Nalewki na spirytusie zajmują szczególne miejsce w polskiej tradycji kulinarnej. Nalewka ziołowa, korzenna, owocowa, miodowa czy z kwiatów – wszystkie z nich posiadają lecznicze i smakowe właściwości. Oto nasz kompletny przewodnik po nalewkach na spirytusie.
Jak przygotować nalewkę na spirytusie?
Dobór mocy spirytusu
Pierwszą i najważniejszą zasadą przygotowywania nalewki na spirytusie jest użycie produktu najwyższej jakości oraz dobór mocy spirytusu. Głównym wyznacznikiem w tym wypadku jest smak i rodzaj nalewki, jaka chcemy wytworzyć. I tak, aby powstały:
- nalewki wytrawne zaleca się stosowanie spirytusu o mocy mniejszej niż 60% alkoholu,
- nalewki słodkie (szczególnie te z syropem owocowym) ok. 70%.
Jak przygotować owoce do nalewki?
W zależności od tego, jaką nalewkę chcemy zrobić, musimy wcześniej przygotować do niej składniki. Dotyczy to szczególnie nalewek owocowych – wiśniowych czy śliwkowych. Jeśli decydujemy się na nie, powinniśmy wcześniej pozbyć się pestek (możemy je pozostawić w maksymalnie 20% owoców). Jest to dosyć ważna czynność, gdyż większość z nich zawiera cyjanowodór (tzw. pruski kwas), który powoduje bóle głowy i nudności.
Pestki pozostawiają w nalewce ciekawy, orzechowy posmak, jednak aby go uzyskać, możemy użyć także gorzkich migdałów lub kilku pestek z moreli czy brzoskwini. Proces maceracji dla nalewek zrobionych z owoców z pestkami jest krótszy niż dla tych bez pestek, o czym też warto pamiętać.
fot. Adobe Stock
Dlaczego nalewki na spirytusie są zdrowe?
Nalewki na bazie spirytusu i sezonowych owoców są znane ze swoich właściwości leczniczych. W zależności od użytych owoców oraz dodatków różnią się zastosowaniem w domowych kuracjach.
Najczęściej przygotowywane nalewki:
Nalewka na spirytusie z aronii – stosowana jest w obniżeniu ciśnienia tętniczego oraz walce z nieprawidłowym poziomem złego cholesterolu. Znana jest również z właściwości wzmacniających ostrość widzenia.
Nalewka na spirytusie z malin – to nieodzowne remedium na przeziębienie, powszechnie przygotowywane na miodzie. Wzmacnia organizm podczas zimy i sezonu grypowego. Dodatkowo łagodzi bóle miesiączkowe i stany zapalne.
Nalewka na spirytusie z czarnego bzu – stosowana najczęściej w przypadkach zatwardzenia oraz ogólnych problemów z wypróżnianiem. Stosując go, oczyszczasz organizm z toksyn. Nalewka działa przeciwbólowo oraz rozkurczowo.
Nalewka na spirytusie z winogron – spożycie tych owoców wpływa na pozbycie się wolnych rodników. Zawierają spore ilości przeciwutleniaczy oraz zahamowują rozwój komórek rakowych. Zwłaszcza te nalewki, które są przygotowywane z czerwonych odmian.
Nalewka na spirytusie z jeżyn – wzmacnia układ sercowo-naczyniowy oraz pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu trawiennego. Poprawia stan skóry, na której pojawiają się stany zapalne. Spora zawartość witaminy C pozwala również na lepsze wchłanianie witaminy K.
Nalewka na spirytusie z cytryn – stosowana najczęściej w przypadku przewlekłych przeziębień – dobrze zestawić ją z imbirem oraz pieprzem, co wzmocni jej działanie. To znana recepta na przejedzenie oraz problemy trawienne. Należy starannie wyparzyć skórkę z cytryny przed dodaniem jej do trunku.
Nalewka na spirytusie z sosny – to recepta na kaszel oraz chrypkę. Pomaga w leczeniu stanów zapalnych gardła oraz ułatwia przełykanie podczas obrzęków. Pomaga w zapaleniu oskrzeli oraz przewlekłych przeziębieniach. Pomocny jest również syrop z sosny, który możesz przechowywać przez dłuższy czas.
Nalewka na spirytusie bursztynowa – bursztyn zalany spirytusem wcierany w skronie pozwala na złagodzenie bólu migrenowego. Dodatkowo wspomaga tarczycę oraz chore gardło. Bóle mięśniowe i stawów zniwelujemy stosując regularne wcierki połączone z masażem okolic zapalnych.
Jak przecedzać i filtrować nalewki?
Istnieje kilka sprawdzonych sposobów na przefiltrowanie nalewki z owoców sezonowych. Po zmiksowaniu lub przetarciu masy wystarczy odsączyć na:
- sitku,
- ściereczce do sera,
- gazie,
- sitku,
- filtrze do kawy,
- pieluszce tetrowej.
Dlaczego nalewka się rozwarstwia i tworzy galaretkę?
Jeżeli zalejesz sok owocowy bezpośrednio wysokoprocentowym alkoholem, w tym spirytusem, istnieje ryzyko tworzenia się galaretki lub kisielu. To wina białek znajdujących się w soku owocowym. W kontakcie z wysokim stężeniem alkoholu, ścinają się. Wystarczy rozcieńczyć spirytus do stężenia przynajmniej 65-70%, aby zmniejszyć ryzyko powstania nieprawidłowej, gęstej konsystencji.
Kolejną nieprawidłowością jest też nieodpowiednia kolejność. Owoce na początku zasypujemy cukrem, a następnie zalewamy wybranym alkoholem. Staramy się nie miażdżyć owoców przed zalaniem alkoholem. Istnieje spore ryzyko, że wytrąci się gorzki posmak z pestek malin, jeżyn lub truskawek.
Jak przechowywać nalewki?
Nalewki przechowuj w barwionym, ciemnym szkle, które nie przepuszczają światła. To zmniejszy ryzyko wybarwienia trunku i pozostawienie intensywnego, klarownego koloru. Zaraz po przelaniu do butelek przekładamy do zaciemnionego i chłodnego miejsca. Dobrze sprawdzą się nie tylko butelki, ale również duże słoje.
Maceracja, czyli zalanie alkoholem
Zwykle proporcje wyglądają następująco: 1-1,5 l alkoholu na 1 kg owoców. Takie optymalne stężenie pozwala na rozkład alkaloidów obecnych w składnikach nalewki. 70% alkohol uzyskamy natomiast mieszając 95% spirytus z 40% wódką (1:1) lub wodą źródlaną (1l spirytusu na 400 ml wody).
Po maceracji możemy wykorzystać owoce, które były użyte do wyrobu nalewki i przygotować pyszny syrop. W tym celu zasypujemy owoce cukrem lub zalewamy syropem cukrowym. Całość pozostawiamy na ok. 2-3 tygodnie.
Przepisy na domowe nalewki:
Nalewka brzoskwiniowa
Nalewka wiśniowa
Nalewka gruszkowa
Orzechówka
Nalewka z głogu
Nalewka z pigwy
Nalewka z jarzębiny
Nalewka z kasztanów
Nalewka czosnkowa
Nalewka miodowa
Nalewka z dzikiej róży
Nalewka staropolska
Nalewka z jałowca