W terminie 3–11 listopada 2007 r. Teatr Narodowy zaprasza na cykl spektakli i wydarzeń artystycznych związanych z obchodami Roku Stanisława Wyspiańskiego.
Postać i dorobek twórczy Wyspiańskiego – dramatopisarza, inscenizatora, malarza i poety, najwybitniejszego artysty polskiego modernizmu – miały kluczowe znaczenie dla formułowania polityki repertuarowej Teatru Narodowego.
Jerzy Grzegorzewski, pierwszy dyrektor sceny narodowej po odbudowie, chciał, aby Narodowy był Domem Wyspiańskiego. "Naszym najważniejszym punktem odniesienia jest osoba Stanisława Wyspiańskiego. Mówimy nie «dramaty Wyspiańskiego», lecz «osoba Wyspiańskiego», dlatego, ze uważamy za ogromnie ważną tę całość, jaką tworzy jego twórczość dramatopisarska, poetycka oraz plastyczna wraz z jego postawą i sposobem doświadczania świata, a w szczególności doświadczenie swego polskiego losu. (...) Przez stałe wsłuchiwanie się w słowa Wyspiańskiego, szukamy sposobu wyrażenia jego intencji współczesnym układem przestrzeni scenicznej, współczesnym gestem, współczesnym mówieniem na scenie" – stwierdził w jednej z wypowiedzi Grzegorzewski.
Proponowany przez Teatr Narodowy program obchodów Roku Stanisława Wyspiańskiego będzie nie tylko prezentacją spektakli teatralnych, ale także zachętą do podjęcia dialogu z tradycją i rozumieniem dorobku artysty. W programie, adresowanym do młodzieży szkolnej i studentów proponujemy cykl edukacyjny, na który złożą się: wykład, prezentujący różne aspekty i konteksty "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego oraz warsztat teatralny "Ach, ta chata rozśpiewana... - czyli co nas łączy dziś z "Weselem"?"
"(...) Nie widać obecnie specjalnego uwielbienia dla legendy Wyspiańskiego, nie licząc historyków teatru i literatury. Wielu nazywa go grafomanem, nawet autorytety głoszą, że należy go odłożyć, bo do niczego nie pasuje. Dzisiaj prowokacja polega na czymś odwrotnym, na tym, by stać przy Wyspiańskim.
(...) To największy geniusz teatru. Niewiarygodna wyobraźnia. Jak się czyta instrukcje reżyserskie, didaskalia, to ma się wgląd w wymiar wielkości" - Jerzy Grzegorzewski w rozmowie z Marylą Zielińską, "Gazeta Wyborcza" 28. 01. 2000 r.
Dom Wyspiańskiego nie był nagłówkiem manifestu artystycznego. Nie był hasłem programowym. Nie wykładał się w słowach. Był faktem, działaniem, praktyką sceniczną. W latach 1997 - 2005 można było na scenie Teatru Narodowego oglądać "Noc listopadową", "Sędziów", "Wesele", "Akropolis", "Nocy listopadowej wersję drugą", "Hamleta" Stanisława Wyspiańskiego i oparty na motywie "Powrotu Odysa" spektakl "On. Drugi powrót Odysa".
To znaczy, że w tamtych latach żyło obok nas na codzień blisko sto siedemdziesiąt postaci stworzonych przez Wyspiańskiego. Część z nich jeszcze pojawia się na scenie. W polskim teatrze żaden autor, dramatopisarz, poeta nie zaznał nowego życia swoich postaci w takiej skali.
Warszawa ciągle pochłania ich sylwetki, twarze, głosy... One doświadczały lęków, jakimi nasycili je aktorzy. Ludzie żyjący sto lat po Wyspiańskim, w tym samym kraju, wśród zupełnie innych, a jednak dziwnie podobnych scenerii - Małgorzata Dziewulska.
Program:
3 listopada godz. 15.00 scena przy Wierzbowej
Inauguracja obchodów: wykład Małgorzaty Dziewulskiej pt. "Archipelag Wesela".
Wykład w scenografii teatralnej do spektaklu "Sędziowie" w reż. Jerzego Grzegorzewskiego z wykorzystaniem materiałów archiwalnych Teatru Narodowego,
Wernisaż wystawy "Dom Wyspiańskiego", prezentującej zdjęcia ze spektakli, wystawianych w Teatrze Narodowym.
3–11 listopada
Prezentacja spektakli teatralnych, powstałych na podstawie tekstów Stanisława Wyspiańskiego:
3 listopada godz. 18.00 – "Hamlet Stanisława Wyspiańskiego"
3 listopada godz. 19.30 – "Sędziowie"
4 listopada godz. 17.00 – "Hamlet Stanisława Wyspiańskiego"
4 listopada godz. 19.30 – "Sędziowie"
5 listopada godz. 19.30 – "Sędziowie"
6 listopada godz. 19.00 – "Wesele"
7 listopada godz. 19.00 – "Wesele"
4 listopada godz. 15.00
warsztaty teatralne dla młodzieży "Ach, ta chata rozśpiewana... - czyli co nas łączy dziś z "Weselem"?
Czy "Wesele" to zabytek literatury, o którym pamiętamy tylko dzięki ugruntowanej pozycji na liście szkolnych lektur? A może są to wciąż słowa żywe, ważne i aktualne? Teatralne warsztaty dla młodzieży pod hasłem "Ach, ta chata rozśpiewana... - czyli co łączy nas dziś z "Weselem"? mają w założeniu stanowić próbę odpowiedzi na pytanie, co znaczą dziś dla młodych ludzi przeszło stuletnie słowa Wyspiańskiego.
Poprzez działania praktyczne – improwizowane etiudy, ćwiczenia i zabawy wokół tekstu oraz inscenizacji "Wesela" – uczestnicy warsztatów zastanawiać się będą nie tylko nad słowami dramatu, lecz także nad konstrukcją spektaklu oraz językiem teatralnym Jerzego Grzegorzewskiego. Przede wszystkim jednak będą mogli zaproponować swoje własne pomysły i sceniczne rozwiązania. Warsztaty pozwolą indywidualnie doświadczyć procesu tworzenia i rozumienia teatru, a jednocześnie mają być także dobrą zabawą...
