Co robić? Chronić siebie i brzuszek bardzo prostymi sposobami: unikać miejsc, gdzie łatwo można się zarazić (wielkie sklepy, przedszkola, zatłoczone kina), zgłaszać się systematycznie na badania i... często myć ręce.
Cytomegalia
• Jak rozpoznać? Infekcja często przebiega bezobjawowo. Niekiedy chorzy wymieniają takie objawy, jak gorączka, ból gardła.
• Co robić? Przed ciążą lub w jej trakcie można sprawdzić, czy we krwi są przeciwciała. Jeżeli badanie (nie jest obowiązkowe) potwierdzi, że zarażenie spowodował wirus CMV, lekarz zaleci podanie immunoglobuliny, by zabezpieczyć płód. Unikaj kontaktu z moczem lub śliną dzieci, bo to one często są nosicielami wirusa. Raz przebyta choroba uodpornia.
Opryszczka
• Jak rozpoznać? Wirus atakuje śluzówkę sromu, pochwy, szyjki macicy. Tworzą się tam wypełnione płynem pęcherzyki. Po jakimś czasie pękają, pozostawiając bolesne nadżerki. UWAGA! Niebezpieczna dla dziecka jest tylko opryszczka płciowa wywołana przez HSV typu II.
• Co robić? Jeśli zaraziłaś się nią jeszcze przed zajściem w ciążę, to powiedz o tym lekarzowi. Wirus, który był uśpiony przez wiele lat, może uaktywnić się właśnie teraz, gdy spodziewasz się dziecka. Ginekolog zapewne zaproponuje ci leczenie zapobiegawcze od 36. tygodnia ciąży, dzięki temu maluszek, przeciskając się przez kanał rodny, nie zarazi się wirusem. A jeśli pojawią się pęcherzyki – zdecyduje o cesarskim cięciu.
Infekcja intymna
• Jak rozpoznać? Podczas siusiania odczuwasz nieprzyjemne swędzenie i pieczenie. Na bieliźnie pojawiły się białe, grudkowate upławy. Możesz mieć też bóle brzucha i nudności.
• Co robić? Już przy pierwszych objawach zgłoś się do lekarza, bo ten typ infekcji szybko się rozwija. W leczeniu, które trwa 3–14 dni, najczęściej stosuje się preparaty przeciwgrzybicze w postaci globulek oraz kremów. Kurację zawsze trzeba doprowadzić do końca, nawet wtedy gdy dolegliwości już miną, bo niedoleczona grzybica wraca. Unikaj syntetycznej lub ciasnej bielizny, bo krocze jest w niej „zawilgocone”.
Ciąża a choroba tarczycy - porozmawiaj na forum!
Różyczka
• Jak rozpoznać? Dwa, trzy tygodnie po kontakcie z osobą zainfekowaną pojawia się lekka gorączka, gorsze samopoczucie i drobne, bladoróżowe plamki, które w ciągu doby rozprzestrzeniają się po całym ciele. Typowe dla różyczki jest powiększenie węzłów chłonnych za uszami, na karku i potylicy.
• Co robić? Przed ciążą dobrze jest zrobić badania na obecność przeciwciał. Jeśli ich nie ma, warto zaszczepić się na różyczkę. Trzeba to zrobić najpóźniej trzy miesiące przed zajściem w ciążę. Gdy nie zdążyłaś się zaszczepić, ogranicz kontakty z dziećmi w wieku przedszkolnym. Leczenie (gdy ciężarna z brakiem odporności zetknie się z chorym) jest skuteczne tylko w pierwszych pięciu dniach od „spotkania”. Stosuje się wtedy specyficzną gamma-globulinę.
Grypa
• Jak rozpoznać? Pojawiają się bóle kostno-mięśniowe, ból głowy, gardła, a także gorączka. Grypie często też towarzyszą dreszcze, podrażnienie oczu, ogólne osłabienie.
• Co robić? Możesz zawczasu zaszczepić się przeciw grypie, bo składniki wielu leków, które pomagają w walce z tą chorobą, mogą mieć negatywny wpływ na rozwój dziecka. Unikaj nie tylko osób zakatarzonych, ale również dużych skupisk ludzkich (w kinach, sklepach). Myj ręce po powrocie do domu. Jeśli mimo ostrożności zachorujesz jednak na grypę, idź do lekarza. On zaleci odpowiednie środki. Jeśli masz wysoką temperaturę, stosuj preparaty przeciwgorączkowe zawierające paracetamol (a nie ibuprofen!).
Ospa wietrzna
• Jak rozpoznać? Najpierw pojawia się ogólne zmęczenie i gorączka, a następnie na skórze i śluzówce gardła – wysypka.
• Co robić? Można się zaszczepić na ospę, ale nie później niż trzy miesiące przed planowaną ciążą. Kobieta, która chorowała na ospę w dzieciństwie, jest (prawie w 100 procentach) odporna na zakażenie. Można to sprawdzić, przeglądając starą książeczkę zdrowia lub badając krew na obecność przeciwciał. Jeśli nigdy nie miałaś ospy i nie szczepiłaś się na nią, unikaj dużych skupisk ludzi (kino, sklepy). Gdy dojdzie do zakażenia, zgłoś się do lekarza. Do czwartej doby zapobiegawczo podaje się immunoglobulinę. Przez całą ciążę ospa może zagrażać maleństwu, ale najniebezpieczniejsza jest między 13. a 20. tygodniem.
Listerioza
• Jak rozpoznać? Objawy są podobne do zwykłego przeziębienia lub grypy (dlatego trudno ją wykryć) i należą do nich: gorączka, osłabienie, ból głowy i mięśni.
• Co robić? Najlepiej unikać w ciąży pokarmów, które mogą zawierać bakterie: niepasteryzowane mleko i sery, surowe mięso, surowe lub wędzone ryby (także sushi), niemyte warzywa, pasztet. Jeśli już dojdzie do zarażenia – konieczne jest leczenie antybiotykiem.
Borelioza
• Jak rozpoznać? Jeśli po kilku dniach w miejscu ukąszenia przez kleszcza pojawi się czerwone przebarwienie rozjaśnione w środku, to znak, że wystąpił charakterystyczny dla boreliozy rumień wędrujący (czasem się nie pojawia). Mogą też dokuczać bóle głowy, mięśni i stawów.
• Co robić? Unikaj wypraw tam, gdzie są kleszcze. Spryskuj ubrania preparatem je odstraszającym. Dokładnie oglądaj skórę. Gdy się zarazisz, czeka cię kuracja antybiotykowa.
Toksoplazmoza
• Jak rozpoznać? Infekcja przebiega bezobjawowo – rzadko pojawia się osłabienie organizmu, stan podgorączkowy lub wysypka.
• Co robić? Przede wszystkim można zbadać się na obecność przeciwciał. Jeśli miałaś lub masz kota, zapewne jesteś już uodporniona i w trakcie ciąży powinnaś jedynie pilnować, by nie dotykać zwierzęcych odchodów (np. podczas czyszczenia kuwet). To jednak niejedyne źródło tej choroby, większość (aż 90 proc.) spowodowana jest nieprzestrzeganiem zasad higieny. Częste mycie rąk, a także unikanie surowego mięsa, skorupiaków, jajek i niepasteryzowanego mleka jest skuteczną ochroną przed toksoplazmozą. Dokładnie myj warzywa i owoce, bo nawet one mogą być zanieczyszczone, a do prac w ogródku zakładaj rękawice.
Ciąża a choroba tarczycy - porozmawiaj na forum!
Anemia
• Jak rozpoznać? Niewielkie niedobory żelaza mogą nie dawać żadnych objawów, lecz gdy wyraźnie spada liczba czerwonych krwinek – można poczuć się osłabioną, zmęczoną, mogą dokuczać duszności i kołatanie serca. Często też przyszła mama jest bardzo blada.
• Co robić? Najlepiej jeszcze przed zajściem w ciążę zbadać poziom żelaza we krwi i go ewentualnie podnieść, stosując zdrową dietę lub preparaty witaminowe. Będąc w ciąży, możesz brać gotowe zestawy witamin (tylko po konsultacji z lekarzem), np. Falvit M, Feminatal lub Centrum Materna. W diecie przyszłej mamy powinny się znaleźć takie produkty, jak: wołowina, kapusta, szpinak, groszek, fasola, soja, suszone morele, bo są one najlepszym źródłem żelaza. Pamiętaj, że kawa i herbata utrudniają wchłanianie żelaza. Nie popijaj ich po posiłku.
Konsultacja: dr n. med. Andrzej Micuła, ginekolog położnik
