W Polsce to najbardziej znana i lubiana ryba. Zajadają się nią zwłaszcza wielbiciele ostrzejszych i wyraźnych smaków. I mają rację, bo jest niezwykle zdrowa. Zawiera dużo antymiażdżycowych kwasów nienasyconych i witaminy D. Rozkoszujcie się nią więc przez cały rok.
Solone
Soli się zwykle oczyszczone tuszki lub filety (matiasy). Mają bardzo uniwersalne zastosowanie. Można je łączyć z różnymi dodatkami – pikantnymi i słodkimi. Np. jeśli doda się do nich przypraw korzennych, nabiorą niezwykłego aromatu.
Marynowane
W postaci filetów lub rolmopsów, sprzedawane z beczki lub w słoikach. Świetnie nadają się na przekąskę.
Wędzone
Stanowią doskonały dodatek do sałatek i past. Mają co prawda ości, ale bardzo delikatne.
Świeże
Zazwyczaj są niewielkie, sprzedawane w postaci tuszek. Doskonale nadają się do smażenia w głębokim tłuszczu. Wystarczy je tylko obtoczyć w mące lub zanurzyć w cieście naleśnikowym. Mają delikatny smak.
Niemal każda gospodyni może się poszczycić własnym przepisem na śledzia. Niektóre z tych potraw wywodzą się z tradycyjnych dań regionalnych. Np. na wschodzie kraju robi się roladki z grzybami, a na Pomorzu sałatkę z jabłkiem w śmietanie.
Z buraczkiem i ogórkiem
Składniki
- 4 solone filety śledziowe
- 2 ogórki kiszone
- 1 duży burak
- 1 cebula
- 1 jabłko
- sól
- pieprz
- 3 łyżki oleju
Filety opłukać, osączyć, pokroić na kawałki. Burak ugotować w skórce, ostudzić, obrać, pokroić w kostkę. Ogórki i cebulę pokroić w kostkę, cebulę przelać wrzątkiem, a potem zimną wodą. Jabłko obrać, pokroić w kostkę. Składniki sałatki wymieszać, przyprawić, polać olejem.
Rolmopsy
Składniki
- 50 dag matiasów
- 4 ogórki kiszone
- marchewka
- 2 cebule
- 100 ml octu
- listek laurowy
- ziarna pieprzu
- sól
- cukier
Matiasy opłukać. Ogórki i marchewkę pokroić na słupki, kłaść na każdym filecie, zwinąć, spiąć wykałaczką. Ocet zagotować z 400 ml wody, listkiem i pieprzem. Doprawić, ostudzić. W słoju układać na przemian rolmopsy i sparzone krążki cebuli, zalać marynatą. Wstawić na noc do lodówki.
Z ziemniakiem i fasolą
Składniki
- 1 ziemniak
- puszka białej drobnej fasoli
- sól
- pieprz
- oregano
- cytryna
- 4 filety śledzia marynowanego
- 3 łyżki oleju
Ziemniak ugotować w skórce, ostudzić, obrać, pokroić w dość dużą kostkę. Fasolkę osączyć z zalewy, wymieszać z ziemniakami. Przyprawić do smaku solą, pieprzem, oregano i sokiem z cytryny. Dodać pokrojone na kawałki filety śledziowe, wymieszać z olejem.
W grzybkach
Składniki
- 40 dag matiasów
- 4 łyżki marynowanych grzybków
- pół papryki
- rozmaryn
- 4 łyżki oliwy
Filety opłukać, pokroić na kawałki. Wymieszać z grzybkami i pokrojoną papryką. Dodać listki rozmarynu, wymieszać z oliwą.
Najlepsze dodatki do sałatki
Burak: ugotuj i pokrój w kostkę. Przełamie wyraźny smak śledzia.
Ogórek: kiszony lub konserwowy jest świetnym dodatkiem np. do sałatki ziemniaczanej i rolmopsów.
Cebula: tradycyjna lub czerwona, przed dodaniem do sałatki lub marynaty sparz ją wrzątkiem i ostudź.
Jabłko: wybieraj kwaskowe, np. renetę, landsberskie, antonówkę.
Śmietana: połącz ją w stosunku 2:1 z majonezem, a powstanie sos.
Zamarynuj!
Zagotuj 400 ml wody ze 100 ml octu, listkiem laurowym, ziarnami pieprzu, ziela angielskiego, 2 łyżeczkami cukru, łyżeczką gorczycy, solą i krążkami cebuli, ostudź. Wymieszaj ze 100 ml białego wina, sokiem z cytryny i 4 łyżkami oleju. Marynatą zalej opłukane, solone śledzie uprzednio wymoczone w mleku. Całość przykryj i wstaw na dobę do lodówki.
Bałtyk – królestwo śledzia
Statystyczny Polak rocznie zjada około 11,5 kg ryb, z czego najwięcej, bo ponad 3 kg to śledzie. Jednak
z roku na rok polskie połowy śledzia maleją i musimy go importować. Za najsmaczniejsze uchodzą śledzie poławiane w Morzu Północnym, a za największe te z Oceanu Atlantyckiego (mogą mieć 20–50 cm długości i ważyć do 300 g). W kuchni śledź najwyżej ceniony jest w Skandynawii. Zwykle przyrządza się go na słodko i serwuje jako przystawkę, ale także zapieka z ziemniakami.
Renata Rowicka