pozwól dziecku naprawiać z tatą kran i uczyć się obsługiwać komputer.
Rośnie ci sportowiec
- Twoją pociechę rozpiera energia. Uwielbia kopać piłkę, jeździć na rowerze, łyżwach czy deskorolce;
- chętnie popisuje się różnymi akrobacjami, np. fikaniem koziołków czy robieniem przewrotów na trzepaku;
- jest najlepszym biegaczem wśród rówieśników;
- samo się garnie do nauki pływania czy jazdy na nartach;
- ostro rywalizuje w grach i zabawach sportowych.
Jak rozwijać dar? Kup dziecku (np. pod choinkę lub na imieniny) wymarzone łyżwy, narty czy deskolorkę. Chodź z nim na basen, pozwalaj, by wyhasało się na boisku. Zgadzaj się na oglądanie w telewizji meczów, zawodów pływackich, wyścigów kolarskich. Jeśli twój siedmiolatek zapragnie uprawiać tenis czy grać w kosza, zapisz go na zorganizowane zajęcia sportowe. A w wakacje czy ferie zimowe – wyślij na sportowy obóz.
Anna Leo-Wiśniewska