Poza testami ciążowymi, o czym niewiele osób wie, od pewnego czasu w aptekach są dostępne bez recepty również inne testy do diagnostyki domowej. Jedne są szczególnie przydatne w sytuacji, gdy musimy na bieżąco kontrolować stan zdrowia, np. w przypadku cukrzycy czy ciąży wysokiego ryzyka. Nie tylko bardzo ułatwiają życie (nie trzeba wciąż biegać na badania do laboratorium), ale przede wszystkim dają cenne poczucie bezpieczeństwa, pozwalają bowiem szybko wykryć zagrożenie i w porę zareagować.
Inne testy pomagają ustalić przyczynę niektórych pojawiających się nagle, niepokojących dolegliwości.
I to w krótkim czasie. Na wynik nie trzeba czekać dłużej niż kilka czy kilkanaście minut. Mają też inne zalety. Z reguły można je przeprowadzać o dowolnej porze, są łatwe do wykonania (załączone instrukcje prowadzą nas krok po kroku). Są też wiarygodne.
Należy jednak pamiętać, że wszystkie domowe testy dają tylko wstępną diagnozę. Nie zastąpią wizyty u lekarza. Trzeba się też liczyć z tym, że wynik testu może wymagać powtórzenia, potwierdzenia w laboratorium lub wykonania kolejnych specjalistycznych badań.
Test owulacyjny
Dla kogo/Po co: Przeznaczony jest dla kobiet, które mają problemy z zajściem w ciążę. Pomaga określić termin owulacji, a dokładniej – wskazuje dwa najbardziej płodne dni w miesiącu.
Na czym polega: Mierzy poziom hormonu luteinizującego (LH), który odpowiada za prawidłowe jajeczkowanie. Przez kilka dni przed spodziewaną owulacją pobiera się mocz (codziennie o tej samej porze) i kroplomierzem nanosi na płytkę testową. Wynik świadczący o wysokim poziomie LH – pojawienie się zabarwionych pasków w okienku testowym – można odczytać już po 5 minutach. Czułość testu wynosi około 98 procent.
Nazwy dostępnych testów: Clear Plan, Bobo-Plan, Ovu Quick.
Ceny: od 47 do 72 zł (opakowania zawierają po 5 zestawów).
Test wykrywający wyciek płynu owodniowego
Dla kogo/Po co: Przeznaczony jest dla kobiet w ciąży. Może się przydać zwłaszcza przed zbliżającym się porodem lub gdy ciąża jest zagrożona.
Na czym polega: Dzięki specjalnym polimerom umieszczonym w pasku testowym wykrywa płyn owodniowy w wydzielinie pochwowej. Najczęściej oznacza to rozpoczęcie porodu, ale może też być sygnałem niebezpiecznej dla matki i dziecka infekcji pochwy. Czułość testu wynosi 98,1 procent.
Nazwa: Al-Sense.
Cena około 55 zł (opakowanie zawiera 3 zestawy).
Test wykrywający infekcje miejsc intymnych
Dla kogo/Po co: Test ten może przydać się każdej kobiecie w sytuacji, gdy wydzielina z pochwy staje się zbyt obfita lub nieprawidłowo zabarwiona, zmienia zapach. Pomaga ustalić, co jest przyczyną niepokojących objawów: zakażenie bakteriami, rzęsistkiem czy drożdżakami. Może też przyspieszyć postawienie prawidłowej diagnozy i ułatwić wybór odpowiedniej terapii.
Na czym polega: Pasek wskaźnikowy testu umieszczony jest we wkładce higienicznej, którą nosi się jak zwykłą wkładkę przez czas określony w instrukcji. Po wyjęciu z wkładki pasek ten trzeba umieścić na znajdującej się w zestawie diagnostycznym tzw. suszarce. Wynik pojawia się po około 10 minutach. Jeśli pasek wskaźnikowy zmieni zabarwienie, świadczy to o zakażeniu bakteryjnym (kolor niebieski), rzęsistkowym (kolor żółty). Uzyskany wynik jest pewny w 90,4 procentach.
Nazwa: Vi-Sense.
Cena ok. 26 zł.
Test sprawdzający poziom cukru we krwi
Dla kogo/Po co: Może być wykorzystywany przez osoby zagrożone cukrzycą jako test
wykrywający chorobę. Przede wszystkim jednak jest przeznaczony dla chorych na cukrzycę. Pozwala im samodzielnie na co dzień kontrolować poziom glukozy we krwi.
Na czym polega: Na pobraniu próbki krwi z palca i umieszczeniu jej na pasku testowym. Do sprawdzenia wyniku potrzebny jest jeszcze tzw. glukometr (ok. 130–180 zł).
Nazwy dostępnych testów: One Touch Glucose, Glucofilm, Glucostix, Exac Tech, Accutrend Glucose.
Cena ok. 65 zł (opakowania zawierają 50 pasków.)
Test wykrywający krew utajoną w kale
Dla kogo/Po co: Test pomaga wcześnie wykrywać schorzenia jelita grubego, głównie polipy. Obecność krwi w kale jest jednym z pierwszych objawów sygnalizujących ich istnienie. Przeznaczony jest dla osób po 45. roku życia oraz z genetycznymi predyspozycjami do nowotworów jelita grubego. Wykrycie polipów ma duże znaczenie, gdyż często złośliwieją.
Na czym polega: Jest dostępny w formie płytkowej i paskowej. Niewielką ilość kału pobranego aplikatorem umieszcza się w pojemniku z roztworem. Po wstrząśnięciu nakrapla się go na płytkę testową (pasek testowy umieszcza się w pojemniku).
Nazwy dostępnych testów: Test Emapol do wykrywania krwi utajonej w kale, Hem-Check 1, Hem-Check 2, Hem-Check Strip.
Ceny: od 13 do 15 zł.
Test na obecność Helicobacter pylori
Dla kogo/Po co: Dla osób, u których występują objawy wskazujące na wrzody żołądka lub dwunastnicy (m.in. bóle, nudności przed lub po jedzeniu). Test wykrywa zakażenie Helicobacter pylori – bakterią, która bardzo często jest odpowiedzialna za rozwój choroby wrzodowej. W przypadku dodatniego wyniku stosuje się terapię antybiotykową w celu zwalczenia bakterii; ułatwia pozbycie się wrzodów.
Na czym polega: Nakłuwa się palec i umieszcza kilka kropel krwi na płytce testowej. Wynik pojawia się po 5–10 minutach.
Nazwa: HelicoTest.
Cena: około 31 zł.
Test narkotykowy
Dla kogo/Po co: Wykrywa ślady najbardziej popularnych substancji odurzających. Jest polecany rodzicom, którzy chcą sprawdzić, czy ich dzieci mają kontakt z narkotykami.
Na czym polega: Do przeprowadzenia testu konieczne jest pobranie próbki moczu od badanej osoby.
Nazwy dostępnych testów: Amfetamina-strip, Kokaina-strip, Morfina-strip, TCH-strip (wykrywa obecność marihuany i haszyszu), Multi-Test (przeznaczony do jednoczesnego wykrywania kilku najczęściej spotykanych narkotyków).
Ceny: od 8 do 22 zł.
Test na obecność wirusa HIV
Dla kogo/Po co: Test wykazuje obecność lub brak przeciwciał anty-HIV we krwi. Daje więc odpowiedź, czy badana osoba jest nosicielem HIV, wirusa odpowiedzialnego za rozwój AIDS (zespołu nabytego braku odporności). Test jest wiarygodny, pod warunkiem, że zostanie wykonany zgodnie z instrukcją. Jednak wielu specjalistów zajmujących się AIDS jest przeciwnych domowym testom na HIV. Twierdzą, że w zdenerwowaniu popełniane są błędy. A poza tym w przypadku pozytywnego wyniku osoba zakażona HIV zostaje z tym wynikiem sam na sam, bez niezbędnego w takiej chwili wsparcia, fachowej porady doświadczonego personelu medycznego.
Na czym polega: Pobiera się kroplę krwi do kapilary i umieszcza na pasku testowym. Wynik pojawia się po 15 minutach. Test można przeprowadzić nie wcześniej niż po upływie 6 tygodni od momentu, kiedy mogło dojść do zakażenia.
Nazwy dostępnych testów: Hema Strip HIV 12 (ok. 80 zł), NO HIV logic (ok. 60 zł).
Edyta Pawłowska