System odpornościowy potrzebuje czasu i wsparcia
Mimo że układ odpornościowy zaczyna się kształtować już w okresie prenatalnym, po narodzinach nie osiąga jeszcze pełnej dojrzałości. To dlatego pierwsze miesiące po urodzeniu, kiedy maluszek przebywa w szpitalu, a później w domu wśród innych członków rodziny, są dla niego ogromnym wyzwaniem. Układ odpornościowy niemowlęcia dopiero uczy się rozpoznawać i reagować na bakterie czy wirusy. Mimo że noworodek posiada własne przeciwciała IgM oraz otrzymane od mamy przez łożysko immunoglobuliny IgG, jego organizm nie umie jeszcze walczyć z drobnoustrojami z zewnątrz, ponieważ wcześniej nie miał z nimi bezpośredniego kontaktu. Proces kształtowania odporności jest intensywny w 1000 pierwszych dni życia i jest kontynuowany dłużej, aż do ok. 12. roku życia, kiedy układ odpornościowy osiąga dojrzałość. Aby wspierać ten proces, niemowlęciu należy zapewnić zrównoważoną dietę, która dostarczy odpowiednią ilość składników odżywczych, w tym witamin i składników mineralnych. Pozytywny wpływ na kondycję dziecka ma także dbanie o jego dobry sen oraz przebywanie na świeżym powietrzu – nawet podczas chłodniejszych i deszczowych czy śnieżnych dni. Warto wtedy zadbać o odpowiednie ubranie, które uchroni niemowlę zarówno przed wychłodzeniem, jak i przegrzaniem. Trzeba też przestrzegać zasad higieny, często myć ręce, unikać kontaktu z osobami chorymi, a także stosować się do kalendarza szczepień ochronnych.
|
To ciekawe! Odporność bierze swój początek w przewodzie pokarmowym, gdzie znajduje się ok. 70-80% wszystkich komórek odpornościowych[1]. Odpowiednio skomponowana dieta, która dostarczy dziecku ważne witaminy i składniki mineralne, ma kluczowe znaczenie dla dojrzewania i prawidłowego funkcjonowania odporności. |
Mleko mamy wzmacnia tarczę ochronną
Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają, aby w 6 pierwszych miesiącach życia niemowlę było karmione wyłącznie piersią[2]. Mleko matki powinno pozostać ważnym elementem diety dziecka – przy jednoczesnym wprowadzaniu pokarmów uzupełniających – nawet do ok. 2. roku życia lub dłużej. Dlaczego? Ponieważ to skarbnica składników odżywczych ważnych dla harmonijnego rozwoju organizmu niemowlęcia, w tym jego układu odpornościowego. Kobiecy pokarm posiada właściwości antybakteryjne, zawiera przeciwciała, które chronią niemowlę przed chorobotwórczymi drobnoustrojami, a także oligosacharydy, które stymulują aktywność dobrych bakterii w przewodzie pokarmowym dziecka. Mleko mamy to również witaminy i składniki mineralne mające wpływ na rozwój i prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, takie jak:
- witamina A, która zapewnia prawidłowe działanie układu immunologicznego i jest niezbędna w dojrzewaniu i różnicowaniu się komórek układu odpornościowego,
- witamina C, która wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, a w dużym stężeniu występuje w leukocytach, gdzie jest szybko zużywana w czasie infekcji,
- witamina D, która bezpośrednio oddziałuje na komórki układu immunologicznego – monocyty i makrofagi – pobudzając reakcje odpornościowe organizmu (przy czym kobiecy pokarm zawiera niewielkie ilości witamy D, dlatego w porozumieniu z lekarzem pediatrą warto ją dodatkowo suplementować u dziecka),
- cynk o złożonym działaniu na układ odpornościowy – m.in. wpływa pośrednio na nasilenie odpowiedzi immunologicznej w walce z patogenami, a niedobór cynku negatywnie wpływa na funkcjonowanie komórek odpornościowych,
a ponadto witamina E, która odpowiada za regulację aktywności komórek układu odpornościowego i wykazuje silne działanie przeciwutleniające poprzez niszczenie wolnych rodników oraz żelazo o złożonym działaniu na odporność – wpływa m.in. na dojrzewanie, aktywację, różnicowanie i funkcjonowanie limfocytów, czyli komórek odpornościowych będących podstawą odpowiedzi immunologicznej.
|
Ważne! Skład mleka mamy zmienia się w zależności od pory roku, dnia, a nawet fazy karmienia, aby zawsze odpowiadać na aktualne potrzeby dziecka. |
Immuno-kompozycja – kiedy mama nie może karmić piersią
Jeżeli z różnych powodów mama nie może kontynuować karmienia piersią lub decyduje się na zmianę sposobu żywienia swojego dziecka w drugim półroczu jego życia, dobrze, aby wybór mleka następnego skonsultowała z lekarzem pediatrą. Warto też, aby mama pamiętała o jednej zasadzie: o tym, czy pokarm jest odpowiedni dla niemowlęcia, nie świadczy jeden wyjątkowy element, ale cały jego skład. Przykładem produktu, który zawiera składniki ważne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, jest Bebilon 2 Advance PRONUTRA – mleko następne, które posiada kompletną kompozycję składników[3], w tym także te naturalnie występujące w mleku matki. Produkt zawiera m.in. immuno-kompozycję, czyli witaminy A, C i D oraz cynk – składniki, które tak jak w mleku matki odpowiadają za wsparcie odporności. To mleko następne rekomendowane jako numer 1 przez pediatrów w Polsce[4].
|
Poznaj więcej sposobów, jak wspierać odporność Twojego dziecka O wpływie prawidłowego żywienia na układ odpornościowy niemowlęcia, a także o tym, jak dbać o odporność dziecka przez cały rok, przeczytasz na www.BebiProgram.pl. Tam czekają na Ciebie również eksperci, którzy odpowiedzą na Twoje pytania w tym zakresie. |
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed
[1] Helander HF & Fändriks L (2014) Scand J Gastroenterol 49:681-9.
[2] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.
[3] Kompletna kompozycja Bebilon 2 zgodna z przepisami prawa zawiera m.in. witaminy A, C, D i cynk dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, DHA i ALA dla rozwoju mózgu oraz żelazo i jod dla rozwoju poznawczego. Laktoza, DHA, witaminy, żelazo, wapń naturalnie występują w mleku matki.
[4] Wśród mlek następnych, na podstawie badania przeprowadzonego przez Minds & Roses Sp. z o.o. w marcu 2023 r.
