Krzna to lewy dopływ Bugu o długości 120 kilometrów. Bierze początek (a właściwie jej dwa strumienie Krzna Południowa i Krzna Północna, które się później łączą) na bagnach na terenie rezerwatu Jata w pobliżu Łukowa i płynie dalej przez południowe Podlasie i Nizinę Południowopodlaską, aż w okolicy Nepli wpada do Bugu.
Nazway Krzna jest trudna do wyjaśnienia. Prawdopodobnie wiąże się z przekształceniem pierwotnej nazwy Trzna, która miała oznaczać czystą rzekę.
Dawniej rozlewała się na łąki i pola, tworząc labirynt starorzeczy, wysp i wysepek, i dopiero w okolicy Nepli tworzyła jedno koryto. W latach 30. XX w. postanowiono ją ujarzmić i za pomoca wojska i więźniów uregulowano jej bieg. Od tego czasu Krzna płynie korytem o stałej szerokości, nie wylewa, ale niestety nie jest już tak malownicza, jak kiedyś. Mimo to warto nią popłynąć, bo gwarantuje przyjemny spływ bez zwalonych drzew i zatorów, z bujną roslinnością: strzałką wodną, grążelami, oczeretami, pałkami wodnymi. I najważniejsze bez tłumów jak na Krutyni, Czarnej Hańczy czy Białej i Czarnej Nidzie. Leniwy nurt, czysta woda i piaszczyste dno zachęcają do kąpieli. Czasami udaje się zaobserwować wydry i bobry.
Od Białej Podlaskiej do Nepli
Kajakiem można płynąć od Międzyrzecza Podlaskiego do ujścia Krzny w Neplach (2–3 dni), ale najciekawszy odcinek ciagnie się od Kijowca przez Malową Górę do Nepli. Zajmie to jeden dzień. Jeśli chcemy przeznaczyć na spływ Krzną weekend, to najlepiej wyruszyć z Białej Podlaskiej do Nepli (ten odcinek również można pokonać w dzień, ale wiosłując ok. 9–10 godzin). Na tym szlaku będziemy mieć cztery śluzy i w zależności od stanu wody, trzeba będzie lub nie przenieść kajak.
Początkowo płyniemy prostym korytem o leniwym nurcie, dopiero za Malową Górą Krzna zaczyna pięknie meandrować, wcinając się w łaki. Spływ kończymy w Neplach za mostem po lewej stronie, chyba że chcemy płynąć dalej Bugiem.
Przepływając pod mostem przy niskim stanie wody, należy uważać na bale po poprzednim moście.
Jeśli decydujemy się na spływ dwudniowy, to najlepiej przenocować w namiocie. Można też zatrzymać się w Gospodarstwie Agroturystycznym w Zalesiu, koło Malowej Góry (300 m od rzeki).
Atrakcyjne miejsca
Warto połączyć spływ ze zwiedzeniem okolicy, zwłaszcza że nie brak tutaj ciekawych miejsc.
Biała Podlaska
- Zespół zamkowy Radziwiłłów z XVII w.
- Austeria z 1777, najstarszy dom zajezdny w mieście.
- Muzeum Południowego Podlasia – znajduje się tutaj jeden z największych zbiorów ikon rosyjskich z XVII–XIX w. (ponad 1400 obiektów), a także kolekcja malarstwa polskiego "Konie, jeźdźcy, zaprzęgi w malarstwie polskim XIX i XX wieku" oraz poświęcone koniom czystej krwi arabskiej, jak również bogate zbiory materialnej Kultury Ludowej Południowego Podlasia.
Neple
- Pozostałości zespołu pałacowo-parkowego z XIX w., należącego pierwotnie do rodziny Niemcewiczów, m.in. do stryja poety Juliana Ursyn Niemcewicza, adiutanta Tadeusza Kościuszki.
- Biwak, pawilon mieszkalny z potężną fasadą i niewielkim balkonem, wzniesiony ok. 1820 r. na skraju parku specjalnie dla cara Aleksandra I.
- Rezerwat przyrody "Szwajcaria Podlaska", w którym zostały objęte ochroną cenne drzewostany, porastające strome zbocza koryta Bugu (tworzą go m.in. dęby szypułkowe w wieku 100–140 lat, lipa drobnolistna, osika i klon zwyczajny). Prowadzi do niego ścieżka dydaktyczna, zaczynająca się przy pomniku czołgu z II wojny światowej, który jako pierwszy miał przejechać Bug.
- Rezerwat Czapli Stóg – obejmuje starodrzew z panującym drzewostanem sosnowym z licznymi stanowiskami lęgowymi czapli siwej.
- Kamienna baba – olbrzymi głaz w kształcie krzyża z XV w.. Prawdopodobnie miejsce kultu dawnych Słowian.
- Punkt widokowy na Bug i jego zakole na skraju skarpy, przy słupku granicznym numer 1287.
Krzyczew
- Zespół dworski z pierwszej poł. XIX w. na krawędzi skarpy wznoszącej się nad starorzeczem Bugu. Zachowały się stare okazy lip, klonów i modrzewi.
- Niewielka drewniana świątynia nad Bugiem, na wysokiej skarpie porośniętej starymi drzewami. Zbudowana w 1683 r. jako cerkiew unicka, od roku 1875 r., po kasacie unii, służyła prawosławnym, a od 1919 r. jest kościołem katolickim.
Pratulin
- Późnoklasycystyczny kościół św. Piotra i św. Pawła z 1838 r. Znajduje się w nim cenna ikona Matki Boskiej z XVII w. wykonana na blasze. To jednocześnie sanktuarium poświęcone zamordowanym w 1874 r. unitom.
- "Ścieżka Historii Unii".
