Rotawirusy są sprytne, szybko się mnożą i trudno malca przed nimi uchronić. Od niedawna jest to możliwe dzięki nowej szczepionce dla maluszków. Zwykle rotawirusami zarażona jest cała rodzina. Wszyscy mają nudności, pobolewa ich brzuch, często odwiedzają toaletę. Najbardziej jednak cierpią najmłodsze dzieci, zwłaszcza niemowlęta i wcześniaki. U nich rotawirusy mogą spowodować biegunkę, której konsekwencją bywa nawet groźne dla życia malca odwodnienie.
Rotawirusy u dzieci - Przyczyny
Skąd wiadomo, że przyczyną biegunki jest wirus, a nie na przykład zatrucie pokarmowe? Najczęściej tak bywa, że biegunka u małych dzieci jest spowodowana wirusami. Jeśli jednak lekarz nie ma takiej pewności i obawia się, że może to być zakażenie bakteryjne, np. salmonellą, zleci badanie kału. Wykonuje je każde laboratorium. Im dziecko młodsze, tym lepiej, by taki test został zrobiony.
Rotawirusy u dzieci - Zakażenie
Ta grupa wirusów jest bardzo zakaźna. Przenoszą się drogą kropelkową – podobnie jak np. wirus przeziębienia, kataru czy grypy. Wystarczy, że ktoś chory kichnie, albo dziecko weźmie do buzi zabawkę, na której znajdzie się nawet jedynie odrobinka płynu zawierającego rotawirusy. Bardzo szybko przedostają się one do jelita cienkiego, wnikają w błonę śluzową i tam się namnażają – wprost z niesłychaną prędkością. W ciągu 24 godzin z dziesięciu wirusów powstają wręcz biliony!
Gdy ktoś z rodziny ma objawy tzw. grypy żołądkowej, najlepiej, żeby nie podchodził do dziecka. Trzeba też wyjątkowo starannie dbać o higienę (często myć zabawki maluszka, a także jego rączki, bo wciąż bierze je do buzi i łatwo może się zarazić).
Rotawirusy u dzieci - Objawy
Dziecko źle się czuje, może mieć gorączkę. Wymiotuje, ma silną biegunkę, bardzo wodnistą, „strzelającą”, trudną do zahamowania. Temu wszystkiemu mogą towarzyszyć bóle brzucha, a także katar i kaszel. Tę chorobę często mylnie nazywa się grypą żołądkową. Jej przyczyną nie jest jednak wirus grypy, tylko rotawirus.
Czy rotawirysy są dla dziecka niebezpieczne?
Tak, zwłaszcza dla najmłodszych niemowląt, a już szczególnie wcześniaków. Im młodszy brzdąc, tym biegunka może być dla niego bardziej groźna. Dziecko traci bowiem wodę, a wraz z nią cenne składniki odżywcze.
Rotawirusy u dzieci - Leczenie
Jeśli biegunkę ma maluch w pierwszym półroczu życia, a zwłaszcza gdy dołączają się do niej wymioty, trzeba jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Malec może bowiem być odwodniony. Często konieczny jest pobyt w szpitalu. W przypadku starszego dziecka, jeśli jego stan zdrowia jest dobry, można spróbować zahamować biegunkę domowymi sposobami, czyli dietą (kleik ryżowy, marchwianka). Pomaga też podawanie węgla leczniczego lub Smecty oraz probiotyku (np. Lakcid, Lacidofil, Trilac). Trzeba pilnować, by dziecko dużo piło. Jeśli jednak stan zdrowia malca nie poprawia się, koniecznie skontaktuj się z lekarzem.
Rotawirusy u dzieci - Szczepienia
W Polsce zarejestrowane są dwie szczepionki przeciw nim: Rotarix oraz RotaTeq. Szczepienie można rozpocząć, gdy dziecko skończy sześć tygodni. W przypadku Rotarixu niezbędne są dwie dawki, a przypadku preparatu RotaTeq – trzy. Cały cykl trzeba jednak zakończyć przed 26. tygodniem życia. Potem szczepienie nie ma sensu, bo maluch najprawdopodobniej wcześniej zetknie się z wirusami. Preparaty są bezpieczne, ich wadą jest jednak cena (jedna dawka to około 300 zł).
Tekst: Katarzyna Pinkosz
Konsultacja: dr Wojciech Trzeciakowski, pediatra neonatolog, Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie
