Dziecko już w łonie mamy patrzy, słucha, smakuje, zapamiętuje, dotyka i czuje dotyk, smak, zapach. Wszystkie te zmysły umożliwiają mu rozwój i poznawanie świata.
Dotyk - poznawanie przez dotykanie
Zaczyna rozwijać się jako pierwszy spośród zmysłów. Już w wieku ok. 19. tygodnia dziecko zaczyna poznawać swoją twarz, dotykając ją dłońmi. Dziecko jednak "dotyka" rzeczy nie tylko rękoma. Ogromną rolę odgrywają usta i język, wyposażone w setki receptorów, wrażliwych na dotyk.
Zobacz, jak przebiega rozwój dziecka.
- Po urodzeniu: zmysł dotyku wciąż się rozwija, pozwalając dziecku na poznawanie świata. Maluszek nadal robi to nie tylko rękami, ale też ustami, dlatego to, co bierze do rączki, kieruje zaraz potem do buzi. Nie sprawdza w ten sposób smaku przedmiotu, tylko uczy się jego kształtu, wielkości, proporcji.
Słuch - tak dziecko uczy się słyszeć
To jeden z najlepiej rozwiniętych zmysłów już w życiu płodowym. Pierwsze dźwięki zaczynają dobiegać do ucha dziecka już około 12. tygodnia ciąży. W 24. tygodniu ucho jest już w pełni wykształcone i dziecko zaczyna słyszeć. Oczywiście dźwięki, które dobiegają do malca, różnią od tych, które my słyszymy. W brzuchu są znacznie cichsze, wytłumione przez wody płodowe.
Maluszek bardzo dobrze też słyszy wszystkie dźwięki dobiegające "z wnętrza" mamy. Dlatego po porodzie tak dobrze będzie się czuć przytulony do niej, słysząc delikatne bicie jej serca.
Dzieci już w życiu płodowym lubią słuchać muzyki, piosenek nuconych przez mamę. Na "liście przebojów" dziecka w brzuchu znalazłaby się też muzyka klasyczna oraz relaksacyjna. Już w łonie mamy maleństwo poznaje podstawy ojczystego języka: uczy się jego rytmu, akcentu, melodii.
- Po urodzeniu: dziecko lubi, gdy ktoś do niego do niego mówi, śpiewa. Uwielbia też bicie serca mamy, dźwięk tak dobrze znamy z życia płodowego. Znacznie chętniej słucha języka ojczystego niż obcego.
Wzrok – każdego dnia coraz lepiej
Powieki dziecka rozchylają się ok. 27. tygodnia ciąży; od 33. tygodnia źrenice zwężają się i rozszerzają – dziecko zaczyna rozróżniać zmiany natężenia światła. W życiu płodowym maleństwo nieraz otwiera oczy. Jest jednak przyzwyczajone do półmroku, a bodźców stymulujących zmysł wzroku jest niewiele.
- Po urodzeniu: w brzuchu mamy panował półmrok, dlatego po narodzeniu noworodka razi ostre światło. Zazwyczaj otwiera oczy dopiero, gdy w pokoju panuje półmrok. Najdokładniej widzi przedmioty oddalone od niego o 20–30 cm, czyli mniej więcej tyle, ile dzieli dzieli go od twarzy mamy w momencie, gdy ssie pierś. Oczywiście nie widzi tak, jak dorosły, gdyż jego mózg nie potrafi jeszcze zinterpretować docierających obrazów. Każdego dnia maleństwo uczy się widzieć coraz lepiej.
Smak – preferowanie słodkiego
To, co je mama, ma ogromny wpływ na preferencje kulinarne dziecka. Do wód płodowych przenikają smaki, do których dziecko się przyzwyczaja się. Już w brzuchu mamy malec preferuje słodki smak: połyka więcej wód płodowych, jeśli są lekko słodkie.
- Po urodzeniu: dziecko nadal preferuje lekko słodki smak: taki, jak mleko mamy. Do kobiecego pokarmu przenikają jednak smaki tego, co je mama, dlatego maluszek powoli się do nich przyzwyczaja. Ok. 4.–5. miesiąca życia dziecko zaczyna być już gotowe do poznawania innych smaków.
Zapach mamy i mleka mamy
Kiedy mama je potrawę o wyrazistym smaku, jej zapach przeniknie do dziecka za pośrednictwem pępowiny. Ostry zapach przedostaje się też do płynu owodniowego.
- Po urodzeniu: węch u dziecka to jeden z najlepiej rozwiniętych zmysłów. To głównie po zapachu noworodek bardzo szybko zaczyna rozpoznawać mamę. Już kilkudniowe niemowlę potrafi też rozpoznać mamę po zapachu mleka. Noworodek odczuwa zapachy wszystkimi zmysłami: " widzi je", "czuje", "dotyka".
Potrafi łączyć wrażenia odbierane przez różne zmysły. Dzięki temu rozwija się w pierwszym roku życia w tak szybkim tempie.
