Spis treści:
- Alergia na kota - przyczyny
- Alergia na kota - objawy
- Alergia na kota - objawy skórne
- Alergia na kota - diagnostyka
- Domowy test na alergię na kota
- Postępowanie w przypadku alergii na kota
- Jak łagodzić objawy alergii na kota?
Alergia na kota - przyczyny
Alergia na kota to potoczne określenie nadwrażliwość organizmu na białko Fel D1, znajdujące się w kociej ślinie i wydzielinie gruczołów, które zwierzę rozprowadza na swojej sierści podczas codziennej toalety. Alergenem może być także wydzielina roznoszona po domu wraz ze złuszczającym się naskórkiem. Zatem sierść kota nie jest sama w sobie alergenem – uczulenie wywołuje to, co się do niej przyczepia.
Alergia na koty występuje często, nawet u 20% dorosłych alergików. Jest uznawana za rodzaj silnej alergii, ponieważ uczulające cząsteczki łatwo się rozprzestrzeniają i dostają do dróg oddechowych, mogą występować na ubraniach i przedmiotach (z sierścią kota), i wraz z ich przenoszeniem pojawiają się w miejscach, gdzie nie przebywają zwierzęta, np. w szkole, przedszkolu lub miejscu pracy.
Czytaj też: Alergia na sierść.
Alergia na kota - objawy
Objawy wskazujące na uczulenie na futrzaka pojawiają się zazwyczaj w ciągu kilku minut do godziny od kontaktu ze zwierzęciem.
Główne objawy alergii na kota to:
- pieczenie i łzawienie oczu,
- wodnisty katar,
- swędzenie nosa,
- kichanie,
- zatkany nos,
- wysypka,
- kaszel,
- trudności w oddychaniu.
Alergia na kota należy do silnych alergii, które mogą powodować intensywne objawy takie jak duszność oraz obrzęk gardła.
Alergia na kota - objawy skórne
Objawem skórnym alergii na kota jest wysypka alergiczna. Występuje ona w jednej z możliwych postaci:
- pokrzywki (bąble przypominające poparzenie pokrzywą, jaśniejsze w środku z zaczerwienioną obwódką),
- czerwonych plam,
- drobnych, swędzących grudek.
Wysypka pojawia się na ogół w miejscu kontaktu skóry z alergenem, np. na twarzy, gdy kot się o nią ocierał, albo na rękach, gdy głaskaliśmy zwierzę. Objawy na skórze u niektórych uczulonych osób występują niekiedy po wdychaniu alergenu, a to oznacza, że mogą mieć różne lokalizacje, np. tułów albo szyja.
Alergia na kota - diagnostyka
Diagnostyka w przypadku alergii na kota obejmuje wywiad lekarski oraz test skórny lub test z krwi. Test skórny, inaczej test punktowy, polega na wprowadzeniu na skórę niewielkiej ilości alergenu i podrażnieniu tego miejsca tak, aby wywołać reakcję układu odpornościowego.
Gdy na skórze pojawi się swędzący bąbel, jest to potwierdzeniem alergii. Alternatywą lub uzupełnieniem tego badania jest test z krwi służący do oznaczenia specyficznych przeciwciał igE w surowicy.
Domowy test na alergię na kota
W aptekach można zakupić szybki domowy test na alergię na kota. Jest to test kasetowy, który w ciągu 15 minut wykrywa swoiste przeciwciała IgE skierowane przeciwko głównemu alergenowi kota (białku Fel d1). Wykonanie testu polega na nakłuciu skóry sterylnym nakłuwaczem i pobraniu próbki krwi. Następnie jest ona wprowadzana do okienka w kasetce. Wskazaniami do wykonania domowego testu na alergię na kota są swędzenie i zaczerwienienie skóry oraz powtarzające się łzawienie oczu i kichanie, gdy w otoczeniu obecny jest kot.
Postępowanie w przypadku alergii na kota
Najprostszym sposobem złagodzenia objawów alergii jest unikanie kontaktu z alergenem. Niestety w praktyce jest to właściwie niemożliwe, zwłaszcza, jeśli kot stale przebywa w domu. W takiej sytuacji wielu alergików decyduje się na radykalne wyjście i – często przedwcześnie - rezygnuje z posiadania kota. Oddanie zwierzęcia powinno być rozwiązaniem ostatecznym i nastąpić wtedy, gdy alergia jest silna, a różne sposoby jej łagodzenia nie przynoszą zadowalających rezultatów.
W przypadku alergii można spróbować złagodzić jej objawy, przede wszystkim stosując się do zaleceń alergologa oraz poddając się odczulaniu. Odczulanie na kota wskazane jest szczególnie wtedy, gdy nie ma możliwości wyeliminowania alergenu z otoczenia lub gdy leczenie farmakologiczne przynosi słabe rezultaty. Warto także pamiętać, że w niektórych przypadkach ciągły kontakt z alergenem powoduje samoistne uodpornienie się organizmu i znaczne osłabienie objawów alergii.
Warto dodać, że naukowcy próbują innowacyjnych metod postępowania w przypadku alergii na kota. Testują metody, które np. neutralizowałyby uczulające białko Fel d 1 produkowane przez organizm futrzaków (specjalny dodatek do karmy). Na razie prace są w fazie badań. Alergia u ludzi wpływa na problem oddawania kotów do schronisk i jest też przeszkodą w adopcji tych zwierząt, dlatego trwają poszukiwania nowych, lepszych rozwiązań, dzięki którym każdy będzie mógł zostać posiadaczem kota.
Jak łagodzić objawy alergii na kota?
Oto kilka wskazówek, które pomogą ci w znacznym stopniu zmniejszyć ilość alergenu w domu i złagodzić objawy alergii na kota:
- Pozbądź się z domu nadmiaru tekstyliów – dywanów, zasłon, narzut oraz tapicerowanych mebli. Na nich alergeny osiadają najłatwiej i potrafią utrzymywać się latami.
- Nie pozwalaj kotu przebywać w sypialni, szczególnie w łóżku, oraz miejscach, w których najczęściej przesiadujesz.
- W sypialni połóż specjalną pościel dla alergików.
- Regularnie wietrz pomieszczenia i odkurzaj używając odkurzacza ze specjalnym filtrem lub parowego.
- Zainstaluj dobrej jakości filtry powietrza, które pochłoną część alergenów z otoczenia.
- Poproś kogoś, kto nie ma uczulenia, by regularnie wyczesywał sierść kota. Najlepiej czesać sierść na zmianę z przecieraniem jej zwilżoną ściereczką z irchy.
- W miejscach, w których kot sypia najczęściej, połóż koce i pierz regularnie. W ten sposób zapobiegniesz przyczepianiu się sierści i złuszczonego naskórka do mebli.
- Staraj się nie przytulać kota do twarzy i odsłoniętej skóry. Po kontakcie z kotem umyj ręce i zmień ubranie.
- Jeżeli decydujesz się na zakup kota, wybierz raczej kotkę. Kocury produkują więcej wydzieliny białkowej niż kotki. Pewnym rozwiązaniem może być wykastrowanie kocura, ale decyzję o tym należy wcześniej omówić z weterynarzem.
Często można spotkać się z twierdzeniem, że istnieją hipoalergiczne rasy kotów, jak choćby sfinks, reks kornwalijski i dewoński, które nie mają sierści czy kot syberyjski, którego ślina ma nieco inny skład. Należy jednak pamiętać, że krótka sierść u kotów lub zupełny jej brak nie rozwiązuje problemu, bo alergen znajduje się w naskórku. Każdy powinien indywidualnie sprawdzić, czy kontakt z kotem danej rasy wywołuje u niego reakcję alergiczną.
Źródła:
Sparkes AH. Human allergy to cats: A review for veterinarians on prevalence, causes, symptoms and control. J Feline Med Surg. 2022 Jan;24(1):31-42. doi: 10.1177/1098612X211036793. Epub 2021 Oct 8. PMID: 34622710; PMCID: PMC8721530,
Satyaraj E, Wedner HJ, Bousquet J. Keep the cat, change the care pathway: A transformational approach to managing Fel d 1, the major cat allergen. Allergy. 2019 Oct;74 Suppl 107(Suppl 107):5-17. doi: 10.1111/all.14013. PMID: 31498459; PMCID: PMC7156987,
Chan SK, Leung DYM. Dog and Cat Allergies: Current State of Diagnostic Approaches and Challenges. Allergy Asthma Immunol Res. 2018 Mar;10(2):97-105. doi: 10.4168/aair.2018.10.2.97. PMID: 29411550; PMCID: PMC5809771.
Czytaj także:
Koty dla alergików: najpopularniejsze rasy "antyalergiczne". Zobacz ich charaktery i wybierz dla siebie idealnego pupila
Jesienne alergie. Co najbardziej uczula jesienią i jak sobie poradzić z objawami?
Alergia na roztocza – jak ją rozpoznać i leczyć?
