Problemy z brzuszkiem u niemowlaka – zaparcia i biegunka u dziecka

Mimo tego, że w momencie przyjścia na świat układ trawienny jest już w pełni wykształcony¹, nie funkcjonuje jeszcze tak, jak u dorosłego. Maluszek potrzebuje trochę czasu, zanim w pełni ustabilizują się u niego procesy trawienne. Już w pierwszych miesiącach życia mogą pojawiać się więc problemy z brzuszkiem u niemowląt, ale dolegliwości te dają się we znaki również nieco starszym dzieciom. Wraz z dojrzewaniem układu pokarmowego, problemy te powinny pojawiać się znacznie rzadziej.

 

Do najczęstszych dolegliwości trawiennych można zaliczyć biegunki i zaparcia u dzieci. W takich przypadkach należy zwrócić szczególną uwagę na sposób żywienia maluszka, zwłaszcza podczas rozszerzania diety niemowląt. Niektóre produkty mogą powodować zatwardzenia lub rozluźnienie stolca. Jeśli dolegliwości te zdarzają się sporadycznie nie ma powodów do niepokoju. W przypadku gdy pojawiają się regularnie, należy skonsultować się ze specjalistą. Dzieci mogą borykać się też z kolkami niemowlęcymi, wzdęciami oraz alergiami i nietolerancjami pokarmowymi.

 

Maluszki mogą robić kupkę nawet kilka razy dziennie, zwłaszcza w pierwszych miesiącach życia. Jest to zupełnie naturalne w sytuacji, gdy niemowlę karmione jest głównie piersią lub mlekiem modyfikowanym. Wraz z wprowadzaniem nowych produktów, częstotliwość kupek może się zmniejszać. Jak w takim razie poznać, że mamy do czynienia z zatwardzeniem u dziecka?

 

Zaparcia u niemowląt i dzieci objawiają się znacznie rzadszymi niż zazwyczaj wypróżnieniami. Kupka jest zbita i sucha, dlatego maluszek ma duży problem z jej wydaleniem. Dziecko staje się rozdrażnione i nerwowe. Zaparciom towarzyszy też spadek apetytu i twardy brzuszek, a każde wypróżnienie sprawia widoczny ból. Po kupce zaś nastrój maluszka ulega zdecydowanej poprawie.

 

Przyczyny zaparć u dzieci i niemowląt mogą być różnorakie. Najczęściej zatwardzenia spowodowane są nieodpowiednią dietą i słabym nawodnieniem organizmu. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, jakie pokarmy spożywa dziecko. Jeśli dieta nie jest bogata w błonnik, a zamiast wody maluch pije wyłącznie słodkie napoje, zaparcia mogą pojawiać się znacznie częściej. Innymi przyczynami zaparć u niemowląt mogą być też przyjmowane podczas infekcji leki, alergie pokarmowe lub zaburzona jeszcze perystaltyka jelit. 

 

Bardzo często zatwardzenie u niemowlaka pojawia się w momencie, gdy mleko mamy zastępowane jest mlekiem modyfikowanym. Zmienia się wtedy nie tylko sam sposób karmienia, ale pojawia się też konieczność podawania maluszkowi wody. Rozszerzanie diety niemowląt i pokarmy o nowej konsystencji to rewolucja dla małego organizmu, dlatego każdy pokarm powinno się wprowadzać stopniowo, podając jedynie niewielkie jego ilości.

 

Rodzice często zastanawiają się, co na zatwardzenia u dziecka sprawdzi się najlepiej. Gdy problemem są zaparcia u noworodka, pomóc powinno układanie maluszka na brzuszku oraz ćwiczenia nóżkami polegające na ich podkurczaniu i prostowaniu. Sprawdzi się tu również delikatny masaż brzuszka, wykonywany okrężnymi ruchami zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Inne sposoby na zaparcia u niemowlaka to ciepłe kąpiele oraz rozgrzewające okłady z ciepłej pieluszki umieszczane na brzuszku. Bardzo ważne jest również to, aby pomóc maluszkowi dobrze odbić po karmieniu. 

 

Wielu rodziców poszukując sposobów na zaparcia u dziecka sięga po preparaty dostępne w aptece. Trzeba pamiętać, że przed ich podaniem koniecznie należy skonsultować się z pediatrą, aby nie zaszkodzić dziecku. Podstawą przy takich problemach powinna być dieta bogata w błonnik oraz odpowiednia ilość wody. Na zaparcia dla dzieci zadziałają też delikatne napary ziołowe (np. z kopru włoskiego) lub rozluźniające herbatki.

 

Różne sposoby na zaparcia u niemowlaka mogą okazać się nieskuteczne, jeśli nie zadbamy o prawidłowe żywienie. Dieta na zaparcia u dziecka powinna opierać się na pokarmach wysokobłonnikowych i znacznej ilości wody. Błonnik znajdziemy w takich produktach, jak: marchewka, dynia, buraki, jabłko, suszone śliwki, kasza jęczmienna lub płatki owsiane. W diecie maluszka nie ma jednak miejsca na dużą ilość cukru i soli, żywność wysokoprzetworzoną czy potrawy smażone.

 

Elementem diety na zaparcia u niemowlaka może być również mleko modyfikowane. Jeśli maluszek cierpi z powodu zaparć, warto wprowadzić specjalną mieszankę dedykowaną problemom gastrycznym. 

 

Kupka maluszka może mieć luźniejszą konsystencję. Jest to zupełnie normalne, zwłaszcza gdy podstawą jego diety jest mleko. Dzieje się tak również wtedy, gdy wzrasta spożycie płynów, owoców lub soków. Kiedy zatem możemy stwierdzić, że pojawiło się rozwolnienie u niemowlaka? Wtedy, gdy kupka staje się wodnista i nieładnie pachnie, a ilość wypróżnień jest większa niż zazwyczaj. Jeśli biegunce towarzyszą wymioty, osłabienie organizmu lub gorączka, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem pediatrą.

 

Czytaj także: Biegunka u niemowląt – jak postępować, gdy kupka dziecka jest zbyt miękka lub płynna?

 

Biegunka u niemowląt jest dość częstym problemem, który pojawia się w różnych okolicznościach. Powodować ją może zmiana mleka modyfikowanego lub wprowadzanie większej liczby owoców do diety. Biegunka u dzieci może towarzyszyć też ząbkowaniu i skokom rozwojowym, czasami pojawia się też w sytuacjach stresowych. Przyczyny biegunki u dzieci często związane są również z infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi, które przechodzi dziecko. Mogą być zarówno objawem choroby, jak i efektem ubocznym stosowanego leczenia.

 

Rozwolnienie u niemowlaka w formie kilku luźnych stolców bez dodatkowych dolegliwości nie jest powodem do dużego niepokoju. Jeśli jednak kupki są częste i wodniste, a biegunka u noworodka lub niemowlęcia połączona jest z wymiotami, gorączką i silnym bólem brzucha, należy pilnie skonsultować się z pediatrą. Bardzo duża utrata płynów w szybkim tempie może powodować natychmiastowe odwodnienie u dzieci. Jego efektem mogą być drgawki, utrata przytomności a nawet śpiączka i niedotlenienie mózgu. W sytuacji, gdy rozwolnienie u dziecka zmienia się w ostrą biegunkę, maluszkowi mogą grozić poważne konsekwencje.

 

Gdy dziecko traci więcej płynów niż jest w stanie przyjąć, sytuacja może mieć poważne konsekwencje. Drastycznie spada wtedy poziom wody i soli mineralnych w organizmie, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania.

Objawy odwodnienia u dziecka to:

Jak w prosty sposób sprawdzić odwodnienie u dzieci? Należy ścisnąć paluszek dziecka – jeśli płytka paznokcia nie zaróżowi się w ciągu 2 sekund, może to świadczyć o odwodnieniu. W takiej sytuacji trzeba niezwłocznie udać się do lekarza lub na pogotowie.

 

Jeśli u maluszka pojawi się biegunka, należy zacząć uzupełniać ubytki płynów. Co na biegunkę u dziecka zadziała najlepiej? W przypadku kilku luźnych stolców sprawdzi się zwykła woda. Gdy biegunka u niemowlaka przybiera na sile, najlepiej podać mu specjalne płyny nawadniające, w których składzie znajdują się składniki mineralne. W aptece można kupić preparaty z elektrolitami, przeznaczone do rozpuszczenia w wodzie lub gotowe zawiesiny i napoje.

 

Ważne jednak, aby nie poić intensywnie maluszka, a starać się podawać mu regularnie małe ilości płynów. Należy zwrócić też uwagę na ich temperaturę – napoje powinny być chłodne, inaczej mogą wzmagać wymioty. Co na biegunkę u niemowlaka, który karmiony jest mlekiem mamy? Warto przystawiać go często do piersi, zachęcając do ssania. 

 

W przypadku biegunki nie należy czekać na objawy odwodnienia u niemowlaka, aby zacząć podawać mu płyny. Im szybciej rozpoczniemy ich uzupełnianie, tym mniejsze ryzyko poważnych konsekwencji. Organizm potrzebuje odpowiedniego nawodnienia, aby mógł sprawnie funkcjonować, a także stawić czoła ewentualnej infekcji. Odwodnienie u dzieci pojawia się znacznie szybciej niż u osób dorosłych. Wynika to między innymi z nieumiejętności prawidłowego magazynowania wody.

 

Wśród sposobów na biegunkę u dziecka można wskazać specjalistyczne preparaty zapobiegające odwodnieniu. Jednym z nich jest HiPP ORS 200, który uzupełnia niedobory płynów oraz składników mineralnych, regulując gospodarkę wodno-elektrolitową. Produkt jest gotowy do spożycia, dzięki czemu można podać go od razu po wstrząśnięciu. HiPP ORS nie zawiera laktozy, glutenu ani dodatku białka mleka. Można podawać go niemowlętom powyżej 4. miesiąca życia. Równocześnie z podawaniem preparatu HiPP ORS 200 trzeba monitorować stan dziecka. Zaostrzenie się objawów biegunki u niemowląt powinno być każdorazowo konsultowane z lekarzem pediatrą.

 

¹ https://poland.nestlenutrition-institute.org/sites/default/files/documents-library/publications/secured/b6d4d6c691e62d0f61d99895df124e8e.pdf

 

Materiał powstał z udziałem marki Hipp.